Подмет, субјект или вршител на дејството — еден од двата главни елементи на една дел-реченица.
Примери
Печката ја грее просторијата.
Ветерот дува доста силно.
Мажот го исече дрвото.
Подметот го врши дејството на реченицата, кое се изразува со прирокот. Подметот има граматичка функција и преку прирокот тој се поврзува со останатите елементи во реченицата, како што се предметот, прилогот и сл.
Форми на подметот
Подметот е именска фраза во реченицата и може да се искаже со една од следните форми:
чиста именска фраза, која нема членови, показни зборови, прилози и слично.
Мачка јаде глушец.
именска фраза со членови, показни зборови, прилози или слично зборовни групи.
Големиот автомобил не се продава.
глаголска именка.
Јадењето е потребно за живите суштества.
реченици кои почнуваат со да-конструкција (македонски) или со инфинитив. Ова може да функционира како вметната дел-реченица, и може на пример да вклучи прашално зборче.
Да читаш е полесно отколку да пишуваш.
Кого да вработиш е тешко прашање.
целосна дел-реченица започната со службениот збор „дека“.
Дека тој патувал низ светот е добро познат факт.
директен цитат.
Те сакам е често користена реченица деновиве.
подметот во некои реченици може да се подразбере. Такви реченици се безличните реченици или заповедниот начин.
Фрли го ѓубрето!
синтаксен експлетив. Ова се појавува кај јазици кои мора да имаат подмет (како англискиот на пример). Така на пример, во англискиот може да се употреби it или there како подмет и тогаш не се означува никакво лице.
It rains. ([тоа] Врне.)
катафорни зборови.
Тоа беше познато за сите дека тој патувал низ светот.
Наводи
Everaert, M.; van Riemsdijk, H.; Goedemans, R. (eds) 2006. The Blackwell companion to syntax, Volumes I–V, Blackwell, London.
Hale, K.; Keyser, J. (2002). "Prolegomena to a theory of argument structure", Linguistic Inquiry Monograph, 39, MIT Press, Cambridge, Massachusetts.
Halliday, M.A.K & Matthiessen, Christian M. I. M (2004). Subject, actor, theme in An introduction to functional grammar. Hodder Arnold, London, England.
Huddleston, R.; Pullum, K. (2005). A student's introduction to English grammar. Cambridge University Press.
Moro, A. (1997). The raising of predicates: predicative noun phrases and the theory of clause structure, Cambridge Studies in Linguistics, Cambridge University Press, Cambridge, England.
Wlodarczyk André & Hélène (2006) “Subject in the Meta-informative Centering Theory” in Études cognitives / Studia kognitywne 7, SOW, PAN, Warsaw.[http://www.celta.paris-sorbonne.fr/anasem/asmic-papers/AS_&_MIC_publications.html]
Wlodarczyk André & Hélène (2008) “Roles, Anchors and Other Things we Talk About : Associative Semantics and Meta-Informative Centering Theory”, ed. Istvan Kecskes, Series: "Mouton Series in Pragmatics", Intercultural Pragmatics, Vol. 5. No. 3., Berlin/New York.
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Подмет, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.