Кура (турски: Kura, грузиски: მტკვარი - Мтквари, азерски: Kür, ерменски: Կուր) — река на Кавказ.
Извира во североисточна Турција, па тече низ неа, Грузија и Азербејџан, каде ѝ се придружува притоката Аракс, па завршува во Каспиското Езеро. Има вкупна должина од 1.515 км.
Мтквари Мтквари | |
Кура, Ќур, Кир | |
Река | |
Кура (Мтквари) во Тбилиси | |
Земји | Турција, Грузија, Азербејџан |
---|---|
Регион | Кавказ |
Дел од | Касписки слив |
Притоки | |
- леви | Лијахви, Арагви, Иори, Алазани |
- десни | Алгети, Храми, Тертер, Аракс |
Градови | Хашури, Гори, Тбилиси, Рустави, Мингечевир, Зердаб, Сабирабад, Нефтчала |
Извор | Мал Кавказ |
- место | кај ез. Карцахи, Карс, Турција |
- височина | 2.740 м |
- координати | 40°40′31″N 42°44′32″E / 40.67528° СГШ; 42.74222° ИГД |
Утока | Касписко Езеро |
- местоположба | Нефтчала, округ Нефтчала, Азербејџан |
- височина | −26,5 м |
- координати | 39°19′32″N 49°20′07″E / 39.32556° СГШ; 49.33528° ИГД |
Должина | 1.515 км |
Слив | 198.300 км2 |
Истек | во веднаш низводно од утоката на Аракс |
- просечен | 443 м3/с |
- максимален | 2.250 м3/с |
- минимален | 206 м3/с |
Сливот на Кура |
Кавкаскиот регион е населен уште од најстари времиња, а земјоделство во долината на Кура почнало да се развива пред повеќе од 4.500 години. По течение подоцна се јавиле големи и развиени цивилизации, но во средновековието (околу 1200 г.) населените места се опустошиле поради природни непогоди и освојувања од други народи. Со сè поголемата експлоатација и општетувања на шумите и степите во сливното подрачје, почнале да се јавуваат зачестени поплави, кои имале особен замав во XX век. Во 1950-тите советските власти почнале со изградба на голем број брани и канали. Денес реката е многу побавна и поплитка поради присуството на разни хидроелектрани, а некогаш била пловна до градот Тбилиси во Грузија.
Поимот Кура е поврзан со името на персискиот цар Кир Велики, или пак со зборот кур, кој значи „водосклад“ на стариот говор на Кавкаските Албанци. Грузискиот назив е Мтквари, што или значи „добра вода“, или е грузиска варијанта на мегрелскиот поим тквар-уа што значи „разјадување“, во смисла дека реката течејќи ги разјадува планините). Според некој поимувања, Кура ја исцртува границата помеѓу Европа и Азија.
Реката извира во североисточна Турција, во долинка на висорамнината Карс на Мал Кавказ. Тече на запад, па на север и на исток, минува крај Ардахан, па влегува во Грузија. Се извива во лак во северозападен правец, и влегува во кањон кај Ахалцихе, каде свртува свртува на североисток и така тече некои 75 км, па ги напушта планините кај Хашури. Потоа се свива на исток, свртува малку југоисточно и така тече 120 км, минува крај Гори, а потоа и кај Мцхета, па тече на југ низ краткиот кањон и по западната страна на главниот град Тбилиси. Оттука теренот станува стрмен и реката го одминува Рустави, па врти на исток кај утоката на реката Храми, навлегувајќи во Азербејџан. Од овде тече по степите и влегува во акумулацијата Шемкир, а потоа и во акумулацијата Јеникенд.
Потоа се влева во акумулацијата Мингечевир (најголема водна површина во Азербејџан). Порано реките Иори (Кабири) и Алазани се влевале во Кура, но денес нивните устија се покриени од езерото. Потоа Кура ја напушта акумумацијата и кривулесто тече на југоисток, каде ја прима реката Тертер во округот Барда и продолжува да тече неколку стотини колометри по широка наводнувана рамница, па врти на исток кај Сарису и набргу, кај Сабирабад, ја прима најголемата притока Аракс. Утоката со Аракс образува голем лак на север, и потоа тече на југ во должина од 60 км, минува по западната страна на националниот парк Ширван, па свртува на исток и се празни во Каспиското Езеро кај Нефтчала.
„Кура“ на Ризницата ? |
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Кура, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.