Гипс

Обично се појавува во многу убаво развиени кристали кои се развиени по страничниот пинакоид и притоа се плочести или пак игличести, издолжени по кристалографската оска. Многу чести се појавите на близнење, при што таквите примероци имаат изглед на опашка од ластовичка. Бојата на гипсот е обично бела, сива или пак жолтеникава, а во некои случаи може да биде обоен со црвени нијанси. Тврдината му изнесува 2 (по Мосовата скала). Има совршена цепливост. На територијата на Македонија се појавува во многу геолошки формации како хидротермален минерал, но најубавите кристали се сепак во наоѓалиштето во околината на Дебар.

Гипс
Fibrous Gypsum Selenite showing its translucent property
Општо
Категорија	Сулфат минерал
Формула	CaSO4·2H2O
Штрунцова класификација	07.CD.40
Просторна група	Monoclinic 2/m
Единична ќелија	a = 5.679(5) Å, b = 15.202(14) Å, c = 6.522(6) Å; β = 118.43°; Z=4
Распознавање
Боја	Colorless to white; may be yellow, tan, blue, pink, brown, reddish brown or gray due to impurities
Хабитус	Massive, flat. Elongated and generally prismatic crystals
Кристален систем	Monoclinic 2/m – Prismatic
Сраснување	Very common on {110}
Цепливост	Perfect on {010}, distinct on {100}
Прелом	Conchoidal on {100}, splintery parallel to [001]
Жилавост	Flexible, inelastic.
Цврстина на Мосовата скала	1.5–2 (defining mineral for 2)
Сјај	Vitreous to silky, pearly, or waxy
Огреб	White
Проѕирност	Transparent to translucent
Специфична тежина	2.31–2.33
Оптички својства	Biaxial (+)
Показател на прекршување	nα = 1.519–1.521 nβ = 1.522–1.523 nγ = 1.529–1.530
Двојно прекршување	δ = 0.010
Плеохроизам	None
2V-агол	58°
Споивост	5
Растворливост	Hot, dilute HCl
Наводи
Поважни видови
Satin spar	Pearly, fibrous masses
Selenite	Transparent and bladed crystals
Alabaster	Fine-grained, slightly colored

• Необични примери на гипс од целиот свет
•  
  Green gypsum crystals from Pernatty Lagoon, Mt Gunson, South Australia. Its green color is due to presence of copper ions
•  
  Desert rose, 47 cm long
•  
  Classic "ramshorn" gypsum from Santa Eulalia, Chihuahua, Mexico. Size 7.5×4.3×3.8 cm
•  
  Selenite from the Houston Museum of Natural Science
•  
  Gypsum with inclusions of green atacamite from Peru
•  
  Gypsum with crystalline native copper inside
•  
  Bright, cherry-red gypsum crystals 2.5 cm in height colored by rich inclusions of the rare mineral botryogen
•  
  Fiery orange gypsum crystals
•  
  Unusual selenite gypsum from the Red River, Winnipeg, Manitoba, Canada