Simbávue

Ko tetã hína yguasu rembe'y'ỹva ha ijerére ojejuhu kuarahyreike gotyo Votusuana, yvate gotyo tetã Sámbia, ñemby gotyo oĩ Yvyáfrika ha kuarahyresẽ ngotyo Mosambíke. Simbávue yvy apekue ko'ãgagua hína ku tetã ymaguare héra Ñemby Rodesia yvy apekue. Iñe'ẽ tee niko 16, ingleñe'ẽ ha shona umi ojeipuruvéva. Ko tetã itavusu hína táva Harare.

Tavakuairetã Simbávue Republic of Zimbabwe Dzimba dza mabwe
Simbávue
Poyvi Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: Unity, Freedom, Work (Ingleñe'ẽme: «Joaju, sãso, mba'apo»)
Tetã Momorãhéi: Ngaikomborerwe nyika yeZimbabwe (Shona-pe: «Simbávue yvy hovasapyre»)
Tavusu (ha táva tuichavéva)	Harare
Ñe'ẽnguéra	Ingleñe'ẽ, shona ha 14 ambuéva
Tetãygua réra	Simbavuegua
Tekuái reko	Mburuvicharape
Tendota Ombuekoviáva	Emmerson Mnangagwa Constantino Chiwenga
Tetã Amandaje	Parlamento de Zimbabue
Fundación • Rno. Zimbabue • Reino de Butua • Imperio Rozvi • Rodesia • Ñemby Rodesia • Joaty Sãso • Declarada • Tavakuairetã • RZR • Hechakuaapyre	1220-1450 1450-1683 1660-1889 1890-1923 1923-1953 1953-1963 Tavetã Joajúgui 11 jasypateĩ 1965 2 jasyapy ary 1970 1 jasypoteĩ ary 1979 18 jasyrundy ary 1980
Yvy apekue	Ñemoĩha 59.º
• Opaite	390757 km²
• Y (%)	imichĩete
Tembe'y	3066 km
Y rembe'y	0 km
Yvyty yvatevéva	Monte Nyangani
Ava hetakue	Ñemoĩha 88.º
• Estimación	14438802 hab. (2018)
• Hetakue	13061239 hab. (2012)
• Typy'ũ (est.)	33 hab./km²*
PIB (PPA)	Ñemoĩha 129.º
• Opaite (2018)	US$ 35 565 sua
• Per cápita	US$ 2.330 dólares
PIB (nominal)	Ñemoĩha 115.º
• Opaite (2018)	US$ 19 395 sua
• Per cápita	US$ 1.270 dólar
IDH (2019)	0,563 (150.º) – Medio
Viru	Dólar RTGS (ZWL)
Ára	UTC + 2
• Arahakúpe	UTC + 2
ISO Jehero	716 / ZWE / ZW
Tetã renda tee Ñandutíme	.zw
Tetã pumbyry papapy	+263
Tetã puhoe papapy	Z2A-Z2Z
Tetã aviõ papapy	Z
Mba'yrumýi papapy tee	ZW
COI Jehero	ZIM
Atyvete ONU, UA, COMESA
Opaite Tetã Yvýgui
[editar datos en Wikidata]

Karai Robert Mugabe ojupi Simbávue sãmbyhyhára peteĩháicha ary 1980-pe. Ijaty ojokuaikuaáva ZANU-PF ohenonde'a rire tetã mburuvicharã jeporavo guasúpe, ha'e ojupi tetã mburuvicháicha ha ary 1987 guive oporokuái hatã aty ojokuaikuaáva peteĩnte rupive. Mugabe rekuái hatã aja, noñangarekói hetãygua tekoiterapére ha tetãyguakuéra ohasa vai. Ára 15 jasypateĩ ary 2017-pe, ohasa rire peteĩ ary tetãyguakuéra oho táva rapére ombohovái ha oñemoĩ hag̃ua Mugabe rehe, tetã ñorairõhára aty omosẽ Mugabe ha omoĩ chupe ka'irãme golpe de Estado rupive.

Ary 2010 aja ojehecha kuri ko tetã naiporãitéi ojeikove hag̃ua, yvypóra ñakãrapu'ã rechaukaha (IDH) rupi ohupytýnte 0,140 kyta, upéicha upe aja ko tetã niko upe ivaivéva ojeikove hag̃ua. Ko'ãga niko, ojehecha tetã rekuái oñemyatyrõ ha oñemoporã oñangareko porãve hag̃ua avano'õre, upéicha yvypóra ñakãrapu'ã rechaukaha okakuaa ha ary 2016 aja ohupyty 0,516. Sapy'apy'a ojehechameméva oiko ko tetãre kyve'ỹmba téra tetã pehẽngue oñeñuvãmba ýpe ha oñembyaipáva.

•   Wiki Commons oguereko ta'ãnga Simbávue reheguaCommons.
• Simbávue retã rekuái (Ingleñe'ẽme)
• Simbávue amandaje guasu (Ingleñe'ẽme)