Covid-19 Ñemosarambi Guasu: Mba'asy ñemosarambipa

COVID-19 ñemosarambi guasu 2019-2020 niko pe koronavíru mba'asy tuichavéva oñepyrũ oñemosarambi oparupi jasypakõi 2019-pe, ko COVID-19 niko peteĩ mba'asy vai pyahu peteĩva pe koronavíru atýgui ome'ẽva.

Ojehecharaẽ oñepyrũ táva Wuhan-pe jasypakõi 2019-pe, tetãvore Hubei itavusu, Chína retãme, upépe ojehecha tapichakuére ipytuhẽ asy ha ndojeikuaái mba'érepa. Haimete opavave umi hasýva omba'apo térã oiko aguĩ umi omba'ápova Piraro'o Ñemuha Guasúpe Wuhan Táva pegua. Tesãi Arapygua Atyguasu (OMS) ohechakuaa ára 11 jasyapy 2020-pe oikoha ko mba'asýgui ñemosarambi guasu oparupi.

Koronavíru mba'asy tuichavéva 2019-2020
Covid-19 Ñemosarambi Guasu: Ñepyrũ, Mbaasy jejoko, Manduapy
COVID-19 hasýva hetakue.
Covid-19 Ñemosarambi Guasu: Ñepyrũ, Mbaasy jejoko, Manduapy
COVID-19 hasýva
peteĩ sua tetãygua rupive
Covid-19 Ñemosarambi Guasu: Ñepyrũ, Mbaasy jejoko, Manduapy
Agente patógeno
Patógeno SARS-CoV-2
Tipo de patógeno Virus
Enfermedad causada COVID-19
Datos históricos
Ñemosarambi renda 1 jasypakõi 2019
Ñepyrũ renda Wuhan, Hubei
Covid-19 Ñemosarambi Guasu: Ñepyrũ, Mbaasy jejoko, Manduapy Chína
Nivel del contagio Mba'asy yvoragua
Mba'asy yvoragua ñepyrũ 11 jasyapy 2020
Lugares afectados 260 tetã
Datos del contagio
Hasýva 115.298.908
Omanóva 6.320.861
Casos recuperados 506.624.618
VIKIPETÃ NDAHA'ÉI POHANOHA RENDA Pohano rehegua 
[editar datos en Wikidata]

Ára 6 jasypoteĩ ary 2022 meve, oñemomarandu oikoha amo 535 sua hasýva 260 tetãme ha yvy pehẽnguépe, amove 6.320.861 omanóva. Upéicha avei, jasypoteĩ 2022 aja oĩma 5.180.000.000 tapicha orekómava vakúna ojokokuaáva koronavíru, péva hína 66% opaite tekovégui ko yvy ápe ári. OMS he'i amo 10 % opaite tapichakuéragui hasýmava ko mba'asýgui, jasypa 2020-pe (upéicha he'ise amo 780 sua tapicha hasýmava), oparupi oĩgui hetaite nomombe'úiva hasyha térã hasyhague.

Ko víru héra koronavíru oñemosarambi jepe tapicha tapicháre, tenondeite oñemuasãi juruaysy michĩ sa'i ohypýi, juru rendy osẽva hasýgui oñe'ẽvo, hu'úvo, iñatĩávo térã iñambúvo. Oñemosarambi pya'eve tapichakuéra oiko oñondive peteĩ tendápe, ikatu avei oñemuasãi japokóvo mba'e oimeraẽva iky'áva ha upéi japoko ñande jurúre, ñande resáre térã ñane tĩre. Víru oñemohenda yvypóra retépe 5 ára aja, oiméne ikatu hi'are mokõi térã amo 14 ára aja. Tapicha hasýva katuete iñakãnundu, hu'u ha ipytuhẽ asy. Umi mba'asy ambuéva ikatu oiko COVID-19 rehe niko neumonía, pytuhẽ mba'asy vai ha sepsis. Amo jasykõi 2021 meve, ojejapóma heta vakúna ojeipuru oparupi,, hákatu jajoko porãve hag̃ua ko mba'asy ha ñañemonguera hag̃ua niko terápia umi techaukahápe guarã ha mba'asyapypẽme guarã gueteri.

Ani hag̃ua oñemosarambive ha oñemuasãive ñañeñangareko va'erã upéicha: py'ỹi jajepohéi y ha havõre, ñanderu'u térã ñaneatĩa jave ñamo'ã ñande juru ñande jyvangápe, ñañemoha'eño ha ndaikatúi japyta ñaneaguĩ, jaipuru arã jurumo'ãha ha ñamoha'eño umi hasýva. Ombohasykatuve umi karai ha kuñakarai ohasáva 65 ary ha avei ijetu'uve umi hasy tapiáva ndive: huguyasukáva, ikorasõrasýva, hasykatúva ipyti'ápe, hamba'e, umi opyta va'erã hógape. Upéicha avei, ojehecha mymba ambuéva ikatu oreko COVID-19 —jagua, mbarakaja, jaguarete, leõ ha mbopi— yvypóraicha. Ojejoko hag̃ua ko víru ñemosarambi guasu, heta tetã rekuái omboty hetã rembe'y ani hag̃ua tapichakuéra hasýva ohasa reíva, oporomoha'eño ha omboty ñemuhakuéra.

Ko ñemosarambi guasu ombohasa vai heta tapichápe, pirapire ñemono'õ oñemochĩ. Mbo'ehao ha mbo'ehaovusu oñemboty va'erã 124 tetãme, upéicha amo 2200 sua oñemoarandúva ndaikatúi oho mbo'ehaópe. Opaite yvypóragui peteĩ mbohapýgui oñemoha'eño va'erã, opyta va'erã hógape, upéicha ojehecha pirapire ñemomba'apo oñemochĩ avei ha heta umíva mba'apo'ỹ ko'ãga. Oiko avei heta umíva omomarandu mba'e japu ko mba'asy rehegua, upéicha avei heta umi omboyke tapichakuéra oúva Chínagui.

Ñepyrũ

Wuhan távape

Táva Wuhan tasyokuéra ohecharae oñepyrũhague ko mba'asy pyahu jasypakõi 2019-pe, ojehechaukahápe umi hasýva, ha he'iháicha pe tetã kuatia maranduha tee, oñepyrũ kuri oñemosarambi tapicha tapicháre umíva omba'apo térã oiko aguĩ umi omba'ápova apytépe upe Piraro'o Ñemuha Guasúpe Wuhan Táva pegua. Oĩ jepe ñehesa'ỹijo ambuéva,, mbo'ehaorusu Harvard pegua techapyrãme, ohesa'ỹijo kuri táva Wuhan ra'anganguéra ha umi jeheka tapichakuéra ojapo internet-pe umi mba'asyapypẽ rehegua, upéicha ohecha hikuái mba'asy ikatu oñepyrũ 2019 araroguekúi jave.

Umi hasýva peteĩha oje'e rae oguerekoha neumonía pyahu ijypy ojekuaa'ỹva, ohesa'ỹijo porãve rire umi hasývape ojehechakuaa upe oporohasýva niko peteĩ koronavíru pyahu, oñembohéra kuri 2019-nCoV.

Ojekuaa umi koronavíru osyry rei mymbakuéra apytépe, hákatu koronavíru okakuaa ha oñemoambue oike hag̃ua yvypóra retépe (upéicha ojehero zoonótico ko víru rehe, péva he'ise oúva mymba ha ojehasa yvypórape) convirtiéndolos así en virus zoonóticos), upeichaite oikoháicha umi mba'asy SARS, Kuarahyresẽ Mbyte mba'asypararã ha irundy koronavíru ambuéva ikatu ombohasa asy yvypórape ha imba'asyapypẽnguéra ojogua tĩpa'ã. Opaite koronavíru ko'ãga meve ojekuaáva ikatu oñemosarambi tapicha tapicháre.

Ñemosarambi tetãnguéra ambuévare

Ko'ãga jaikuaa jasypakõi 2019 ko mba'asy oñemuasãima ha oguahẽma Európape, tenondeitépe táva Parĩ, Milán ha Torínope, hákatu oñemuasãi kañyhápe, hi'areite ojekuaa hag̃ua ko mba'asy oĩmaha Európape, ñehesa'ỹijo rupi.

Tesãi Arapygua Atyguasu (OMS) omomarandu rire ko mba'asy ikatu oñemosarambi oparupi, heta tetã Ásiape ohasáva SARS ñemosarambi guasúre 2003-pe oñepyrũ oñembosako'i. Tetãnguéra Chína jerére oñepyrũ oipuru tembiporu he'íva tapichakuéra iñakãnundúvapa hetã rembe'ýpe, ani hag̃ua oike ijyvýpe umi hasýva.

Ára 13 jasyteĩme OMS omombe'u ojehecháma upe hasýva peteĩha tetã ambuévape, ndaha'éiva Chína. Peteĩ kuña Chinagua 61 ary orekóva ha oikove táva Wuhan hi'aguĩva, ha'e oho aviõme ára 8 jasyteĩ Wuhan guive Tailandia peve 5 hogayguáva ndive. Oguahẽvo upépe ojehechakuaa iñakãnunduvahague ha ojegueraha chupe tasyópe. Upe guive, pya'eite oñemosarambi tetãnguére rupi.

Upe Tesãi Arapygua Atyguasu (OMS) ohechakuaa, ára 30 jasyteĩ 2020-me, oikoha mba'e vai ikatu oporombohasa'asy oparupi, he'iháicha Tesãi Rekorã Arapygua kuatiápe, ha upéi ohechakuaa ára 11 jasyapy 2020-pe oikoha ko mba'asýgui ñemosarambi guasu oparupi, hetaitégui ojehecha umi hasýva (118 000) ha omanóva (4291) oparupi (114 tetãme).

Mba'asy jejoko

Ani oñembova hag̃ua ko mba'asy tenondeite ojepoheimeme va'erã havõ ha ýre, ndaipóri ramo havõ ikatu ojeipuru avei oñemopotĩ hag̃ua alkoo gel, ojeikuaágui ko mba'asy oñembova juruaysýre, mba'eguasuite tapicha hu'úvo térã iñatĩávo jave omo'ã va'erã ijuru ijyvangápe térã tĩ'aópe, ojejerure avei tapichakuérape oñemoha'eño hag̃ua, osẽ tekotevẽrõ, nahi'aréi arã tapicha hetahápe, ha akóinte ojeipuru va'erã jurumo'ãha. Tesãi Arapygua Atyguasu (OMS) he'i jasyapýpe umíva hesãi noikotevẽi jurumo'ãha, jasyrundy katu he'i oĩ tetã tapichakuéra oipuru va'erã. Oĩ ramo jepo pohãnohára ha hesa'ỹijohára he'íva akóinte ojeipuru va'erã jurumo'ãha, upéicha ojehechágui mba'asypararã H1N1 oikóvo, heta ojoko ko mba'asy tapichakuéra oipurúvo jurumo'ãha.

Paraguáipe, tasyo ha pohãnohára kuéra ojerure ani hag̃ua jakaru ha jay'u heta tapicha apytépe peteĩ tembipurumíre térã ja'u terere ha ka'ay heta tapicha ndive jajapoháichajepi. Ág̃a guive peteĩteĩ jaguerekova'erã ñande terere ha ka'ay ñandéve g̃uarãnte ha aníke ñaikuave'ẽ ñande rapichápe. Naiporãvéima avei jajopopyhy térã ñañohetũ, upéicha avei ñamopotĩ porã ha py'ỹiva'erã ñande róga ha umi mba'e ñande térã ambuéva opokova'ekue.

Mandu'apy

Joajuha

Tags:

Covid-19 Ñemosarambi Guasu ÑepyrũCovid-19 Ñemosarambi Guasu Mbaasy jejokoCovid-19 Ñemosarambi Guasu ManduapyCovid-19 Ñemosarambi Guasu JoajuhaCovid-19 Ñemosarambi Guasu11 jasyapy2019COVID-19JasypakõiKoronavíruMba'asyMba'asypavẽRepública Popular ChinaTesãi Arapygua AtyguasuWuhan

🔥 Trending searches on Wiki Avañe'ẽ:

Tetãnguéra rysýi ava hetakuéreIngyatérraKambyrujereJasypoteĩVikipetãPirambujapeParaguayTorontoKamby arroPombéroÁuteriaPirĩvevúiMangapy29 jasypokõiKasahitãDólarAutarália1903Kuimba'eÑe'ẽTailándiaApopyvusu oku'évaPort-au-PrincePorundyMunhwa Broadcasting CorporationMbukaréteSan PetersburgoVladímir PutinChipa so'o1918TókioGyroẽlándiaTetãvore La Paz (Volívia)HapõEirete1833SuísaEArai Oort26 jasyapyGuanáko1 jasypoapyYtayguaHapõñe’ẽ1809Vladímir LeninBerlin mongorahaEuroAnguja guasuKáso ñemombe'uGuyra28 jasyapyÑe'ẽtéva GuaranímeKorean Broadcasting SystemAo aoVolga3 jasyteĩÑe'ẽasãiKuarahy YpykatuIranTang ñemoñangaYsyry Akyry1928Ñe'ẽpoty6 jasykõiEiratãJu’iTekora'eñoKuña Paraguái Ára10 jasyporundyIta (táva)FIFA Tembiesarái Yvypavẽ 2010Arahaku ára🡆 More