1962 Кариб Кризиси

Куба революциясынын жеңиши (1959) өкмөттүн АКШга көз каранды болбогон саясаты, ошондой эле Куба СССР менен тыгыз мамиле түзүшү АКШ менен Кубанын ортосундагы мамилени курчуткан. АКШ 1959-жылдын башынан эле Кубага саясий жана экономикалык кысым жасап, диверсанттарды жиберип, Кубанын шаарларын бомбалап, Түркия менен Италияга ракеталарын жайгаштырган. 1961-жылы апрелде америкалык аскерлер Плая-Хиронго кол салып, Кубанын куралдуу күчтөрүнөн талкаланган. Бирок АКШнын башкаруучулары Кубага кастыгын токтотпогон соң, Куба өкмөтү СССРден жардам сураган. 1962-жылы 24-майда КПСС БКнын Президиумунун чечими менен СССР Куба революциясын коргоо үчүн АКШга жооп катары Куба аймагына ракеталарын жайгаштыра баштаган. Эки мамлекеттин тирешүүсү согуш коркунучун туудуруп, Кариб кризисине алып келген. Кариб кризисин саясий жана дипломатиялык жолдор менен жөнгө салууну БУУнун Коопсуздук комитетинин мүчөлөрү сунуштаган. 1962-жылы октябрь–ноябрь айларында Куба өкүлдөрү жана БУУнун Генералдык секретары катышкан АКШ жана СССРдин ортосунда сүйлөшүүлөрдө кризисти жөнгө салуу маселеси каралып, АКШ өкмөтү Кубага каршы экономикалык кысымдарды токтотуп, кол салбоого убада берген. Натыйжада, СССР Кубадан, АКШ Түркиядан өз ракеталарын жана аскер техникаларын чыгарган. 1963-жылы 7-январда эки тараптык сүйлөшүүлөрдөн кийин СССРдин тышкы иштер министринин 1-орун басары – В. В. Кузнецов жана АКШнын өкүлү Э. Стивенсон Кариб кризиси толугу менен жөнгө салынгандыгы жөнүндө БУУнун секретары У. Танга билдиришкен.

• Фидель Кастро
• Жон Фицжералд Кеннеди

• “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104-9