Harbûn: Nexewşiyek ji ber tûşbûna bi vîrûsan
Harbûn (bi latînî: rabies) yek nexweşiyeke mîkrobîk e û pirranî ji ajalan derbasî mirov dibe.
Ev bakterî ji kûçikan (seg, kûtik), pişîk (pisîng), gur, hirç, hesp, fok hwd ajalan derbasdibe. Ango zoonoz e. Vîrus bi vedan an temasa xwînî ya bi ajalan re derbasî mirov dibe û di sîstema neurologîk de xwe bicihdike. Hêdî hêdî sîstemê dixurifîne û dibe sedemê felc û mirinê.
Cara pêşîn di sala 1882'î de ji aliyê Louis Pasteur ve derziya parastina vê nexweşiyê hatiye keşfkirin. Heger di dema kurtketine bakteriyan de derzî were kirin, serkeftin mezin dibe. Piştî dema kurtketinê pirranî êdî çare jî nîne.
Hin sîmptomên nexweşiya harbûnê
- Zêdetîna laş
- Westîn (betilîn)
- Bêmadeyî
- Serêş
- Li cihê vedanê xwir, şewat, werim
- Madelihevketin, verêş
- Di çavan de tirs û xof
- Guhertineke berçav di rû û tevgerê de
- Agressîvîte
- Tirs ji avê, ji tavê
Helbet sîmptom ne standart in û gorî prognozê diguherin.
Beriya bijîşk mirov divê
- Cihê ku ajal pê vedaye bi deterjan, ava oksigenê hwd şuştin
- Derziya tetanosê
- Antîbiyotîk
Gorî prognozê û zûanînê çareserî tê kirin.
This article uses material from the Wikipedia Kurdî / كوردی article Harbûn, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ger wekî din nehatibe diyarkirin, naverok di bin CC BY-SA 4.0 de berdest e. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Kurdî / كوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.