Шале́нства (іншыя назвы: рабіес (лац.
rabies), састарэлае — гідрафобія, вадабоязь) — інфэкцыйнае захворваньне, выкліканае вірусам шаленства, па асаблівасьцях марфалёгіі ўключанага ў сямейства Rhabdoviridae, род Lyssavirus. Вірус шаленства выклікае спэцыфічны энцэфаліт (запаленьне галаўнога мозгу) у жывёлаў і чалавека. Перадаецца са сьліной пры ўкусе хворым жывёлам. Затым, распаўсюджваючыся па нэрвовых шляхах, вірус дасягае сьлінных залозаў і нэрвовых клетак кары галаўнога мозгу, амонавага рогу, бульбарных цэнтраў, і, пашкоджаючы іх, выклікае цяжкія незваротныя парушэньні. Штогод у сьвеце ад хваробы паміраюць звыш 55 тыс. чалавек.
Сродкам папярэджаньня разьвіцьця хваробы ёсьць вакцына, якую ў 1855 годзе распрацаваў францускі мікрабіёляг Люі Пастэр (1822—1895). Дзеля прадухіленьня заражэньня варта ўнікаць набліжэньня і дотыку да дзікіх жывёлаў, што не баяцца людзей і заходзяць у двары. Хатніх жывёлаў неабходна штогод прышчапляць і не дапускаць да бадзяжных жывёлаў.
Хвароба пачынаецца з галаўнога болю, зьніжэньня апэтыту, боляў у цягліцах, слабасьці і дэпрэсіі. Затым хворы перастае піць і есьці. Вада, вецер, яркае сьвятло і шумныя гукі выклікаюць сутаргі.
У Беларусі ў больш як 60% выпадкаў вірусаносьбітамі зьяўляюцца лісы. У 2009 г. у краіне лябараторна пацьвердзілася 995 выпадкаў хваробы ў розных відаў жывёлаў. Лячэньне прызначалася 1362 пацярпелым ад укусаў людзям. Два чалавекі загінулі.
Шаленства — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Гэта — накід артыкула па мэдыцыне. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Шаленства, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.