Ресей Империясы: 1721–1917 жылдары өмір сүрген ірі мемлекет
Ресей империясы (реформаға дейінгі орыс.
Ол - Шығыс Еуропа мен Орталық және Солтүстік Азияда орналасқан трансқұрлықты мемлекет және қазіргі күнге дейін үшінші ең үлкен мемлекет болып саналады (Британ империясы мен Моңғол империясыдан кейін). Ресей империясы 1721-ші жылдың 22-ші қазанында құрылып, 1917-ші жылғы ақпан төңкерісінің кесірінен, уақытша үкімет орнатылып, Республика жарияланған соң 1917-ші жылдың 14-ші қыркүйегінде ыдыраған.
| Ресей империясы орыс. Россійская Имперія Империя | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Ұраны Съ нами Богъ! Құдай бізбен бірге! | |||||||||
.svg) Ресей империясы 1850ж. | |||||||||
| Астанасы | Петроград (Санкт-Петербург) | ||||||||
| Ірі қалалары | Мәскеу, Киев, Варшава, Одесса, Ташкент | ||||||||
| Тіл(дер)і | Ресми: орысша Аймақтық: полякша (Польша патшалығы), финше және шведше (Ұлы Финляндия князьдігі) | ||||||||
| Діні | православие | ||||||||
| Ақша бірлігі | Ресей рублі | ||||||||
| Аумағы | 21,800,251 км² (1914) | ||||||||
| Халқы | 178 378 800 адам (1914) | ||||||||
| Басқару формасы | Унитарлы абсолюттік монархия Унитарлы парламентті жартылай конституциялық монархия (1906-1917) | ||||||||
| Патша | |||||||||
| - 1721–1725 (бірінші) - 1894–1917 (соңғысы) | I Петр | ||||||||
.svg){kind=small}
Орыс мемлекетінің отарлық саясаты нәтижесінде құрылған. І Петр 1721-ші жылы Ресейді империя деп жариялады. XVIII—XIX ғасырларда Ресей империясының құрамына Балтық бойы, Украина, Беларусь, Польшаның шығыс бөлігі, Бессарабия, Солтүстік Кавказ, Финляндия, Сыртқы Кавказ, Орталық Азия аумақтары күшпен енгізілді. Ресей империясы XVIII ғасырдың 2-ші ширегінен бастап қазақ жерін отарлауға кірісті.
XIX ғ-дың соңына қарай Ресей империясының жерінің аумағы 22,4 млн км², тұрғындары 1897-ші жылғы санақ бойынша 128,2 млн. (оның 43%-ы орыстар) болды.
Ресей империясы XX ғасырда 81 губерниядан және 20 облыстан тұрды. Губерниялар мен облыстардың бірқатары генерал-губернаторлықтарға біріктірілді. Бұхар және Хиуа хандықтары Ресей империясының вассалдары болды. 1914-ші жылы Ұранқай өлкесі Ресей империясының протекторатына айналды. Ресей империясы монархиялық мемлекет болып, онда Романовтар әулеті билік жүргізді. Мемлекеттік тілі орыс тілі, діні христиан дінінің православия тармағы болды. Патша өкіметі Ресей империясындағы орыс емес халықтарды рухани тұрғыда отарлауға, шоқындыруға ерекше мән берді.
Ақпан революциясы нәтижесінде Ресей империясы құлап, орнына Ресейдің уақытша билігі келді.
Экономикасы
-
Ресей кредиттік билеті, 1909 жыл - 5 және 10 рубль -
Ресей кредиттік билеті, 1910 жыл - 100 рубль -
Ресей кредиттік билеті, 1905 жыл - 3 рубль -
Ресей кредиттік билеті, 18...- 1 рубль
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Ресей империясы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.