Урусатдин Империя

1721 йисан 22 октябрьдиз Кеферпатан дяведилай кьулухъ I-й Пётрди Вири Урусатдин императордин ва Ватандин Бубадин титулар къучурла кьулухъ Урусатдин империя арадал атанай.

Империядин кьилин шегьер сифте Санкт-Петербург, гуьгъуьнлай Москва, ахпа мад Санкт-Петербург хьанай.

Чилерин майдандиз килигна Урусатдин империя дуьньядин тарихда хьайи гьукуматрин арада пудлагьай чкадал ала (1-й чка Британиядин империяди, 2-й чкани Монголиядин империяди кьунва) ва кефер пата авай Кеферпатан МуркӀарин океандилай кьибле пата авай ЧӀулав гьуьлел кьван, рагъакӀидай пата авай Балтик гьуьлелай рагъэкъечӀдай пата авай Лас океандал кьван экӀя хьанай.

1905 йисан Манифест жедалди, империядин кьилел алай — императордин гъиле сергьятар алачир зурба гьукум авай.

1917 йисан 1 сентябрьдиз Урусатдин империядин Вахтунин гьукуматди уьлкве республика хьиз малумарнай.

1897 йисуз вири агьалияр гьисабунин нетижайриз килигна, империядин агьалидин кьадар 129,2 млн кас тир. Абурукай: Урусатдин Европа пата — 94 244 100 кас, Польша — 9 456 100 кас, Къавкъаз — 9 354 800 кас, Сибир — 5 784 500 кас, Кьулан Азия — 7 747 100 кас, Финляндия — 2 555 500 кас.

• А. С. Орлов, В. А. Георгиев, Н. Г. Георгиева, Т. А. Сивохина. История России. — 2013. — С. 218—219. — ISBN 5-98032-279-5.
• Б. А. Алмазов. Военная история казачества. — Эксмо, 2008. — ISBN 978-5-699-29219-6.
• С. В. Корягин. Генеалогия и семейная история Донского казачества. — М.: Эксмо, 2008. — 576 с. — ISBN 5-699-19651-X.
• А. М. Некрич. История Российской империи. — М.: Восток—Запад, 2007.

• Сайт, посвящённый Российской империи. Ахтармишун 27 август 2013.
• Государственное устройство и управление Российской империи. Ахтармишун 27 август 2013.