Қырғыз Алатауы
Қырғыз Алатауы, Қырғыз жотасы (қыр.
Батыс бөлігінің солтүстік беткейі Қазақстан жерінде (Жамбыл облысы). Жалпы ұзындығы 375 км (шамамен 160 км бөлігі Қазақстан аумағында, Аспара асуы). Батысында Тараз қаласы атырабынан басталып, шығысында Шу өзенінің аңғарындағы Боам шатқалына тіреледі. Жотаның биік жері шығысындағы Батыс Аламедин шыңы (4875 м). Қазақстандағы ең биік жері Меркі өзенінің бастауындағы шың (4102 м)
| Қырғыз Алатауы | |
 Қырғыз Алатауы | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Тау жүйесі | |
| Ұзындығы | 375 км |
| Ең биік шыңы | Батыс Аламедин |
| Биіктігі | 4857 м |
| Орналасуы | |
| 42°22′00″ с. е. 74°35′00″ ш. б. / 42.36667° с. е. 74.58333° ш. б. (G) (O) (Я) 74°35′00″ ш. б. / 42.36667° с. е. 74.58333° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Елдер | |
| | |
Геологиясы мен сипаты
Қырғыз Алатауы метаморфтық тау жыныстарынан, шөгінділерден және порфирит, граниттен түзілген. Солтүстік беткейі оңтүстігіне қарағанда жатық, бірнеше сілемдерден тұрады. Бөктерлерінде суармалы егіншілік дамыған. Орта биіктіктегі белдеу малшылардың жазғы жайлауы саналады. Беткейлерінде 2500 м биіктікке дейін дала өсімдіктері, шырша, арша, одан жоғары жағында субальпі, альпі шалғындығы өседі.
Климаты
Тау бөктерінде ауаның орташа температурасы қаңтарда –5 — 6˚C, шілдеде 23 — 24˚C, жылдық орташа жауын-шашын мөлшері 300 мм, тау шақалдарында 800 мм. Жазы қоңыржай жылы, биік таулы өңірінде салқын.
Топырағы
1100 — 1200 м биіктікке дейін сұр, бозғылт қоңыр топырақты, 2200 — 2500 м-ге дейін қоңыр қызғылт және қара топырақты таулы дала алқабы қалыптасқан. 2500 — 3000 м-ге дейін биік таулы шалғынды дала белдемі орналасқан.
Мұздықтары
3700 м-ден жоғарыда көп жылдық қар және мәңгі мұздықтар кездеседі. Мұздықтардың аумағы 223 км² (Қазақстанда Меркі өзенінің бастауында шағын мұздық орналасқан)..
Дереккөздер
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Қырғыз Алатауы, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.