Гүлтәжі

Гүлтәжі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Жабық тұқымдылар Табы: Қос жарнақтылар Сабы: Caryophyllales Тұқымдасы: Қызылқұйрық тұқымдасы Тегі: Amaranthus Түрі: A. retroflexus
Екі-есімді атауы
Amaranthus retroflexus L.
Синонимдері
Amaranthus bulgaricus Kov. Amaranthus bullatus Besser ex Spreng. Amaranthus chlorostachys Willk. Amaranthus curvifolius Spreng. Amaranthus delilei Richt. & Loret Amaranthus johnstonii Kov. Amaranthus recurvatus Desf. Amaranthus retroflexus var. delilei (Richt. & Loret) Thell. Amaranthus retroflexus subsp. delilei (Richt. & Loret) Tzvelev Amaranthus retroflexus var. genuinus (L.) Thell. ex Probst Amaranthus retroflexus var. rubricaulis Thell. Amaranthus retroflexus f. rubricaulis Thell. ex Probst Amaranthus retroflexus var. salicifolius lI.M.Johnst. Amaranthus rigidus Schult. ex Steud. Amaranthus spicatus Lam. Amaranthus strictus Ten. Amaranthus tricolor L. Galliaria retroflexa (L.) Nieuwl. Galliaria scabra Bubani

Гүлтәжі (лат. Amaranthus) – Қызылқұйрық тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Негізінен жылы және қоңыржай аймақтарда кездесетін 55-тей түрі белгілі. Қазақстанда барлық облыс жерінде өсетін 8 түрі бар. Бұлардың гүлдері ұсақ, дара жынысты, жапырақ қолтығына шоғырлана орналасқан. Жоғары жағы масақша немесе сыпыртқы гүлшоғырын құрайды. Аталығы 3 – 5, жатыны бір ұялы. Маусым – қыркүйекте гүлдеп, жемістенеді. Жемісі – домалақ, бір тұқымды қорапша. Тұқымы жасымық сияқты. Кейбір түрлері (қызылқұйрық Гүлтәжі, шашақты Гүлтәжі) ежелден дәнді дақыл болып саналады. Көпшілік түрін әдемі түсті жапырақтары мен салбырап тұратын гүлшоғыры үшін сәндік ретінде өсіреді