ტრაპიზონი იოანე Ii
იოანე II დიდი კომნენოსი (ბერძ.
1263, ტრაპიზონი, ტრაპიზონის იმპერია — გ. 16 აგვისტო, 1297, ლიმნია) — ტრაპიზონის იმპერიის მეშვიდე იმპერატორი 1266–1280 წწ. კომნენოსების დინასტიის წარმომადგენელი. იმპერატორ მანუელ I-ისა და მისი მესამე ცოლის, ტრაპიზონელი აზნაურის, ირინა სირიკაინას უფროსი შვილი.
| იოანე II დიდი კომნენოსი | |
 | |
| ტრაპიზონის მე-7 იმპერატორი | |
|---|---|
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 1280 – 1284 | |
| წინამორბედი | გიორგი I |
| მემკვიდრე | თეოდორა |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 1285 – 16 აგვისტო, 1297 | |
| წინამორბედი | თეოდორა |
| მემკვიდრე | ალექსი II |
| დაბადებული | 1263 ტრაპიზონი, ტრაპიზონის იმპერია |
| გარდაცვლილი | 16 აგვისტო, 1297 ლიმნია, ტრაპიზონის იმპერია |
| მეუღლე | ევდოკია პალეოლოგი |
მმართველობა
იმპერატორის ტახტზე ავიდა მას შემდეგ, რაც გიორგი I ტყვედ ჩავარდა. 1267 წელს მოხდა პაპადოპულოსის აჯანყება, რომელიც იყო ტრაპიზონის იმპერიაში ბიზანტიური და ქართული პარტიების დაპირსპირების შედეგი. 1281 წელს დაპირისპირებაში გაიმარჯვა ქართულმა პარტიამ, მათ იოანე II დაატყვევეს კიდეც, თუმცა შემდეგ გაათავისუფლეს, მაგრამ ტრაპიზონში დარჩენის უფლება არ მისცეს. იოანე II ჩავიდა კონსტანტინოპოლში და ცოლად შეირთო ბიზანტიის იმპერატორ მიხეილ VIII-ის ასული ევდოკია, რომელთანაც ეყოლა ორი შვილი. ტრაპიზონის იმპერიაზე საქართველოს სამეფოს გავლენის აღდგენის მიზნით 1284 წელს დავით VI ნარინმა ილაშქრა ტრაპიზონში და ალყა შემოარტყა დედაქალაქს. ალყის წარუმატებლობის შემდეგ ქართველთა არმიამ დაიკავა იმპერიის რამდენიმე პროვინცია და იოანეს დას თეოდორას დაეხმარა ხელისუფლების ხელში ჩაგდებაში, თუმცა მალევე 1285 წელს იოანე II დაბრუნნდა იმპერიაში და ხელისუფლება დაიბრუნა.
მისი მმართველობა აღინიშნა ტრაპიზონის იმპერიაზე ჰულაგუიანების გავლენის შესუსტებით. მისივე მეფობის დროს დაიპყრეს თურქ-სელჩუკებმა ხალიბია და გააპარტახეს იგი. 1291 წელს რომის პაპმა ნიკოლოზ IV-მ იოანეს დახმარება სთხოვა ახალ ჯვაროსნულ ლაშქრობაში, მაგრამ იმპერატორმა ეს თხოვნა უარყო. დაკრძალულია ხრისოკეფალოსის ეკლესიაში.
ლიტერატურა
- ყაუხჩიშვილი, ს., ბიზანტიელი მწერლების ცნობები საქართველოს შესახებ, ტ. VII, თბილისი: მეცნიერება, 1967. — გვ. 67-73; 169-172.
- The Oxford Dictionary of Byzantium, Vol. 1, NY-Oxford, 1991,
რესურსები ინტერნეტში
სქოლიო
This article uses material from the Wikipedia ქართული article იოანე II (ტრაპიზონი), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.