ფრიდრიხ შილერი

10 ნოემბერი 1759, ნეკარის მარბახი, ბადენ-ვიურტემბერგი — გ. 9 მაისი 1805, ვაიმარი, თიურინგია) — გერმანელი პოეტი, დრამატურგი და ისტორიკოსი.

ფრიდრიხ შილერი
გერმ. Johann Christoph Friedrich von Schiller
დაბადების თარიღი	10 ნოემბერი, 1759(1759-11-10)[1] [2] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [15] [16] [17] [19] [20] [21] [22] [23] [24]
დაბადების ადგილი	მარბახ-ამ-ნეკარი, ვიურტემბერგი, საღვთო რომის იმპერია[25] [2] [23] [26]
გარდაცვალების თარიღი	9 მაისი, 1805(1805-05-09)[1] [2] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [15] [16] [17] [19] [20] [21] [22] [23] [24] (45 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	ვაიმარი, საქსონია-ვაიმარ-აიზენახი, საღვთო რომის იმპერია[25] [2] [23]
დასაფლავებულია	იაკობსფრიდჰოფ ვაიმარი და ვაიმარის თავადთა აკლდამა
საქმიანობა	პოეტი[23] [24] , ფილოსოფოსი[23] , ისტორიკოსი[23] , ბიბლიოთეკარი, ექიმი-მწერალი, დრამატურგი[24] , რომანისტი, უნივერსიტეტის პროფესორი, მთარგმნელი[24] , ჟურნალისტი, მწერალი[24] , ექიმი, military physician და aesthetician[28]
ენა	გერმანული ენა
მოქალაქეობა	ვიურტემბერგი საქსენ-ვაიმარის საჰერცოგო
ალმა-მატერი	კარლის სახელობის უმაღლესი სკოლა და იენის უნივერსიტეტი
ჟანრი	ბალადა და პიესა
Magnum opus	ყაჩაღები, დონ კარლოსი, ვალენშტაინი, მარია სტიუარტი, ვილჰელმ ტელი, ვერაგობა და სიყვარული, წერილები ადამიანის ესთეტიკური აღზრდის შესახებ, Die Huldigung der Künste და The Maid of Orleans
მეუღლე	შარლოტა ფონ ლენგეფელდი
შვილ(ებ)ი	ემილია ფონ გლეიხენ-რუსვურმი, ერნსტ ფონ შილერი, Karl von Schiller და Caroline Junot
ნათესავ(ებ)ი	Johann Friedrich Schiller
გავლენა მოახდინეს :::კარლ ლეონარდ რეინჰოლდი, პედრო კალდერონ დე ლა ბარკა, იოჰან ვოლფგანგ ფონ გოეთე და იმანუელ კანტი
ხელმოწერა
ფრიდრიხ შილერი ვიკისაწყობში

ფრიდრიხ შილერი იოჰან ვოლფგანგ ფონ გოეთესთან ერთად ითვლება გერმანული კლასიკური ლიტერატურის უდიდეს წარმომადგენლად.

დაიბადა მარბახში, ვიურტერმბერგი, სამხედრო ექიმის იოჰან კასპარ შილერის და ელისაბედ ელიზაბეთ კოდვაისის ოჯახში. ჰყავდა ხუთი და. ბავშვობა სიღარიბეში გაატარა რელიგიურ-პიეტისტურ გარემოცვაში. დაამთავრა ლუდვიგსბურგის ლათინური სკოლა, სამხედრო სკოლაში ჯერ იურიდიულ, შემდეგ სამედიცინო განყოფილებაზე სწავლობდა. ამ პერიოდში მორალისტურ ფილოსოფიას, ინგლისელ და ფრანგ განმანათლებელთა იდეებს გაეცნო და ამერიკის განმათავისუფლებელი მოძრაობით დაინტერესდა. მისი მსოფლმხედველობის ჩამოყალიბებაზე დიდი გავლენა მოახდინა უილიამ შექსპირის დრამატურგიამ.

ფრ. შილერის პირველ ნაწარმოებებში აშკარად ჩანს „ქარიშხლისა და შეტევის“ თავისუფლების პათოსი და უკიდურესი ინდივიდუალიზმი. იმავე იდეებსა და მხატვრულ პრინციპებს მიჰყვება ფრ. შილერის დრამა „ყაჩაღები“ (გამოქვეყნდა 1781, დაიდგა 1782), რომელმაც დასაბამი მისცა ლირიკულად მძაფრ, პოლიტიკურად მიზანდასახულ და ემოციურად მოქმედ ახალი ტიპის დრამას. ამ პიესის იდეური პათოსი გაჰყვა მეორე, იტალიის ისტორიულ თემაზე აგებულ დრამასაც „ფიესკოს შეთქმულება გენუაში“ (1783).

 

არის გვერდი თემაზე:

ფრიდრიხ შილერი

• ზაფრანსკი, რ.: შილერი, ანუ გერმანული იდეალიზმის აღმოჩენა.— 2007.

 

არის გვერდი თემაზე:

ფრიდრიხ შილერი

• ფრიდრიხ შილერი — ნამუშევრები პროექტ „გუტენბერგზე“
• ფრიდრიხ შილერი — ნამუშევრები საიტზე Internet Archive
• ფრიდრიხ შილერი — ნამუშევრები საიტზე LibriVox (უფასო აუდიო წიგნები)  
• ფრიდრიხ შილერი — Find a Grave-ზე