გუმბათი — არქიტექტურში გავრცელებული კონსტუქციული ელემენტი, კამარა, შენობის, ეკლესიის სივრცული გადახურვა.
ჯერ კიდევ ძვ. წ. III ათასწლეულის დასაწყისში შუამდინარეთში ამოჰყავდათ ე. წ. ცრუგუმბათები. ძველი რომის არქიტექტურაში გუმბათის მეშვეობით საყრდენების გარეშე ხურავდნენ ცენტრალური ნაგებობის დიდ სივრცეს. ბიზანტიურ არქიტექტურაში გუმბათი ტრომპებსა და აფრებზე ამოჰყავდათ. შუა საუკუნეებში ევროპასა და კავკასიის არქიტექტურაში გუმბათს ძირითადად ჯვარ-გუმბათოვანი ნაგებობების გადასახურად იყენებდნენ.
ქართულ არქიტექტურაში გავრცელებულია პირამიდული და კონუსური გუმბათი. გუმბათი ჩვეულებრივ ეკლესიის არქიტექტურის მთავარი ელემენტია. ქართულ არქიტექტურაში გუმბათი ყოველთვის ეყრდნობა გუმბათის ყელს. XIX საუკუნის II ნახევრიდან აგურისა და ქვის გარდა გუმბათს აკეთებდნენ აგრეთვე შემინული ლითონის კარკასით. XX საუკუნეში მონოლითური და ასაწყობი რკინაბეტონის, გარსული და ლითონის კონსტრუქციების განვითარებამ, მკვეთრად გაზარდა გუმბათის სტრუქტურათა ნაირსახეობა.
This article uses material from the Wikipedia ქართული article გუმბათი, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). შინაარსი წარმოდგენილია შემდეგი ლიცენზიით (თუ სხვა არ არის მითითებული): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ქართული (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.