Չինարեն «ճգնաժամ նշանակող բառ» (չինարեն ավանդ.
危機, հեշտ. 危机 , պինին: wēijī), արևմտյան երկրների մոտիվացիոն տեքստերում հաճախ կիրառվող բառ, որն ունի երկու նշանակություն՝ «վտանգ» և «հնարավորություն»։ Բառը բաղկացած է երկու հիերոգլիֆներից։ Որոշ լեզվաբաններ քննադատում են այս թարգմանությունը՝ համարելով այն որպես ստուգաբանական մոլորություն, քանի որ «հնարավորությունը» չի համարվում չինարեն jī (չինարեն ավանդ. 機, հեշտ. 机 ) հիերոգլիֆի հիմնական նշանակությունը։
Համաձայն ամերիկացի լեզվաբան Բենջամին Զիմմերի անգլերենում առաջին անգամ չինարեն «ճգնաժամ» բառի թարգմանությունը հանդիպել է 1938 թվականի վերջին՝ Չինաստանում աշխատող միսիոներների մասին պատմող ամսագրում։ Ավելի շուտ, Միացյալ Նահանգներում այս թարգմանությունը առավել հայտնի է դարձել այն բանից հետո, երբ նախագահ Ջոն Քենեդին կիրառեց այս հռետորական արտահայտությունը՝ 1959 և 1960 թվականներին տեղի ունեցած ելույթների ժամանակ։
Չինարենում «ճգնաժամ» բառը բաղկացած է երկու սիմվոլներից, որոնցից մեկը նշանակում է «վտանգ», մյուսը՝ «հնարավորություն»։
Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)In the Chinese language, the word "crisis" is composed of two characters,
one representing danger and the other, opportunity.
Այս ասույթը հետագայում բազմիցս կիրառվել է քաղաքական ճառերի ժամանակ ԱՄՆ նախկին նախագահ Ռիչարդ Նիքսոնի և հանրային այլ դեմքերի կողմից՝ ինքնաբերաբար մտնելով ամերիկացիների քաղաքական գիտակցության մեջ։
Բառի օգտագործումը դարձել է սիրելի «մեմ» ամերիկյան բիզնես խորհրդատուների և հռետորների համար։ Այն հաճախակի կիրառվում է նաև կրթական հաստատություններում, քաղաքականությունում և ԶԼՄ-ներում։ Այսպես օրինակ, ԱՄՆ նախկին պետքարտուղար Կոնդոլիզա Ռայսը կիրառել է այս տերմինը Իսրայելա-պաղեստինյան բանակցությունների ժամանակ։ Նախկին փոխնախագահ Ալբերտ Գոռը կիրառել է այս տերմինը ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի էներգետիկայի և կոմերցիայի կոմիտեում՝ իր «Անհարմար ճշմարտություն» աշխատության շնորհանդեսի ժամանակ, ինչպես նաև նոբելյան ճառի ժամանակ։
Այս եզրույթը հաճախ կիրառում են նաև ռուս հանրային դեմքերը և լրագրողները։ Այսպես, իրենց ելույթներում և հարցազրույցներում տերմինը կիրառել են Բորիս Նեմցովը, Միխայիլ Դելյագինը, Միխայիլ Պրոխորովը, Ալեքսեյ Ուլյուկաևը և ուրիշներ։
Բենջամին Զիմմերը կարծում է, որ եզրույթի հետաքրքրությունը պայմանավորված է նրա կիրառելիության «հարմարությամբ»՝ որպես հռետորական հնարք, որը ենթադրում է կոչ՝ անցնելու ակտիվ գործողությունների, ինչպես նաև ֆենոմեն, երբ ցանկալի ընդունվում է որպես իրական (անգլ.՝ Wishful thinking):
Բանասեր, չինագետ, Փենսիլվանիայի համալսարանի պրոֆեսոր Վիկտոր Մեյերը նշում է, որ wēijī բառի «վտանգ» թարգմանությունը համարվում է «տարածված մոլորություն» անգլալեզու երկրներում։ Wēi (危) իրոք նշանակում է «վտանգավոր» կամ «ռիսկային», բայց jī (机) բազմանշանակ բառ է։ Այս տարրի ամենատարածված թարգմանությունը համարվում է «կրիտիկական կետը»։ Չինարեն «հնարավորություն» բառը (չինարեն ավանդ. 機會, հեշտ. 机会 , պինին: jīhuì, բառացի՝ «հասնել կրիտիկական կետին»), հակառակը, համարվոմ է բազմարմատ բառ, որը ներառում է նաև jī տարրը։
Ամերիկյան հանրահայտ «Սիմփսոնները» մուլտսերիալում Լիզա Սիմփսոնը կիրառում է այս արտահայտությունը։
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Չինարեն «ճգնաժամ» բառը, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.