Միջնադարի Հայ Հեղինակների Ցանկ: Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

• Ցանկում ներկայացված են գեղարվեստական, պատմագրական, փիլիսոփայական, աստվածաբանական, լեզվաբանական բովանդակություն ունեցող 5-18-րդ դարերի հայ գրագրության բնօրինակ ստեղծագործություններ։
• Ցանկում ներկայացված չեն այն հեղինակների անունները, որոնց ստեղծագործությունները չեն պահպանվել։
• Ցանկում ներկայացված չեն նաև 5-9-րդ դարերի գրական այն 98 կոթողները, որոնք ունեն զուտ եկեղեցական-հոգևոր նշանակություն
• Ցանկում ներկայացված չեն բնագիտական տարբեր ոլորտների հեղինակներ (բժշկագիտություն, աստղաբանություն, կենսաբանություն և այլն)։

Իսկ հայոց ազգի պատմագիրք յոլովք ցուցին աշխատութիւն. որպէս սքանչելի եւ կորովամիտն Ագաթանգեղոս, որ թարգմանի բարի հրեշտակ, որ եցոյց հրամանաւ մեծազօր եւ քաջ արքային Տրդատայ զհանգամանս իրաց եղելոց առ հայս ի ձեռն սրբոյն Գրիգորի Պարթեւի եւ խոստովանողի Քրիստոսի, զգործս նշանաց եւ արուեստից եւ սքանչելագործութեանց, եւ զպատճառս լուսաւորութեան Հայոց աշխարհիս, գեղեցիկ եւ պայծառ պատմութեամբ աւարտէ։ Եւ զկնի նորա ամենահարուստն գիտութեամբ եւ մեծն իմաստութեամբ քան զյոլովս սուրբ այրն աստուծոյ Մովսէս Խորենացի, որ զՀայոց պատմութիւնն շարագրեաց բազմահանճար եւ յոգնադրուատ բառիք. համառօտ պատմութեամբ եւ ընդարձակ մտօք ի նախնի մարդոյն սկսեալ՝ զյոլովից ազանց իրս եւ զգործս եւ զարարս, բերեալ մինչեւ յաւուրս Տրդատայ եւ սրբոյն Գրիգորի եւ անտի մինչեւ ցկատարումն սրբոյն Սահակայ հայոց հայրապետի, եւ զողբսն ասացեալ ի վերայ աշխարհիս Հայոց՝ անդանօր դադարեցուցանէ։ Եւ յետ նորա սուրբն Եղիշէ, որ պատմէ զքաջութիւն Վարդանայ, թոռին սրբոյն Սահակայ, եւ զընկերաց նորա, որք յուսովն Քրիստոսի զանձինս ի մահ եդին եւ պսակեցան ի Քրիստոսէ, եւ զարիական մահ սրբոց Յովսեփեանցն, եւ զկամաւ տալն զանձինս ի կապանս արքունի նախարարացն հայոց վասն յուսոյն, որ ի Քրիստոս, եւ զհամբերող նահատակութիւն սրբոցն Խորենայ եւ Աբրահամու, զոր ստուգութեամբ ցուցանէ այրն սքանչելի։ Եւ ապա Ղազար Փարպեցի ճարտասան, սկսեալ յաւուրցն սրբոյն Սահակայ, զնոյն ոճ պատմէ։ Եւ զկնի նորա Փաւստոս Բիւզանդ, որ զեղեալ իրս պատմէ Հայոց աշխարհիս ընդ պարսիկս եւ ի նոցանէ ընդ մերս։ Եւ Հերակլն ի Սեբիոսէ եպիսկոպոսէ ասացեալ։ Եւ Պատմութիւն սքանչելի առն Կորեան։ Եւ Խոսրով։ Եւ Ղեւոնդ երիցու Պատմութիւն, որ զոր ինչ գործեցին Մահմետ եւ աթոռակալք նորա ընդ աշխարհս ամենայն եւ առաւել ընդ ազգս հայոց։ Եւ Թովմայ վարդապետն, պատմագիր տանն Արծրունեաց։ Եւ Շապուհ Բագրատունի։ Եւ տէր Յովհաննէս կաթողիկոս Հայոց։ Եւ Մովսէս Կաղանկատուացի, պատմագիր Աղուանից։ Եւ Ուխտանէս եպիսկոպոս Ուռհայի, որ գրեաց զբաժանումն վրաց ի հայոց ի ձեռն Կիւրիոնի։ Եւ Ստեփանոս վարդապետ մականուն Ասողիկ։ Եւ Արիստակէս վարդապետ, կոչեցեալն Լաստիվերտցի։ Եւ Մատթէոս վանաց երէց Ուռհայեցի։ Եւ Սամուէլ քահանայ կաթուղիկէին Անւոյ։ Եւ ապա մեծիմաստ եւ հանճարեղ վարդապետն անուանեալն Վանական։

— Կիրակոս Գանձակեցի

Հետմիջնադարյան հայ հեղինակների ցանկը ներկայացնում է 17-րդ դարակեսի պատմիչ Առաքել Դավրիժեցին, ինչպես նա է հաղորդում. «Այսոքիկ են կարգ վարդապետաց մերոց՝ ոչ առաջնոցն այլ վերջնոցն»։ Ցանկն սկսվում է 12-րդ դարի հեղինակ Մխիթար Գոշից։ Հեղինակ Հակոբ Սսեցին 1635 թվականին նույնպես կազմեց «Հայ վարդապետաց աշխատությունները՝ սկսած Գոշից»։

5-րդ դար

 

• Մեսրոպ Մաշտոց (361-440) - հոգևոր երգերի (շարականների) և «Յաճախապատում ճառք» աշխատության հեղինակ
• Եզնիկ Կողբացի (գրել է 440-ական թվականներին) - աստվածաբան, «Եղծ աղանդոց» երկի հեղինակ
• Կորյուն (գրել է 440-ական թվականներին) - պատմիչ, «Վարք Մաշտոցի» երկի հեղինակ
• Անանիա Սյունեցի (մոտ 380-450 կամ 470-ականների վերջ) - աստվածաբան
• Մամբրե Վերծանող (մոտ 400-460) - եկեղեցական գործիչ, աշխատությունների հեղինակ
• Ստեփանոս Սյունեցի (5-րդ դարի կեսեր) - բանաստեղծ
• Փավստոս Բուզանդ (գրել է 470-ական թվականներին) - պատմիչ, «Հայոց պատմություն» երկի հեղինակ
• Եղիշե (5-րդ կամ 6-րդ դար) - պատմիչ, «Վասն Վարդանայ եւ հայոց պատերազմի» երկի հեղինակ
• Հովհաննես Ա Մանդակունի (մահացել է մոտ 490 թվականին) - հոգևոր ճառերի հեղինակ, շարականասաց
• Մովսես Խորենացի (5-րդից 9-րդ դարեր) - պատմիչ, «Հայոց պատմություն» երկի հեղինակ
• Ագաթանգեղոս (5-րդ դար) - պատմիչ, «Հայոց պատմություն» երկի հեղինակ
• Ղազար Փարպեցի (մոտ 441/443-510/515) - պատմիչ, «Հայոց պատմություն» երկի հեղինակ

6-րդ դար

• Դավիթ Անհաղթ - փիլիսոփա-նեոպլատոնիստ
• Աթանաս Տարոնացի - պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Պետրոս Սյունեցի - եկեղեցական գործիչ, հեղինակ
• Աբրահամ Մամիկոնեից - եկեղեցական գործիչ, «Պատմութիւն վասն ժողովոյն Եփեսոսի» երկի հեղինակ
• Դավիթ Քերական - գիտնական, «Մեկնութիւն քերականին» աշխատության հեղինակ

7-րդ դար

• Աբրահամ Ա Աղբաթանեցի (ծննդյան թիվն անհայտ է - 615)- եկեղեցական գործիչ, հոգևոր տեքստերի և կանոնների հեղինակ
• Վրթանես քերթող (մոտ 550-620)- եկեղեցական գործիչ, «Յաղագս պատկերամարտից» երկի հեղինակ
• Անանիա Շիրակացի (մոտ 610-685) - պատմա-աշխարհագրական «Աշխարհացույց» երկի հեղինակ
• Թեոդորոս Քռթենավոր (7-րդ դարասկիզբ-680) - եկեղեցական գործիչ, աստվածաբան, հոգևոր կանոնների հեղինակ
• Սեբեոս - պատմիչ, «Պատմութիւն Հերակլի» երկի հեղինակ
• Հովհան Մամիկոնյան - պատմիչ, «Պատմութիւն Տարօնոյ» երկի հեղինակ
• Մաթուսաղա եպիսկոպոս - «Իրակլի I-ին նամակներ» հեղինակ
• Մովսես Կաղանկատվացի - պատմիչ, «Աղուանից աշխարհի պատմութիւն» գրքի շարահարող
• Դավթակ Քերթող - քնարական բանաստեղծ, «Ողբք ի մահն Ջևանշենի մեծի իշխանին» պոեմի հեղինակ
• Կոմիտաս Աղցեցի - եկեղեցական գործիչ, շարականների հեղինակ
• Անաստաս վարդապետ - պատմիչ, «Վասն վանորէից, որ ի սուրբ քաղաքն Յերուսաղէմ» աշխատության հեղինակ
• Սահակ Գ Ձորոփորեցի (ծննդյան թիվն անհայտ է - 703) - եկեղեցական գործիչ, շարականների հեղինակ
• Հովհան Մայրավանեցի - եկեղեցական գործիչ, աշխատությունների հեղինակ
• Դավիթ Հարքացի - (մոտ 610-685) - փիլիսոփա և աստվածաբան
• Գրիգոր Գռզիկ - երաժիշտ-ստեղծագործող
• Աշոտ Բ Բագրատունի - երաժիշտ-ստեղծագործող

8-րդ դար

• Ղևոնդ - պատմիչ, «Խալիֆների պատմության» հեղինակը
• Հովհաննես Գ Օձնեցի (մոտ 650-729) - եկեղեցական գործիչ, «Կանոնագիրք հայոց» կազմող, երգահան
• Գրիգորիս Արշարունի (մոտ 650-729) - աստվածաբան, «Մեկնութիւն ընթերցածոց» աշխատության հեղինակ
• Խոսրովիկ Թարգմանիչ - եկեղեցական գործիչ, թղթերի հեղինակ
• Ստեփանոս Սյունեցի (ծննդյան թվականն անհայտ է - 735) - եկեղեցական գործիչ, քերականագետ, երգահան
• Աբրահամ Վանական - «Վահան Գողթնացու վկայաբանության» հեղինակը
• Սահակադուխտ - երգահան
• Խոսրովիդուխտ - երգահան
• Մովսես Քերթող - աստվածաբան և քերականագետ

9-րդ դար

 

• Թովմա Արծրունի - պատմիչ, «Արծրունյաց տան պատմության» հեղինակ
• Ահարոն Վանանդեցի - պատմիչ, «Սուրբ Նունեի խաչի պատմություն» հեղինակ
• Անանուն - պատմիչ,«Պատմություն սուրբ պատրիարք Սահակի և վարդապետ Մաշտոցի» հեղինակ
• Համամ Արևելցի - «Քերականի վերլուծություն» և այլ աշխատությունների հեղինակ
• Սահակ Մռութ - աստվածաբան
• Եսայի Աբու-Մուսե - քաղաքական գործիչ, բանաստեղծ
• Անանուն շարականագիր - շարականագիր

10-րդ դար

• Հովհաննես Դրասխանակերտցի (845/850-մոտ 929) - պատմիչ, «Հայոց պատմության» հեղինակ
• Անանիա Մոկացի (մոտ 900-968) - եկեղեցական գործիչ, կրոնական աշխատությունների հեղինակ
• Ուխտանես (մոտ 935-1000) - պատմիչ, «Հայոց պատմության» հեղինակ
• Մովսես Դասխուրանցի - պատմիչ, «Պատմություն Աղվանից աշխարհի» շարունակողը
• Շապուհ պատմիչ - պատմիչ, «Անանուն զրուցագրի» հեղինակ
• Անանուն Արծրունի - պատմիչ, «Արծրունյաց տան պատմության» շարունակող
• Խոսրով Անձևացի (ծննդյան թվականն անհայտ է-մոտ 963) - եկեղեցական գործիչ, կրոնական աշխատությունների հեղինակ
• Մեսրոպ Վայոցձորեցի - երեց, «Պատմութիւն սրբոյն Ներսէսի Պարթեւի Հայոց հայրապետի» հեղինակ
• Անանիա Նարեկացի (ծննդյան թվականն անհայտ է-մոտ 980-ականներ)- եկեղեցական գործիչ, աշխատությունների հեղինակ
• Սամվել Կամրջաձորեցի - աստվածաբան և երաժիշտ, աշխատությունների հեղինակ
• Ստեփանոս Ապարանցի - շարականագիր

11-րդ դար

• Գրիգոր Նարեկացի (951-1003) - բանաստեղծ, «Մատյան ողբերգության» հեղինակ
• Հովհաննես Կոզեռն - աստվածաբան, տոմարագետ, պատմիչ, «Պատմութիւն Բագրատունեաց» հեղինակ
• Ստեփանոս Տարոնեցի Ասողիկ - պատմիչ, «Տիեզերական պատմություն» երկի հեղինակ
• Գրիգոր Մագիստրոս Պահլավունի (մոտ 990-1058/1059)- բանաստեղծ, փիլիսոփա և թարգմանիչ
• Վարդան Անեցի - բանաստեղծ, «Վասն կառաց աստուածութեանն ներբող»-ի հեղինակ
• Անանիա Սանահնեցի (ծննդյան թվականն անհայտ է - 1070-ականներ) - աստվածաբան և բանաստեղծ
• Արիստակես Լաստիվերցի (մինչև 1022-1072/1087 միջակայքում) - պատմիչ, «Պատմութիւն Արիստակիսի Լաստիվերտցւոյ վարդապետի…» հեղինակ
• Պողոս Տարոնեցի (ծննդյան թվականն անհայտ է-1123) - աստվածաբան և փիլիսոփա
• Գևորգ Մեղրիկ (1043/1045-1113/1115) - աստվածաբան
• Հովհաննես Իմաստասեր (1045/1050-1129) - փիլիսոփա, աստվածաբան, բանաստեղծ, մաթեմատիկոս, տիեզերաբան
• Հակոբ Սանահնեցի (ծննդյան թվականն անհայտ է - 1085) - եկեղեցական գործիչ, բազմաթիվ աշխատությունների հեղինակ, պատմիչ
• Մատթեոս Ուռհայեցի (11-րդ դարի երկրորդ կես - 1144) - պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Պետրոս Գետադարձ - բանաստեղծ, շարականների հեղինակ

12-րդ դար

• Վարդան Հայկազն - բանաստեղծ, «Տաղ գերեզմանական վասն փոխման երանեալ եւ սուրբ Կաթողիկոսին Հայոց Գրիգորի Վկայասերի» պոեմի հեղինակ։
• Ներսես Շնորհալի (մոտ. 1100-1173) - եկեղեցական գործիչ, բանաստեղծ, «Ողբ Եդեսիոյ» պոեմի հեղինակ
• Գրիգոր Երեց (մոտ. 1100-1170)- պատմիչ, Մատթեոս Ուռհայեցու «Ժամանակագրության» շարունակության հեղինակ
• Սամուել Անեցի (մոտ. 1100/1105-1185/90) - պատմիչ, «Հաւաքմունք ի գրոց պատմագրաց»
• Գրիգոր Մարաշեցի - բանաստեղծ, «Ողբ»-ի հեղինակ
• Սարգիս Շնորհալի - աստվածաբան, բազմաթիվ աշխատանքների հեղինակ
• Մխիթար Գոշ (1120 թվականներից -1213) - պատմիչ, ժամանակագրության հեղինակ, առակագիր, իրավագետ
• Գրիգոր Տղա (մոտ. 1133-1193) - բանաստեղծ, «Ողբն վասն առմանն Երուսաղեմի» պոեմի հեղինակ
• Արիստակես Գրիչ - քերականագետ, հայերենի առաջին ուղղագրական բառարանի հեղինակ
• Դավիթ Քոբայրեցի (մոտ. 1150-1220) - փիլիսոփա, աստվածաբան, պատմիչ
• Գրիգոր Որդի Աբասա (մոտ. 1150-1220/21) - աստվածաբան
• Ներսես Լամբրոնացի (1153-1198) - բանաստեղծ
• Մխիթար Անեցի (12-րդ դարի երկրորդ կես) - պատմիչ, «Պատմության» հեղինակ
• Վարդան Հաղբատեցի - աստվածաբան

13-րդ դար

• Խաչատուր Տարոնացի - բանաստեղծ, «Խորհուրդ խորին» հիմնի և այլ ստեղծագործությունների հեղինակ
• Գրիգոր Սկևռացի (մոտ 1160/1170-1230) - աստվածաբան, բանաստեղծ, երաժիշտ, автор житий և церковных гимнов
• Հովհաննես Գառնեցի (մոտ 1180-1245) - եկեղեցական գործիչ, հայտնի աղոթագրքի հեղինակ
• Հովհաննես Տավուշեցի (1181-1251) - պատմիչ
• Անհայտ - պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Վարդան Արևելցի (մոտ 1198-1271) - գիտնական, պատմիչ, «Հաւաքումն պատմութեան» հեղինակ
• Հովհաննես Ավագերեց Լեհացի - պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Կարապետ Սասնեցի - աստվածաբան, «Ներբողեան յաղագս վարուց և մահուան Ս. Վարդապետին Մեսրոբայ» երկի հեղինակ
• Կիրակոս Գանձակեցի (մոտ 1200-1271) - պատմիչ, «Հայոց պատմության» հեղինակ
• Սմբատ Սպարապետ (1208-1276) - պատմիչ, «Տարեգրքի» հեղինակ
• Վարդան Այգեկցի (ծննդյան թիվն անհայտ է -1250) - առակագիր
• Մխիթար Այրիվանեցի - պատմիչ, «Ժամանակագրական պատմության» հեղինակ
• Վահրամ Րաբունի - պատմիչ, աստվածաբան և փիլիսոփա
• Ստեփանոս եպիսկոպոս - պատմիչ, «Տարեգրքի» հեղինակ
• Հովհաննես Արքաեղբայր (1220-ականներ -1289) - բանաստեղծ
• Հովհաննես Երզնկացի (1230-1293) - եկեղեցական գործիչ, բանաստեղծ
• Ֆրիկ (մոտ 1230-ականներ-1310-ականներ) - բանաստեղծ
• Հեթում (1240-ականների կեսեր-1310-ականներ) - պատմիչ, «Տարեգրքի» հեղինակ
• Գևորգ Սկևռացի (մոտ 1246-1301) - աստվածաբան, գրող, քերականագետ
• Կոստանդին Երզնկացի (մոտ 1250-ականներ-1314/1328) - բանաստեղծ
• Ստեփանոս Օրբելյան (մոտ 1250-1304) - պատմիչ, «Սիսական աշխարհի պատմություն» երկի հեղինակ
• Գրիգոր Ակներցի (մոտ 1250-1335) - պատմիչ, «Պատմութիւն ազգին նետողաց» երկի հեղինակ
• Խաչատուր Կեչառեցի (1260-1331) - բանաստեղծ
• Վարդան Բարձրբերդցի (մոտ 1260-1326) - աստվածաբան
• Հակոբ Կլայեցի - բանաստեղծ, եկեղեցական հիմների հեղինակ

14-րդ դար

• Մովսես Երզնկացի (մոտ 1250-ականներ—1323) -բանաստեղծ և աստվածաբան
• Եսայի Նչեցի (1260/1265—1338) -մտածող, փիլիսոփա, քերականագետ, աստվածաբան, մանկավարժ
• Հովհաննես Արճիշեցի (ծննդյան թիվն անհայտ է-1327)-աստվածաբան, «Մեկնութիւն պատարագի» հեղինակ
• Մխիթար Սասնեցի (1260—1337) -աստվածաբան, «Հիսուս Քրիստոսի հարութեան մասին» երկի հեղինակ
• Կիրակոս Երզնկացի (մոտ 1270—1356) -բանաստեղծ
• Տերտեր Երևանցի -բանաստեղծ, «Խաղողն և իմաստասէրն» պոեմի հեղինակ
• Ներսես Պալիանենց (ծննդյան թիվն անհայտ է-1367) -պատմիչ, «Տարեգրքի» հեղինակ
• Հովհան Որոտնեցի (1315—1386) -փիլիսոփա և աստվածաբան
• Գրիգոր Տաթևացի (մոտ 1346—1409) -փիլիսոփա և աստվածաբան
• Հովհաննես Թլկուրանցի -բանաստեղծ
• Մատթեոս Ջուղայեցի (ծննդյան թիվն անհայտ է-1411) -աստվածաբան, բանաստեղծ, փիլիսոփա, եկեղեցական հիմների հեղինակ
• Թովմաս Կիլիկեցի -«Աշխարհագրություն» երկի հեղինակ
• Անանուն Սեբաստացի -պատմիչ, «Տարեգրքի» հեղինակ
• Անանուն Սյունեցի -բանաստեղծ

15-րդ դար

• Գրիգոր Խլաթեցի Ծերենց (1349—1425) -բանաստեղծ
• Առաքել Սյունեցի (1350—1425) -գրող, փիլիսոփա, երաժիշտ, քերականագետ, մանկավարժ և եկեղեցական գործիչ
• Թովմա Մեծոփեցի (մոտ 1378—1446) -պատմիչ, «Պատմութիւն ԼանկԹամուրայ և յաջորդաց իւրոց» երկի հեղինակ
• Առաքել Բաղիշեցի (1380—1454) -բանաստեղծ, հիմների հեղինակ
• Մկրտիչ Նաղաշ (1390—1475) -բանաստեղծ
• Հովհաննես Մանուկ Խլաթեցի (1418—1432) - գուսան
• Աբրահամ Անկյուրացի -ժամանակագիր, «Ողբ ի վերայ մայրաքաղաքին Կոստանդնուպոլսոյ՝ վասն տիրելոյն տաճկաց. ասացեալ ի յԱբրահամ ականատես վարդապետէ» երկի հեղինակ
• Հակոբ Նետրարենց (ծննդյան թիվն անհայտ է-1501)-բանաստեղծ
• Կիրակոս Բանասեր -աստվածաբան, «Թովմա Մեծոփեցու կեանքը» երկի հեղինակ
• Մարտիրոս Երզնկացի -«Ճանապարհորդական նոթերի» հեղինակ
• Գրիգոր Արծկեցի -հիմների հեղինակ
• Դավիթ Մերդինցի -դպիր և տարեգիր
• Մովսես Արծկեցի -գրող և պատմիչ
• Անհայտ -պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ

16-րդ դար

• Նահապետ Քուչակ -բանաստեղծ
• Հովհաննես Արճիշեցի -պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Գրիգորիս Աղթամարցի -բանաստեղծ
• Ղուկաս Կեղեցի -բանաստեղծական և այլ ստեղծագործությունների հեղինակ
• Հակոբ Թոխաթցի -հիմների հեղինակ
• Վրթանես Սռնկեցի -բանաստեղծ
• Ղազարոս Թոխաթցի -բանաստեղծ
• Թադեոս Թոխաթցի -բանաստեղծ
• Մինաս Թոխաթցի -բանաստեղծ
• Հովասափ Սեբաստացի -բանաստեղծ
• Թադեոս Սեբաստացի -բանաստեղծ
• Զաքարիա Գնունեցի -հիմների հեղինակ
• Մարտիրոս Խարասարցի -բանաստեղծ
• Կարապետ Բաղիշեցի -հիմների հեղինակ
• Սիմեոն Ապարանցի -պատմիչ, բանաստեղծ
• Հովհաննես Ծարեցի -պատմիչ
• Գրիգոր Վանեցի -բանաստեղծ
• Սարկավագ Բերդակցի -բանաստեղծ
• Անդրեաս Եվդոկացի -պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Բարսեղ Արճիշեցի -ժամանակագիր
• Մարտիրոս Խարբերդցի -բանաստեղծ
• Ղուկաս Լոռեցի -աստվածաբան
• Բարսեղ Աղբակեցի -աստվածաբան և փիլիսոփա
• Ներսես Բաղիշեցի -բանաստեղծ
• Հև Կաֆայացի -բանաստեղծ
• Ներսես Անձապատցի -բանաստեղծ
• Զաքարիա Երզնկացի -բանաստեղծ
• Նիկողայոս Ստամբուլցի -բանաստեղծ

17-րդ դար

• Առաքել Դավրիժեցի -պատմիչ, «Հայոց պատմություն» հեղինակ
• Նաղաշ Հովնաթան -բանաստեղծ
• Սիմեոն Ջուղայեցի -փիլիսոփա
• Զաքարիա Քանաքեռցի -պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Գրիգոր Դարանաղցի -պատմիչ, «Պատմության» հեղինակ
• Սիմեոն Լեհացի -պատմիչ, «Ճանապարհորդական նոթերի» հեղինակ
• Ստեփանոս Թոխաթեցի -բանաստեղծ
• Վարդան Կաֆացի -հիմների հեղինակ
• Մարտիրոս Ղրիմեցի -պատմիչ, հիմների հեղինակ
• Խասպեկ Խաչատուր -բանաստեղծ
• Խաչատուր Կաֆայեցի -պատմիչ, բանաստեղծ
• Ներսես Մոկացի -հիմների հեղինակ
• Ազարիա Սասնեցի -տաղասաց, աստղագետ, տոմարագետ
• Գրիգոր Րաբունապետ Կեսարացի -ժամանակագիր, բանաստեղծ
• Խաչատուր Թոխաթցի -բանաստեղծ
• Հակով Սսեցի -ճանապարհորդական նոթերի հեղինակ, բանաստեղծ
• Ստեփանոս Դաշտեցի -բանաստեղծ
• Ղազար Սեբաստացի -բանաստեղծ
• Դավիթ Սալաձորցի -բանաստեղծ
• Վարդան Բաղիշեցի -պատմիչ
• Զաքարիա Ագուլեցի -պատմիչ, «Օրագրի» հեղինակ
• Հակոբ Կարնեցի -պատմիչ
• Հակոբ Գրիգորենց -ճանապարհորդ, «Վասն այսմ Պրիթանիա» հեղինակ
• Աստվածատուր (պոետ) -բանաստեղծ
• Սիմեոն Կաֆացի -բանաստեղծ
• Անդրեաս Արծկեցի -բանաստեղծ
• Դավիթ Բաղիշեցի -պատմիչ
• Հովհաննես Կամենացի -պատմիչ
• Մինաս Ամդեցի -պատմիչ, «Օրագրութիւն» հեղինակ
• Քոսա Երեց -բանաստեղծ
• Ավետիք Տիգրանակերտցի -պատմիչ
• Ստեփանոս Լեհացի -փիլիսոփա, «Բանք իմաստասիրականք և աստուածաբանականք․․․» բառարանի հեղինակ, թարգմանիչ
• Հակոբ Նետրարենց -բանաստեղծ
• Դավիթ Գեղամեցի -բանաստեղծ
• Գաբրիել Թոխատեցի -«Օրագրութիւն» հեղինակ
• Հակոբ Հիսուսի -տարեգիր
• Գրիգոր Վարագեցի դպիր -դպիր և տարեգիր
• Երեմիա Չելեբի Քեոմուրճյան -պատմիչ, «Ժամանակագրության» հեղինակ
• Ավգուստին Բեջեցի -«Ճանապարհորդություն Եվրոպայով» հեղինակ
• Մուրադ Խիկար -բանաստեղծ
• Հովհաննես Մակվեցի -բանաստեղծ
• Պարսամ Տաղասաց -բանաստեղծ
• Սուքիաս -բանաստեղծ
• Օքսուզ Ավետիք -բանաստեղծ
• Հովհաննես Հալեպցի -բանաստեղծ
• Սարգիս Հալեպցի -բանաստեղծ
• Ստեփանոս Վարագեցի -բանաստեղծ
• Մովսես Կարնեցի -բանաստեղծ
• Հակոբ Կաֆայեցի -բանաստեղծ
• Հովհաննես Կաֆայեցի -բանաստեղծ
• Գոհար -բանաստեղծուհի
• Ալեքսանդր Ջուղայեցի -աստվածաբան
• Երեմիա ՄԵղրեցի -քերականագետ, բառարանների հեղինակ
• Ավետիք Եվդոկացի -բանաստեղծ

18-րդ դար

• Սայաթ-Նովա — բանաստեղծ
• Պաղտասար Դպիր — բանաստեղծ
• Աբրահամ Երևանցի — պատմիչ, «Պատմութիւն պատերազմացն 1721-1736 թուի» երկի հեղինակ
• Աբրահամ Գ Կրետացի — պատմիչ, «Պատմագրութիւն անցիցն իւրոց և Նատր Շահին պարսից» երկի հեղինակ
• Եսայի Հասան-Ջալալյան — պատմիչ, «Պատմութիւն համառօտ Աղուանից երկրի» երկի հեղինակ
• Միքայել Չամչյան — պատմաբան, «Պատմութիւն Հայոց ի սկզբանէ աշխարհի մինչեւ ցամ Տեառն 1784» աշխատության հեղինակ
• Շահամիր Շահամիրյան — «Որոգայթ փառաց» երկի հեղինակ
• Պետրոս Գիլանենց — օրագրի հեղինակ
• Մովսես Բաղրամյան — հրատարակիչ
• Հովսեփ արքեպիսկոպոս Արղության — օրագրի հեղինակ
• Հակոբ Այուբյան — պատմաբան
• Мартирос ди Аракел — պատմաբան
• Սիմեոն Ա Երևանցի — պատմաբան, «Ջամբռ» աշխատության հեղինակ
• Ստեփանոս Երեց — պատմաբան
• Թովմաս Խոջամալյան — պատմաբան, «Պատմութիւն Հնդկաց» երկի հեղինակ
• Խաչատուր Ջուղայեցի — պատմաբան, «Պատմութիւն Պարսից» երկի հեղինակ
• Григор Басмаджян — Օրագրի հեղինակ
• Григор Гапасакалян — автор «Книги о музыке»
• Ованес Джугаеци Мргуз — փիլիսոփա
• Ստեփանոս Շահումյան — Օրագրի հեղինակ
• Խաչատուր Էրզրումցի — «Գիրք քերականութեան» երկի հեղինակ
• Հակոբ Նաղաշ — բանաստեղծ
• Геворг Хубов — բանաստեղծ
• Գրիգոր Օշականցի — բանաստեղծ
• Հովհաննես Կարնեցի — բանաստեղծ
• Պետրոս Ղափանցի — բանաստեղծ

• Հայ գրականություն

Ժողովածուներ՝

• Армянские источники о монголах (Извлечения из рукописей XIII-XIV вв.). - М., 1962
• Հայ միջնադարյան քնարերգություն / Ներածությունը. ծանոթագրությունը և կազմումը Լ.Մկրտչյանի, Սովետական գրող. 1972. 392 էջ. 20000 տպաքանակ
• Средневековая армянская поэзия. Москва, Художественная литература, 1981, 400 стр. Н. Гребнев և другие переводчики.
• Շարական։ 5–15-րդ դդ. հայկական պոեզիայից՝ Սուրեն Զոլյանի թարգմանությամբ, «Խորհրդային գրող» հրատարակչություն, 1990
• Армянские жития և мученичества V-VII вв: Գրաբարից թարգմանությունը, ներածությունը և ծանոթագրությունները Ք. Ս. Տեր-Դավթյանի, Երևան, 1994

Հետազոտություններ՝

• В. Брюсов, ПОЭЗИЯ АРМЕНИИ И ЕЕ ЕДИНСТВО НА ПРОТЯЖЕНИИ ВЕКОВ. պատմիչо-литературный очерк
• «Очерки истории исторической науки», т. I, М., 1955, гл., 3, 4
• Аннинский А. Древние армянские պատմիչи как исторические источники, Одесса, 1899
• Լ. Ք. Տեր-Մկրտչյան, Հայկական աղբյուրները Միջին Ասիայի մասին. VIII - XVIII դդ.,- Մ., 1985.
• История всемирной литературы. В 9 т. М., Наука. Т.2. М., 1984. С.285-308. Т.3. М., 1985. С.531-535. Т.4. М., 1987. С.422-429. Т.5. М., 1988. С.492-499.