Ամյունտաս I (հունարեն՝ Ἀμύντας Aʹ, մոտ մ․թ․ա․ 540-498), եղել է Հին Մակեդոնիայի արքան (մ․թ․ա․ 540 – 512/511 թվականներ), իսկ դրանից հետո Դարեհ I-ի վասալական իշխանության՝ Աքեմենյան Մակեդոնիայի կառավրիչը (մ․թ․ա․ 512/511-ից մինչև իր մահ՝ մ․թ․ա․ 498 թվական)։ Նա Ալկետաս I-ի որդին էր և Ալեքսանդր I-ի հայրը։
Ամյունտաս I Մակեդոնացի հունարեն՝ Ἀμύντας Aʹ | |||
Մ․թ․ա․ 510-480 թվականների մետաղադրամ | |||
| |||
---|---|---|---|
մոտ մ․թ․ա․ 540 - 512/511 թթ․ | |||
Նախորդող | Ալկետաս I Մակեդոնացի | ||
Հաջորդող | Ալեքսանդր I Մակեդոնացի | ||
| |||
Մ․թ․ա․ 512/511 - 498 թթ. | |||
Նախորդող | պաշտոնը ստեղծվել է | ||
Հաջորդող | Ալեքսանդր I Մակեդոնացի | ||
Մասնագիտություն՝ | գերիշխան | ||
Ազգություն | մակեդոնացի | ||
Դավանանք | բազմաստվածությունը | ||
Ծննդյան օր | մ. թ. ա. 540 | ||
Վախճանի օր | մ․թ․ա․ 498 թվական | ||
Վախճանի վայր | Հին Մակեդոնիա | ||
Դինաստիա | Արգեադոսների հարստություն | ||
Հայր | Ալկետաս I Մակեդոնացի | ||
Մայր | անհայտ | ||
Ամուսին | թագուհի Եվրիդիկե | ||
Զավակներ | Ալեքսանդր I Մակեդոնացի Գյուգայա Մակեդոնացի |
Ամյունտասը մ․թ․ա․ 512/511 թվականներից ի վեր Դարեհ I-ի վասալն էր։ Նա Դարեհի ուղարկած դեսպանին՝ Մեգաբազոսին, տվել է «հող և ջուր», ինչը խորհրդանշում է հպատակեցում Աքեմենյան տիրակալին։ Ամյունտասը, ընդունելով նրանց պահանջը, ճոխ խնջույք է կազմակերպել։ Շուտով պարսիկ դեսպանները, գինուց հարբած, պահանջում, որ խնջույքը շարունակվի իրենց՝ պարսիկների ավանդույթներով՝ այսինքն կանայք գան խնջույքի։ Ամյունտասը փոքր-ինչ զայրանում է և հայտնում, որ իրենց ավանդույթներն այդպիսին չեն, սակայն քանի որ պարսիկներն են իրենց տիրակալները, ապա նա կկատարի դեսպանների պահանջը։ Երբ կանայք գալիս են և նստում նրանց դիմաց, պարսիկները բողոքում են՝ պահանջելով, որ նրանք նստեն իրենց կողքին։ Երբ այդ պահանջը նույնպես կատարվում է, պարսիկները սկսում են բռնել նրանց ստինքներից և նույնիսկ փորձել համբուրել։ Տեսնելով այս ամենը՝ Ամյունտասի որդին՝ Ալեքսանդրը, որն այդժամ երիտասարդ էր, չի դիմանում զայրույթին և իր հորը խնդրում է հեռանալ խնջույքից՝ ասելով․ «Հա՛յր, դու հարմարվիր քո տարիքին, գնա հանգստացիր և մի շարունակիր խմելը։ Ես կմնամ այստեղ և հյուրերին կտրամադրեմ անհրաժեշտ ամեն ինչ»։ Երբ նրա հայրը հեռանում է, Ալեքսանդրը կանանց ուղարկում է իրենց կացարաններ և նրանց փոխարեն խնջույքի բերում զինված, կանանց հագուստներ հագած անմորուս տղամարդկանց, որոնք էլ սպանում են պարսիկներին։ Երբ պարսիկները սկսում են փնտրել իրենց կորած դեսպաններին և ուղարկում են Բուբարեսին, Ալեքսանդրը այս սպանությունները կոծկելու համար մեծ գումարով կաշառում է նրան և կնության տալիս իր քրոջը՝ Գյուգայային։
Կարելի է ասել, որ Մակեդոնիայի պատմությունը սկսվել է Ամյունտասի կառավարմամբ։ Նա առաջինն էր Մակեդոնիայի կառավարիչներից, որը դիվանագիտական կապեր է հաստատել այլ իշխանությունների հետ։ Մասնավորապես, նա Հիպպիաս Աթենացի տիրանի հետ միասին մտել է միության մեջ, և երբ Հիպպիասը դուրս վռնդվեց Աթենքից, նա վերջինիս առաջարկեց Մակեդոնական ծովածոցի մոտ գտնվող Անթեմուսի տարածքը՝ փորձելով օգուտ քաղել հույների միջշրջանային բախումներից։ Հիպպիասը մերժում է այդ, ինչպես նաև Այոլկոս քաղաքի առաջարկությունները, քանի որ Ամյունտասը հավանաբար չէր տիրապետում Անթեմուսի տարածքին, այլ առաջարկում էր միայն Հիպպիա հետ համատեղ օկուպացիայի ծրագիր։
Նախորդող: Ալկետաս I | Մակեդոնիայի արքա մ․թ․ա․ 547–498 | Հաջորդող: Ալեքսանդր I |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Ամյունտաս I Մակեդոնացի, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.