Քոլին Փաուել
Քոլին Լյութեր Փաուել (անգլ.՝ Colin Luther Powell, ապրիլի 5, 1937(1937-04-05), Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - հոկտեմբերի 18, 2021(2021-10-18), Walter Reed National Military Medical Center, Մոնտգոմերի շրջան, Մերիլենդ, ԱՄՆ), ամերիկացի քաղաքական գործիչ և Միացյալ Նահանգների բանակի (ԱնԲ) գեներալ։ Ռազմական կարիերայի ընթացքում Փաուելը ծառայել է նաև որպես Ազգային Անվտանգության խորհրդական (1987–1989), որպես ԱՄՆ բանակի հրամանատար (1989) և որպես Աշխատակազմի Միացյալ Շտաբների նախագահ (1989–1993)՝ զբաղեցնելով բարձր պաշտոն Իրաք-քուվեյթյան պատերազմում։ Փաուելը առաջինն ու միակ ամերիկացին էր, որը ծառայում էր Աշխատակազմի Միացյալ Շտաբների կազմում։ Նա Միացյալ Նահանգների 65-րդ պետքարտուղարն էր, 2001-ից մինչև 2005 թվականը ծառայում էր ԱՄՆ նախագահ Ջորջ Ուոքեր Բուշին՝ առաջին սևամորթը, որը ծառայեց այդ պաշտոնում։
Բուշ">Ջորջ Ուոքեր Բուշին՝ առաջին սևամորթը, որը ծառայեց այդ պաշտոնում։
Փաուելը ծնվել է 1937 թվականին Նյու Յորքում և մեծացել Հարավային Բրոնսում։ Նրա ծնողները՝ Լյութերը և Մաուդ Փաուելը, ԱՄՆ են ներգաղթել Ջամայկայից։ Փաուելը կրթություն է ստացել Նյու Յորքի հանրային դպրոցում՝ ավարտելով Նյու Յորքի քոլեջը (CCNY), որտեղ նա ստացել է երկրաբանության բակալավրի կոչում։ Նա նաև մասնակցեց Պահեստազորային սպաների դասընթացին CCNY- ում և 1958-ի հունիսին հանձնաժողովը նրան շնորհեց որպես բանակի երկրորդ լեյտենանտ։ Նրա հետագա ուսումնական նվաճումները ներառում են բիզնեսի կառավարման մագիստրոսի կոչում,որը նա ստացել է Ջորջ Վաշինգտոն համալսարանում։
Փաուելը 35 տարեկան հասակում արհեստավարժ զինվոր էր։ Այդ ընթացքում նա շատ հրամանատարական դիրքեր էր զբաղեցնում և դրա շնորհիվ նա ստացավ 4 աստղանի գեներալի կոչում։ Նրա վերջին հանձնարարականը՝ 1989 թվականի հոկտեմբերի 1-ից մինչև 1993 թվականի Սեպտեմբերի 30-ը, որպես Գլխավոր շտաբի 12-րդ նախագահ, Պաշտպանության Դեպարտամենտում բարձրագույն ռազմական պաշտոնն էր։ Այս ընթացքում նա վերահսկել է 28 ճգնաժամ, այդ թվում՝ 1991-ի Իրաք-քուվեյթյան պատերազմը։
Զինվորական թոշակի անցնելուց հետո Փաուելը գրել է իր ինքնակենսագրականը՝ «Իմ ամերիկյան ճանապարհորդությունը»։ Բացի այդ, նա կարիերայում զբաղեցրեց որպես հանրային խոսնակ, անրադառնալով ողջ երկրի և արտերկրի լսարաններին։ Պետքարտուղարի պաշտոնում նշանակվելուց առաջ Փաուելը եղել է «Ամերիկայի Խոստում» կազմակերպության նախագահը․ ազգային ոչ առևտրային կազմակերպություն, որը նվիրված է ամերիկյան կյանքի յուրաքանչյուր դասի մարդկանց մոբիլիզացնելուն՝ երիտասարդների բնավորությունն ու իրավասությունները կառուցելու համար։ Նա Նախագահ Բուշի կողմից առաջադրվել է որպես պետքարտուղար 2000 թվականի դեկտեմբերի 16-ին։ ԱՄՆ Սենատում միաձայն հաստատվելուց հետո, նա առաջադրվել է որպես 65-րդ պետքարտուղար 2001 թվականի հունվարի 20-ին։
Փաուելը ԱՄՆ-ի և արտասահմանյան բազմաթիվ ռազմական պարգևների և շքանշանների կրողն է։ Փաուելի քաղաքացիական պարգևների թվում են Նախագահի Ազատության մեդալը (երկու անգամ), Քաղաքացիության մեդալը, Կոնգրեսի ոսկե մեդալը, Պետական քարտուղարի վաստակավոր ծառայության մեդալը և Էներգետիկայի առանձնահատուկ ծառայության մեդալը։ Նրա պատվին անվանակոչվել են մի շարք դպրոցներ և այլ հաստատություններ,նա ունի պատվավոր աստիճան հանրապետության համալսարաններից և քոլեջներից։ Փաուելի կինը Ալմա Վիվիան Փաուելին էր,որը ապրում էր Ալաբամա նահանգի Բիրմինգհեմ քաղաքում։ Փաուելը ուներ որդի՝ Մայքլը (Կապի Դաշնային Հանձնաժողովի նախկին նախագահ), 2 դուստր՝ Լինդան և Աննան, հարս՝ Ջեյնը և թոռներ՝ Ջեֆրին և Բրայանը։
2016-ին, չնայած այդ տարվա ընտրություններում թեկնածու չէր առաջադրվել, Փաուելը երեք ընտրական ձայն ստացավ Միացյալ Նահանգների նախագահի պաշտոնի համար։
Կյանք և կրթություն
Փաուելը ծնվել է 1937 թվականի ապրիլի 5-ին Հարլեմում, Նյու Յորք նահանգի Մանհեթեն թաղամասում, Ճամայկայի ներգաղթյալներ՝ Մաուդ Արիալի և Լյութեր Թեոֆիլուս Փաուելի ընտանիքում։ Նրա ծնողները երկուսն էլ ունեին աֆրիկյան և շոտլանդական ծագում։ Լյութերը աշխատում էր որպես բեռնափոխադրող, իսկ Մադը` որպես դերձակուհի : Փաուելը մեծացել է Հարավային Բրոնքս քաղաքում և հաճախել Մորիսի ավագ դպրոցը, որից նա ավարտել է 1954-ին։
Դեռևս դպրոցում աշխատելիս Փաուելը աշխատել է տեղի մանկական կահույքի խանութում։ Նա նաև ծառայում էր որպես «Շաբբոսի բարեսիրտ»՝ օգնելով ուղղափառ ընտանիքներին։ Նա 1958 թվականին Նյու Յորքի քոլեջում ստացել է Երկրաբանության գիտությունների բակալավրի աստիճան:Հետագայում, 1971 թվականին, նա բիզնեսի կառավարման աստիճան վաստակեց Ջորջ Վաշինգտոն համալսարանում՝ Վիետնամի երկրորդ շրջագայությունից հետո։
Ծնողները նրա անունը արտասանում էին /ˈkɒlɪn/, իսկ Փաուելը մանկուց արտասանել է իր անունը /ˈkoʊlɪn/։ Պետական պաշտոնյաները, ռադիոյի և հեռուստատեսության լրագրողները օգտվել են Փաուելի նախընտրելի արտասանությունից։
Ռազմական կարիերա
Փաուելը 35 տարեկան հասակում արհեստավարժ զինվոր էր, ուներ տարբեր հրամանատարական պաշտոններ և գեներալի կոչում։
Ուսուցում
Փաուելը քոլեջի ընթացքում պահեստազորի սպաների վերապատրաստման կորպուսին (ROTC) միանալը նկարագրեց որպես իր կյանքի ամենաերջանիկ փորձառություններից մեկը. Ըստ Փաուելի, նա այն սիրում էր և կարող էր լավ անել, նա զգաց, որ «գտել է իրեն»։
Քոլեջի մոտ վեց ամիսների ընթացքում, գտա մի բան, որը ինձ դուր էր գալիս, և դա ՌՊՍԿ-ն էր՝ Ռազմական պահեստազորի սպայական կորպուսը զինված ուժերում։ Եվ ինձ ոչ միայն դուր եկավ, այլև դա ստացվում էրն ինձ մոտ։ Դա այն է, ինչն իրոք պետք է փնտրես կյանքում, մի բան, որը քեզ դուր է գալիս, և մի բան, որը դու կարծում ես, որ դու այդ գործում կհասնես հաջողության։ Եթե կարողանաք այդ երկուսը միասին անել, ապա դուք ճիշտ ուղու վրա եք և պարզապես շարունակեք այդ ուղին:
Փաուելը միացավ «Pershing Rifles» կազմակերպությանը, ՌՊՍԿ եղբայրական կազմակերպությանը և զորավարժություններին։ Նույնիսկ գեներալ դառնալուց հետո Փաուելը իր գրասեղանի վրա դնում էր գրիչների հավաքածու, որը նա շահել էր մրցույթի ժամանակ։
Ավարտելուց հետո նա ստացավ բանակի երկրորդ լեյտենանտ կոչումը : «Fort Benning»-ին մասնակցելուց հետո, Փաուելը Արևմտյան Գերմանիայում նշանակվեց 48-րդ հետևակի դասակի հրամանատար։
Վիետնամի պատերազմ
Իր ինքնակենսագրականում Փաուելը նշել է, որ իրեն հետապնդում են Վիետնամի պատերազմի մղձավանջից և կարծում է, որ ղեկավարությունը շատ անարդյունավետ է գործում։
Կապիտան Փաուելը շրջայց կատարեց Վիետնամում՝ որպես հարավային վիետնամական բանակի խորհրդական (1962-1963 թվականներին)։ Խոշոր վարակը նրան դժվարացրեց քայլել, և ոտքը կարճ ժամանակով այտուցվեց, ինչը կրճատեց առաջին շրջագայությունը։
Փաուելը 1968 թվականին վերադարձավ Վիետնամ, որպես մայոր՝ ծառայելով 23-րդ (ամերիկյան) հետևակային բաժանմունքում գործող աշխատակազմի ղեկավարի օգնական։ Վիետնամում երկրորդ շրջագայության ընթացքում նա ստացավ զինվորականի մեդալ համարձակության համար, այն բանից հետո, երբ նա փրկվեց ուղղաթիռի վթարից և միանձնյա փրկեց այրվող ավերակներից ևս երեքին, այդ թվում՝ դիվիզիայի հրամանատար գեներալ-մայոր Չարլզ Մ. Գետիսին։
Փաուելը մեղադրվում էր 11-րդ թեթև հետևակային բրիգադի զինծառայող Թոմ Գլենի նամակը հետաքննելու մեջ, որն էլ աջակցում էր զանգվածային սպանություն Սոնգմիում լուրերին ուղղված մեղադրանքներին։ Նա գրել է. «Այս նկարագրության հերքումը այն է, որ ամերիկացի զինվորների և վիետնամցիների միջև հարաբերությունները գերազանց են»։ Հարցերը կշարունակեն մնալ չբացահայտված հասարակության համար։ 2004 թվականի մայիսին Փաուելը հեռուստատեսության և ռադիոյի հաղորդավար Լարի Քինգին ասաց. «Ես այն բաժնում էի, որը պատասխանատու էր զանգվածային սպանություն Սոնգմիումի համար։ Ես այնտեղ հասա այն բանից հետո, երբ զանգվածային սպանությունը տեղի ունեցավ, բայց նրանք դեռ պետք է պատասխան տան »։
Վիետնամի պատերազմից հետո
Փաուելը ծառայել է «Սպիտակ Տան ընկերություն»-ում՝ նախագահ Ռիչարդ Նիքսոնի օրոք՝ 1972 թվականից մինչև 1973 թվականը։ 1975–1976 թվականներին նա հաճախել է Ազգային Պատերազմական Քոլեջ (NWC):
Իր «Իմ ամերիկյան ճանապարհորդությունը» ինքնակենսագրականում, Փաուելը ներկայացրել է մի քանի սպաներր, ովքեր ներշնչել և ուղղորդել են իրեն։ Որպես փոխգնդապետ, որը ծառայում էր Հարավային Կորեայում, Փաուելը շատ մոտ էր գեներալ Հենրի Էմերսոնի հետ։ Փաուելը նշել է, որ նա Էմերսոնին համարում է ամենախնամող սպաներից մեկը, որին նա երբևէ հանդիպել է։ Էմերսոնը պնդում էր, որ իր զորքերը գիշերվա ընթացքում մարզվում են հյուսիսկորեական հնարավոր հարձակման դեմ պայքարելու համար, և նրանց ստիպեց բազմիցս դիտել հեռուստատեսային ֆիլմը՝ Բրայանի երգը, ռասայական ներդաշնակությունը խթանելու համար։ Փաուելը միշտ ասում էր, որ առանձնացնում է Էմերսոնի իր զինվորների հանդեպ տածած մեծ սերը և նրանց բարօրության համար մտահոգությունը։ Այն բանից հետո, երբ տեղի ունեցավ ռասսայական խտրականություն, որի ընթացքում աֆրոամերիկացի զինծառայողները սպանեցին սպիտակամորթ սպայի, Փաուելը Էմերսոնի կողմից մեղադրվեց սև գրոհայինների դեմ հարվածներ հասցնելու համար։
«Քաղաքական գեներալ»
1980-ականների սկզբին Փաուելը ծառայում էր Կոլորադոյի Ֆորտ Կարսոն քաղաքում։ Ֆորտ Կարսոն քաղաքից հեռանալուց հետո Փաուելը դարձավ պաշտպանության նախարար՝ Կասպար Ուայնբերգերի օգնական :
1986 թվականին Փաուելը ստանձնեց «V Corps»- ի հրամանատարությունը Գերմանիայի Ֆրանկֆուրտ քաղաքում։
Իրան-Կոնտրա սկանդալից հետո Փաուելը 49 տարեկան հասակում դարձավ Ռոնալդ Ռեյգանի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական, որը ծառայում էր 1987-1989 թվականներին՝ մինչ գեներալ-լեյտենանտ դառնալը։
Նույն տարում ավելի ուշ, Նախագահ Ջ․ Բուշը նրան ընտրեց աշխատակազմի նախագահ։
Մրցանակներ և շքանշաններ
Առաջնորդության կանոններ
Սրանք Փաուելի առաջնորդության կանոններ ենԱ, որոնք առաջին անգամ տպագրվել է «Parade» ամսագրի 1989 թվականի օգոստոսի 13-ի համարում սրանք Քոլին Փաուելի առաջնորդության կանոններ են։
- այնքան վատ չէ, որքան կարծում ես
- Խելագարվեք, հետո հասեք դրան
- Դա կարելի է անել
- Զգույշ եղեք ձեր ընտրությունից։
- Թույլ մի տվեք, որ անբարենպաստ փաստերը կանգնեն լավ որոշման ճանապարհին
- Դուք չեք կարող ուրիշի տեղը որոշում կայացնել
- Հաշվի առեք փոքր բաները
- Մնացեք հանգիստ:Եղեք բարի
- Ունեցեք սեփական կարծիք
Նախագահի հավանական թեկնածու
Փաուելի փորձը ռազմական հարցերում նրան շատ հանրաճանաչ գործիչ դարձրեց։ Դեմոկրատներից շատերը հիանում էին նրա չափավոր կեցվածքով ռազմավարական հարցերում, մինչդեռ շատ հանրապետականներ նրան տեսնում էին որպես մի մարդ, ով կապված էր հանրապետական անցյալ վարչակազմերի հաջողությունների հետ։ 1992 թվականին կայացած ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում որպես հնարավոր դեմոկրատական փոխնախագահի թեկնածու փոխարինելով փոխնախագահ Դեն Քուեյլին որպես հանրապետական փոխնախագահի թեկնածու, Փաուելը, ի վերջո, իրեն հայտարարեց հանրապետական և սկսեց քարոզարշավ անցկացնել հանրապետական թեկնածուների համար։ 1995 թվականին նա մեղադրվեց որպես Բիլ Քլինթոնի հնարավոր հակառակորդ՝ ԱՄՆ-ի 1996 թվականի նախագահական ընտրություններում։
1997 թվականին Փաուելը հիմնել է «Ամերիկայի Խոստումը» կազմակերպությունը` նպատակ ունենալով օգնել երեխաներին բոլոր սոցիալ-տնտեսական ոլորտներից։ Նույն թվականին ստեղծվեց «The Colin L. Powell » կազմակերպությունը։
Փաուելը առաջադրվեց որպես հավանական թեկնածու 2000 թվականի ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում, բայց կրկին որոշեց դեմ չառաջադրվել։ Երբ Տեխասի նահանգապետ Ջ․ Բուշը ապահովեց հանրապետական առաջադրումը, Փաուելը հաստատեց նրան նախագահի պաշտոնում և ելույթ ունեցավ 2000 թվականի հանրապետական ազգային կոնվենցիայում։ Բուշը հաղթեց ընդհանուր ընտրություններում և Փաուելին նշանակեց պետքարտուղար։
Կյանքը դիվանագիտական ծառայությունից հետո
Պետքարտուղարի պաշտոնից ազատվելուց հետո Փաուելը վերադարձավ անձնական կյանք։ 2005 թվականի ապրիլին նա մասնավոր հեռախոսազանգեր էր ստացել հանրապետական սենատորներ Լինքոլն Չաֆիի և Չակ Հեյգելի կողմից, որի ժամանակ Փաուելը վերապահումներ և խառը ակնարկներ էր արտահայտում Ռ. Բոլթոնի` ՄԱԿ-ում դեսպան նշանակվելու վերաբերյալ, բայց ձեռնպահ մնաց սենատորներին խորհուրդ տալուց։
2008 թվականին Փաուելը ծառայեց որպես խոսնակ, քարոզարշավ էր անցկացնում յուրաքանչյուր հունվար։
Բարաք Օբամայի 2008 թվականի ընտրություններից անմիջապես հետո Փաուելը առաջադրվեց որպես կառավարության անդամ։
2014 թվականիի մարտի 14-ին Salesforce.com- ը հայտարարեց, որ Փաուելը միացել է իր տնօրենների խորհրդին։
Անձնական կյանք
Պաուելը ամուսնացավ Ալմա Փաուելի հետ 1962 թվականի օգոստոսի 25-ին : Նրանց որդին՝ Մայքլ Փաուելը, 2001 թվականից 2005 թվականներին հանդիսանում էր Կապի դաշնային հանձնաժողովի (FCC) նախագահ։ Նրա դուստրերն են դերասանուհիներ Լինդա Փաուելը և Էնեմարի Փաուելը։
Ծանոթագրություններ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քոլին Փաուել» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Քոլին Փաուել, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.