Էլիզաբեթ Մոնրո: ամերիկացի քաղաքական գործիչ
Էլիզաբեթ Քորթրայթ Մոնրո (անգլ.՝ Elizabeth Kortright Monroe, հունիսի 30, 1768(1768-06-30), Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - սեպտեմբերի 23, 1830(1830-09-23), Ռիչմոնդ, ԱՄՆ), ԱՄՆ-ի 5-րդ նախագահ Ջեյմս Մոնրոյի կինը և ԱՄՆ առաջին տիկինը 1817 թվականից մինչև 1825 թվականը։ 1794 թվականին նա տեղափոխվել է Փարիզ, երբ նրա ամուսինը նշանակվել է Ֆրանսիայում ԱՄՆ դեսպան։ Այնտեղ նրան հաջողվել է գիլիոտինից փրկել գեներալ դե Լաֆայետի կնոջ՝ Անդեն դե Լաֆայետի կյանքը։
| Էլիզաբեթ Մոնրո | |
 | |
| Մասնագիտություն՝ | Առաջին տիկին |
|---|---|
| Ծննդյան օր | հունիսի 30, 1768 |
| Ծննդավայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Վախճանի օր | սեպտեմբերի 23, 1830 (62 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Ռիչմոնդ, ԱՄՆ |
| Թաղված | Հոլիվուդյան գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԱՄՆ |
| Հայր | Lawrence Kortright? |
| Մայր | Hannah Aspinwall? |
| Ամուսին | Ջեյմս Մոնրո |
| Զավակներ | Maria Hester Monroe Gouverneur?, Eliza Kortright Monroe Hay? և James Spence Monroe? |
| Ինքնագիր |  |
Էլիզաբեթ Մոնրոն բարձրահասակ, էլեգանտ, գեղեցիկ կին էր, սոցիալական շնորհքով և ոճով, նա ձեռք է բերել այդ բնութագրերը իր պատանեկության տարիներին։
Կենսագրություն
Վաղ կյանք և ամուսնություն
Ծնվել է 1768 թվականին Նյու Յորքում, Էլիզաբեթը բրիտանական բանակի սպա Լոուրենս Քորթրայթի դուստրն էր, ով հաջողություն է ունեցել ֆրանկո-հնդկական պատերազմի տարիներին և նրա կինը՝ Աննա Ասպինվոլնն էր։ Նա ձեռք է բերել սոցիալական շնորհը և ոճը վաղ տարիքում։ Սև մազերով և կապույտ աչքերով շքեղ գեղեցկուհի, նա առաջին հերթին գրավել է Մոնրոյի ուշադրությունը 1785 թվականին, երբ նա ելույթ է ունեցել Նյու Յորքի մայրցամաքային համագումարում։ Ջեյմսը, քսան յոթ տարեկան հասակում, և Էլիզաբեթը, տասնյոթ տարեկան հասակում, ամուսնացել են 1786 թվականի փետրվարի 16-ին Նյու Յորքում։
Լոնգ-Այլենդում մեղրամիսից հետո նորապսակները վերադարձել են Նյու Յորքի հայրիկի հետ ապրելու։ 1794 թվականին Ջեյմսը նշանակվել է ԱՄՆ-ի նախարար Ֆրանսիայում Ջորջ Վաշինգտոնի կողմից, Փարիզում, որպես Ամերիկայի նախարարի կին՝ ահաբեկչության օրերին, նա օգնել է ապահովել Մարկիս դե Լաֆայետի կնոջ՝ Մադամա Լա Ֆայետի ազատ արձակումը, որը գիլյոտինով դատապարտվել էր մահվան։
ԱՄՆ առաջին տիկին
Որպես առաջին տիկին Էլիզաբեթի պաշտոնավարման ժամկետը սկսվել է 1817 թվականի մարտի 4-ին, երբ նրա ամուսինը սկսել է իր պաշտոնավարումը որպես Միացյալ Նահանգների հինգերորդ նախագահ։ Ամուսինը հետագայում վերընտրվել է երկրորդ ժամկետով, ուստի նա մնացել է այս պաշտոնում մինչև 1825 թվականի մարտի 3-ը։
Երեխաներ
Ջեյմսը և Էլիզաբեթը ունեցել են երեք երեխա։
- Էլիզա Քորթրայթ Մոնրո-Հեյ (1787-1835) կրթությունը ստացել է Մադամ Ջոան Կամպանի հեղինակավոր դպրոցում։ Էլիսան շատերին թվում էր՝ ամբարտավան, խղճուկ աշխարհիկ կին՝ իսկ մնացածին հիշեցնում էր որ նա ուներ լավ դաստիարակության և բարձր կարգավիճակ։ 1808 թվականին նա ամուսնացել է Ջորջ Հայի՝ Վիրջինիայի հայտնի փաստաբանի հետ, ով աշխատել է Աարոն Բուրրի դատավարության վրա։ Հետագայում նա ղեկավարել է իր հոր արշավը և նախագահ Ջոն Ադամսի կողմից նշանակվել է դաշնային դատավոր։ Մոնրոյի վարչակազմում Էլիզան հաճախ փոխարինում էր իր հիվանդ մորը։ Էլիզան շուտով հեռացվել է վաշինգտոնյան հասարակությունից այն բանի համար, որ հրաժարվել է դիմել դիվանագիտականի կորպուսի կանանց, ինչպես ընդունված էր։ Նա ցուցաբերում էր անկեղծ կարեկցանք տենդի համաճարակի ժամանակ, նա շատ անքուն գիշերներ է անց կացրել անձնվիրաբար հոգ տանելով զոհերի մասին։ Հոր և ամուսնու մահից հետո նա տեղափոխվել է Փարիզ, դարձել կաթոլիկ և բնակվել է վանքում։
- Ջեյմս Սփենս Մոնրո (1799-1801), Մոնրոյի միակ որդին, մահացավ վաղ մանկության տարիներին։
- Մարիա Էսթեր Մոնրո-1819 թվականին Սպիտակ տուն տեղափոխվելուց առաջ Մերին ավարտել է դպրոցը Ֆիլադելֆիայում։ 1820 թվականի մարտի 9-ին նա ամուսնացել է իր զարմիկի՝ Սամուել Գովերների հետ, պատմության մեջ առաջին անգամ հարսանիքը տեղի է ունեցել Սպիտակ տանը։ Վաշինգտոնում շատերը քննադատում էին Մոնրոյին փակ հարսանիքի համար, ընդհանուր առմամբ, հրավիրված էին ընտանիքից և հարազատներից 42 հոգի։ Մարիամի ամուսնու և նրա քրոջ միջև վեճը հետագայում վերաճեց լարված հարաբերությունների։ Նախագահ Ջոն Ադամսը նրա ամուսնուն նշանակել է Նյու Յորքի Փոստային բաժանմունքի պետ։
Մահ ու ժառանգություն
Թեև Էլիզաբեթ Մոնրոն վայելում էր հասարակության հարգանքն ու հիացմունքը։
Տառապելով բազմաթիվ հիվանդություններից՝ Էլիզաբեթը մահացել է 1830 թվականի սեպտեմբերի 23-ին, 62 տարեկան հասակում, Օաք Հիլում գտնվող իր տանը։ Նա թաղված է Վիրջինիայի Ռիչմոնդ նահանգի Հոլիվուդի գերեզմանատանը։
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
- «The First Ladies» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 26-ին.
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Էլիզաբեթ Մոնրո, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.