O Inicio Do Século Xx Dende Galicia

O século XX era -segundo Crouzet- a imaxe dun pobo próspero, aberto, no cal as barreiras de toda clase se reducen ó mínimo, no cal circulan libremente os homes e mercancías, capitais, ideas; no cal a produción e o comercio acadan o nivel máis alto da historia da humanidade

A pesar disto, segue Crouzet, esta República da Utopía está moi lonxe de ser todo o mundo, nin tan sequera toda Europa, trátase soamente da Europa dominante.

Cando a I guerra mundial sacode o mundo, a paz de Versalles trocou o mapa de Europa e deu satisfacción ás nacionalidades asoballadas polos grandes imperios europeos. Houbo no mundo un respiro de esperanza para os pobos débiles politicamente, e tamén as nacionalidades hispánicas volveron entre si e trataron de revaloriza-las súas culturas. Galicia non podía ficar atrás naquel movemento nacionalista, con tanta máis razón canto que fora un galego, Alfredo Brañas, quen primeiro elaborara as ideas rexionalistas

A Revolución Rusa supuxo o triunfo do proletariado e obrigou ós intelectuais a tomar posición. Así o comenta Florentino López Cuevillas:

Cando a loita semellaba acabar, aló na afastada Rusia, que nós admirábamos tanto pola súa literatura, o seu orientalismo e o seu cristianismo evanxélico, xurdiu como unha ameaza a pantasma da revolución social [...] E foi entón cando nós, coma os máis, tivemos conciencia dun perigo que ameazaba non soamente as nosas ideas de liberdade pública, senón tamén a nosa liberdade individual; pois o comunismo estatista, ó xeito ruso, que bote por terra as fortes torres dos donos da industria e os donos da terra, non é de supoñer que faga moito aprecio das nosas pobres torres de marfil. E diante do espectáculo dunha Moscova co traballo obrigatorio nas fábricas, coa ciencia oficial levada ós últimos extremos `...pousamos o himation dos gregos, o albornoz dos árabes, [...] e vestindo a chaqueta demos en ollar afincadamente arredor de nós, e así estamos, e así estou.

A fin da guerra do 14, supuxo o nacemento de moitas nacións independentes. Este feito supuxo para Galiza un pulo anovador- comenta Ramón Piñeiro- que se foi condensando en tres focos principais de actividades: o foco ourensán-pontevedrés, que deu orixe á revista Nós, o foco coruñés, que deu orixe as Irmandades da Fala, e o foco compostelán [...] que deu orixe á creación do Seminario de Estudos Galegos

 

As melloras técnicas agrícolas e a redención foral, a cal se realizou sobre todo no período 1918/1923, van modificar notabelmente a sociedade galega do primeiro terzo do século XX.

A partir de 1880 vaise instalando unha importante industria conserveira nas rías galegas, e no ano 1907 temos localizadas fábricas conserveiras en Vigo, Pontevedra, Arousa, Noia, Corcubión, o golfo Artabro, Ortigueira, Viveiro e Ribadeo.