Loles Vives: Atleta, bióloga, nutricionista, xornalista deportiva e adestradora española

Foi a primeira muller en percorrer os 100 metros en menos de 12 segundos en 1979. Compite en categoría máster, conseguindo máis de 50 medallas e bateu máis de 100 marcas nesa categoría.

Loles Vives

Biografía
Nacemento	13 de setembro de 1957 (66 anos) Manresa, España
Datos persoais
País de nacionalidade	España
Educación	Universidade de Barcelona
Actividade
Ocupación	atleta , comentarista deportiva , nutricionista , bióloga , adestradora
Lingua	Lingua castelá
Deporte	atletismo

Vida persoal e profesional

Naceu e criouse na comarca catalá do Bages, nunha contorna familiar de deportistas. Empezou practicando ballet aínda que lle gustaba máis a ximnasia artística, pero na súa cidade natal non había un club para iniciarse nesa disciplina. Con todo, estaba o Club Atlètic Manresa onde Loles Vives comezou a practicar atletismo e adestrar cando tiña once anos.

Os Xogos Olímpicos de México 1968 trouxéronlle a súa primeira referente no atletismo, a norteamericana Wyomia Tyus. As dúas veces campioa olímpica nos 100 metros lisos e a primeira atleta en conseguilo, chamou a atención da nena Loles Vives, que se fixou na súa técnicaː «Eu vía que corría no bico dos pés e dicíalle a todo o mundo: Ves? Teño que correr no bico dos pés. Así corre Wyomia».

Aínda que os seus adestramentos, dedicación, competicións internacionais e os resultados deportivos foron moi bos, sempre tivo claro que quería estudar. Licenciouse en Bioloxía pola Universidade de Barcelona, fixo as prácticas nos laboratorios Aigües de Manresa e posteriormente realizou un máster en Dietética e Nutrición coa especialidade deportiva.

Casou co xornalista e saltador de altura olímpico Martí Perarnau, con quen tivo un fillo e unha filla.

En 1985, coincidindo coa morte do seu pai, o nacemento do seu fillo e o seu traballo como bióloga, deixou temporalmente a competición aínda que seguiu ligada ao atletismo, colaborando como comentarista deportiva.

Despois da súa primeira maternidade, resultoulle moi complicado volver adestrar, xa que nesa época non había axudas federativas e tampouco se tiña en conta a conciliación e os coidados familiares, que recaían maiormente sobre as mulleres.A pesar de todo, retomou o atletismo como deportista e comentarista experta en atletismo e ximnasia.

Trasladouse coa súa familia a Madrid e tras o nacemento da súa filla en 1995 volveu facer un cambio de actividades, deixou de colaborar nos medios deportivos e comezou a practicar o pádel coas súas amizades. Coa práctica deste deporte, comezaron a pedirlle uns adestramentos personalizados que medraron de tal xeito que se lle ocorreu poñer en marcha Gym Home, para organizar os adestramentos na casa. Froito desta actividade, recuperou a forma e iso motivouna a volver á competición unha vez máis, aos corenta anos.

Segue competindo como deportista veterana e gañando títulos na categoría máster.

Carreira deportiva no atletismo

Iniciou os seus adestramentos no Club Atlètic Manresa onde Joan Carreras foi o seu primeiro adestrador. O 27 de marzo de 1969, con once anos de idade, debutou no atletismo, nunha liga de clubs no estadio de Montjuïc, na que fixo os 150 metros en 22.2 e o salto de altura de 1,15 m. Aos 13 anos conseguiu nos 100 metros a marca de 13.1. Seguiu nese club ata que se trasladou a Barcelona para estudar Bioloxía.

Coincidindo coa súa etapa universitaria, estivo a adestrar con Luís Enciso, pero tivo que deixalo para centrarse en finalizar os seus estudos. Non tardou moito en volver e nesta ocasión, foi Hans Rulf o seu adestrador, con quen logrou os mellores resultados naquela época, entre 1978 e 1980.

Sendo atleta do Club Natació Barcelona, o 15 de xullo de 1979 Loles Vives converteuse na primeira muller española que rompeu a barreira dos 12 segundos nos 100 metros lisos con cronometraxe eléctrica e mantivo a marca durante quince anos. Foi no estadio de Serrahima onde se celebraron os Campionatos de Cataluña. Olga Martorell era a plusmarquista nacional con 12.11 en 1978. Nas semifinais, Vives arrebatoulle a marca con 12.04 e ao chegar á final gañoulle. Segundo ela lembrou «A favorita era Olga Martorell, un fenómeno que xa baixara dos 12 segundos manuais, pero gañeille ben», xa que o seu rival fixo 12.35 e ela logrou os 12 segundos.

Anos despois, os 12 segundos consideráronse unha medición errónea, sendo realmente 11.99. Ao ano seguinte, a propia Loles Vives baixou a súa marca aos 11.96 que aquel ano de 1980 finalizou con 11.81 de marca persoal e tamén nacional.

Desde a súa estrea na competición cunha marca de 13.1, chegou a baixala até 11.81. Foi campioa de España absoluta e plusmarquista española dos 100 metros.

No verán do 81, competiu nas pistas do INEF en Madrid, nunha proba de velocidade na que catro atletas polacas arrasaron na proba dos 100 metros. Loles Vives quedou en quinta posición cunha marca de 11.96. Os seguintes anos de competición conseguiu 11.81 nos 100 metros, 24.74 nos 200 metros, 7.78 nos 60 metros e 5,87 en lonxitude.

Pasado un tempo, volveu á competición, en 1998, con 40 anos e con ganas de probar todas as modalidades. Nos 100 metros foi a primeira muller en baixar dos 13.00 con máis de 40 e 45 anos. Con 49 anos, bateu a marca de Europa da categoría máster en salto de lonxitude con 5m 33cm.

En 2010 volveu ao Club Atlètic Manresa, onde se formou como infantil e xuvenil, para competir na categoría veterana e adestrando con Perarnau. E trinta anos despois de bater a marca dos 12 segundos, en 2013 conseguiu a mellor marca mundial en 60 metros con 8.62, para maiores de 55 anos.

Coincidindo co cincuenta aniversario da súa primeira competición, o 27 de marzo de 2019, na cidade polaca de Torun, proclamouse campioa do mundo de 60 metros femininos en pista cuberta na franxa de idade maior de sesenta anos, cun tempo de 8,99. segundos.

Fontes expertas afirmaron en 2020 que a categoría máster é a que ten mellor nivel internacional do atletismo español e é a terceira potencia a nivel mundial, cultivando numerosas medallas. Loles Vives segue competindo na categoría máster e ocupa o posto noveno na clasificación por número de medallas internacionais conseguidas (detrás de 7 mulleres e 2 homes). Ademais, sumando as marcas internacionais conseguidos, sitúase na sexta posición.

Xornalista deportiva

A finais da década dos 80 pedíronlle a súa colaboración no xornal Mundo deportivo. Considerada unha época "de ouro" para o xornalismo, o xornal tiña entón moitos recursos para enviar aos seus xornalistas a concursos. Vives estivo en varios triales nos Estados Unidosː en Nova Orleans e Nova York. Cubriu información de atletismo e ximnasia para varios Xogos Olímpicosː Os Ánxeles 84, Seúl 88 e Barcelona 92. Tamén foi correspondente en España do xornal deportivo francés L'Equipe e doutras colaboracións para o Diario de Cataluña en Madrid.

Como anécdota, sendo Vives xornalista no Campionato Mundial de Atletismo de 1991 celebrado en Tokio, cando Mike Powell bateu a marca do mundo en salto de lonxitude (8,95), chamou por teléfono a Bob Beamon -quen detentaba até ese momento o chamado salto do século (8,90) desde 1968- para preguntarlle a súa opinión sobre a proeza conseguida por Powell. A sorpresa foi que Beamon decatouse da noticia e a perda da súa marca con esa chamada.

Aquel mesmo ano 1991, como preparación aos JJOO de Barcelon 92, formou parte dunha delegación da Federación Internacional de Atletismo Afeccionado (IAAF), que viaxou a Suráfrica, para constatar que este país podía ser readmitido na "familia olímpica". Alí recibiulles o Congreso Nacional Africano, partido liderado por Nelson Mandela e percorreron varias cidades, como Soweto, onde lles ensinaron como o proceso de desmantelamento do apartheid estaba a mellorar as cousas, e Cidade do Cabo onde coñeceu á atleta Zola Budd, quen finalmente competiu representando a Suráfrica en Barcelona 92.

Outras actividades

En 1997 fundou Gymhome, a primeira axencia de adestramento persoal a domicilio e unha iniciativa pioneira que supuxo a implantación deste servizo en España. Durante nove anos exerceu como adestradora persoal a domicilio en Madrid e dirixiu a un equipo de adestradores e adestradoras persoais en Madrid, Barcelona e San Sebastián.

Foi elixida embaixadora do Método Densia en 2012, consistente en «unha guía personalizada para coidar os ósos dunha forma sinxela».No apartado dedicado ao deporte, encárgase de fomentar a práctica de exercicio físico co fin de previr a osteoporose.

Para Loles Vives, o deporte é o seu estilo de vida e escribiu o seu libro, Pacta con el diablo, para plasmar a súa traxectoria desde 1969 até 2016. «O exercicio é o medicamento de máis alto espectro» é un dos argumentos que mantén, en favor da prevención e situando a práctica deportiva como algo básico para manter unha boa saúde. Lembra á Nobel de Medicamento, Rita Levi-Montalcini, que faleceu aos 103 anos que dicía que «O corpo se engurra, pero non o cerebro» e Vives defende que para afrontar o paso do tempo con acougo hai que manter a actividade.

A historia deportiva de Loles Vives é moi extensa, desde que comezou a competir en 1969 -salvo o período sen actividade (1988-1998)- ata a categoría máster na que compite.

Na categoría nacional absoluta competiu nas probas de 50 m, 80 m, 100 m, 200 m e 4x100 m. Participou en 15 ocasións coa selección absoluta a nivel internacional.

Na categoría máster bateu máis dun centenar de marcas de España nas probas dos 100 m, os 200 m (ao aire libre) e 60 m, 4x200 m e lonxitude (en pista cuberta). Como internacional, o seu currículo está próximo ás 40 medallas en diferentes competicións, con varias marcas de Europa e tamén un mundial, conseguido o 2013 na proba dos 60 metros lisos, cun tempo de 8.42 en pista cuberta. Conseguiu a marca en case todas as competicións máster que participou, en cada grupo de idade.

Segundo se recolle na clasificación de España máster a 31 de decembro de 2020 e segundo os resultados do Campionato de España máster ao aire libre, celebrado en Sagunto (Valencia) do 28 ao 30 de xuño foi considerada a mellor atleta na categoría F60 en 100 m cun tempo de 14.52, e en salto de lonxitude cunha marca de 4,45 m. Xa viña coa mesma consideración de mellor atleta, tras disputarse o Campionato de España máster en pista cuberta, en Ourense, do 8 ao 10 de marzo.

O 23 de decembro de 2018 bateu a marca de lonxitude, tanto ao aire libre como en pista cuberta cunha marca de 4,41 m, aínda que poucos días despois, a atleta Mª Rosa Escribano Checa mellorou a súa marca ao aire libre con 4,47 m.

Cabe destacar a evolución da súa marca nos 100 m F60 ao longo de 2019, ostentando o récord de España e batíndoo varias veces.

Loles Vives reside en Madrid, aínda que pertence ao Club Avinent Manresa, desprázase e compite co resto de atletas do CAM.

• Mellor atleta española máster en 2007.
• Mellor atleta española máster en 2012.
• Mellor atleta española máster en 2015.
• Premio de Xornalismo Ferrer Eguizábal 1991 polo artigo Barcelona-92 Como nos ven? 10 xornalistas, 10 opinións, publicado en Mundo Deportivo.
• Segundo galardón ex aequo do concurso xornalístico outorgado pola Fundación Barcelona Promoció da Cámara de Comercio pola serie de reportaxes: Os segredos de Barcelona-92, realizada conxuntamente co xornalista Josep Mª Artells para Mundo Deportivo.

Ligazóns externas

• Web de Loles Vives