Fina Casalderrey: Escritora galega

Exerceu como mestra dende os dezanove anos, xubilouse no 2010 como profesora de ensino secundario, despois de estar 25 anos en Moraña e 10 en Marín. Foi no ensino onde comezou a crear e dirixir pezas teatrais representadas polo seu alumnado, algunhas recollidas en Edicións Xerais.

Unha das súas inquedanzas é a investigación etnográfica, onde gañou concursos diversos premios co seu alumnado. Outra inquietude é a gastronomía, e así publicou, xunto con Mariano García, O libro da empanada, Festas gastronómicas de Galicia e Repostería en Galicia.

A súa narrativa distínguese pola súa agudeza na observación e recreación do mundo dos adolescentes, polo realismo dos seus personaxes e situacións e por un ritmo capaz de converter calquera asunto cotián nun relato de suspense.

Colabora na prensa, revistas, congresos, xurados, pregóns, charlas-coloquio, mesas redondas... sobre literatura, gastronomía, entre outros temas.

En 1991 deuse a coñecer no mundo das publicacións coa novela xuvenil Mutacións xenéticas. No ano 1996 foille concedido o Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil coa novela O misterio dos fillos de Lúa. A maior parte da súa obra está traducida ás linguas peninsulares, isto é, ao catalán, éuscaro, asturiano, aragonés, castelán e portugués.

En 2013 foi elixida membro da Real Academia Galega, ocupando a vacante deixada por Xaime Illa Couto.

Está casada con Mariano García.

Desde 2018 convócase o Premio Fina Casalderrey de Literatura Infantil pola Igualdade co seu nome.

 

En 2023 é 'A Escritora na súa Terra' da AELG co descubrimento do monólito conmemorativo e a plantación da árbore da autora, un acivro nas inmediacións do río Lérez na Ponte da Palabra e o acto de entrega da "Letra E", no Teatro Principal de Pontevedra. O eloxio foi obra de Montse Penas.

 

En abril de 2024 a Asociación Galega do Libro Infantil e Xuvenil (Galix) elaborou para o Concello de Pontevedra unha exposición sobre a autora, candidata ao premio Memorial Astrid Lindgren 2024 e ao premio Hans Christian Andersen 2024, coñecido este último como o "Nobel da Literatura Infantil".

Literatura infanto-xuvenil

 

• Mutacións xenéticas (1991). Vía Láctea, novela xuvenil. Foi traducida ao catalán. Reeditada en Xerais (2008), 12ª ed., ISBN 978-84-9782-906-9.
• Dúas bágoas por Máquina (1992). Xerais, narrativa infantil. Ilustracións de Víctor Rivas. 120 páxs. ISBN 978-84-8302-565-9 (22ª ed). ePub: ISBN 978-84-9914-728-4. Foi traducida ao catalán, ao éuscaro e ao castelán.
• Chamizo (1994). Xerais, narrativa infantil. Iustracións de Luís González. 72 páxs. ISBN 978-84-8302-616-8 (11ª ed.). Foi traducida ao éuscaro.
• ¡Asústate, Merche! (1994). Xerais, novela xuvenil. 248 páxs. ISBN 978-84-9914-562-4 (17 ed.) Epub: ISBN 978-84-9914-583-9. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao portugués.
• O misterio dos fillos de Lúa (1995). S. M., narrativa infantil, O Barco de Vapor. 152 páxs. ISBN 9788498547450. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao bretón.
• Recursos teatrais para a expresión dramática na escola. 7 pezas para representar (1996). Xerais, teatro infantil. 72 páxs. ISBN 9788483020203.
• O estanque dos parrulos pobres (1996). Edebé-Rodeira, narrativa infantil. 168 páxs. ISBN 9788483490983. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao éuscaro.
• ¡Prohibido casar, papá! (1996). Galaxia, Árbore, novela xuvenil. 180 páxs. ISBN 978-84-8288-964-1. Foi traducida ao castelán, ao catalán, ao éuscaro, ao portugués e ao brasileiro. Incluído na lista White Ravens 1998.
• ¿Sobrevives? (1996). Xerais, novela xuvenil, Fóra de Xogo. 176 páxs. ISBN 9788483020739. ePub: ISBN 978-84-9121-162-4 (2016). Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• Podesvir (1997). Sotelo Blanco, narrativa infantil. 40 páxs. ISBN 9788478243013.
• ¡Puag, que noxo! (1997). Galaxia, narrativa infantil, Árbore. Ilustracións de Xan López Domínguez. 26 páxs. ISBN 978-84-8288-862-0. Foi traducida ao castelán, ao catalán, ao éuscaro e ao asturiano.
• Ás de mosca para Anxo (1998). Xerais, narrativa infantil, Sopa de Libros. Ilustracións de Manolo Uhía. 144 páxs. ISBN 978-84-8302-863-6 (13 ed.). Foi traducida ao castelán, ao éuscaro e ao catalán.
• Cuca e o abrigo marrón (1998). Rodeira, narrativa xuvenil. Ilustracións de Patricia C. 32 páxs. ISBN 9788483493700. Foi traducida ao castelán.
• Nolo e os ladróns de leña (1998). S. M., narrativa infantil. Ilustracións de Teresa Novoa. 64 páxs. ISBN 9788434861633 Foi traducida ao castelán.
• Unha raíña negra (1998). Ed. Edebé, narrativa infantil. 126 páxs. ISBN 9788496352636 (Rodeira, 5ª ed.). Foi traducida ao castelán.
• A filla das ondas (1999). Concello de Pontevedra, narrativa infantil. Foi traducida ao castelán. Kalandraka (2003), ISBN 9788484641933.
• Bicos de prata (1999). Ir Indo, narrativa infantil. Ilustracións de Manolo Uhía. 40 páxs. ISBN 9788476803172.
• O misterio do cemiterio vello (1999). S. M., narrativa xuvenil. 128 páxs. ISBN 9788434863521. Foi traducida ao castelán.
• Pimpín e dona Gata (1999). S. M., narrativa infantil. Ilustracións de Manuel Uhía. 64 páxs. ISBN 9788434864207. Foi traducida ao castelán.
• Unha pantasma branca (2000) Everest, narrativa infantil. Foi traducida ao castelán. Editada en Baía (2019), ilustracións de Cristal Reza, 108 páxs. ISBN 9788499953106.
• A máscara de palma (2000). Galaxia, narrativa xuvenil, Costa Oeste. 232 páxs. ISBN 978-84-8288-391-5.
• A noite dos coroides (2001). Vía Láctea, narrativa xuvenil. ISBN 9788486531799.
• Cando a Terra esqueceu xirar (2002). S. M., narrativa infantil. Ilustracións de Miguel Pang Ly. 80 páxs. ISBN 9788498547382. Foi traducida ao castelán.
• O avó é sabio (2002). Combel Editorial, narrativa infantil. Ilustracións de Xan López Domínguez. 22 páxs. ISBN 9788478646685. Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• O avó sae de paseo (2002). Combel Editorial, narrativa infantil. Ilustracións de Xan López Domínguez. 22 páxs. ISBN 9788478646678. Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• A avoa ten unha menciña (2002). Combel Editorial, narrativa infantil. Ilustracións de Xan López Domínguez. 24 páxs. ISBN 9788478646654. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao portugués.
• A avoa non quere comer (2002). Combel Editorial, narrativa infantil. Ilustracións de Xan López Domínguez. 22 páxs. ISBN 9788478646661. Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• Derradeira carta ós Reis Magos (2002). Xerais, narrativa infantil. Ilustracións de Hoa-binh Melgar González. 48 páxs. ISBN 9788483028933. Foi traducida ao castelán.
• ¡Un can no piso! ¿E que? (2003). Galaxia, narrativa infantil. Ilustracións de Kristina Sabaite. 36 páxs. ISBN 978-84-9865-274-1. (2010) . Foi traducida ao castelán, ao catalán, ao éuscaro, ao aragonés e ao asturiano.
• Desventuras dun lobo namorado (2003). Galaxia, narrativa infantil, Árbore. 60 páxs. ISBN 978-84-9865-037-2. Foi traducida ao castelán.
• Lúas de nácara (2003). Xerais, narrativa xuvenil, Fóra de Xogo. 136 páxs. ISBN 978-84-8302-963-3.
• Eu son eu (2004). Xerais, narrativa infantil. 24 páxs. ISBN 9788497821414. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao éuscaro. Debuxos de Josep Vicó. Tradución de Ignacio Chao.
• Un misterio na mochila de Alba (2005). Planeta-Oxford, narrativa infantil. 68 páxs. ISBN 9788498110098. No 2011 publícase unha edición ampliada. Foi traducida ao castelán.
• O meu avó é unha gata (2005). Xerais, narrativa infantil. Ilustracións de Marina Seoane. 24 páxs. ISBN 978-84-9782-285-5. Foi traducido ao castelán, ao catalán e ao éuscaro.
• ¿Quen me quere adoptar? (2005) Xerais, narrativa infantil). Ilustracións de Mª Fe Quesada. 64 páxs. ISBN 978-84-9782-359-3 (8ª ed.). Foi traducida ao castelán.
• Isha, nacida do corazón (2006). Edebé-Rodeira, narrativa infantil. 152 páxs. ISBN 9788496352704. Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• ¡¡¡Lume!!! (2006). Edebé-Rodeira, narrativa infantil. Ilustracións de Manuel Uhía. 32 páxs. ISBN 9788483491058. Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• Apertas de vainilla (2007). Galaxia, narrativa infantil. Ilustracións de Manolo Uhía. 32 páxs. ISBN 978-84-9865-011-2. Foi traducida ao castelán.
• Gordiño, recheo (2007, S. M., narrativa infantil). Foi traducida ao castelán.
• A lagoa das nenas mudas (2007). Xerais, narrativa infantil. Ilustracións de Patricia Castelao. 128 páxs. ISBN 978-84-9782-521-4 (9ª ed.). Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao éuscaro.
• A Pomba e o Degolado (2007). Xerais, narrativa xuvenil. 176 páxs. ISBN 978-84-9782-559-7 (13ª ed.) ePub: ISBN 978-84-9914-795-6. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao inglés.
• Ola, estúpido monstro peludo! (2007). Galaxia, narrativa infantil, Árbore. 112 páxs. ISBN 978-84-9865-038-9. Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• Un cabalo de lume (2007). Baía Edicións, narrativa infantil. Debuxos de Valentí Gubiana. 62 páxs. ISBN 978-84-96893-27-6. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao éuscaro.
• Un día de caca e vaca (2007). Baía Edicións, narrativa infantil. Ilustracións de Marina Seoane. 32 páxs. ISBN 978-84-96526-55-6. Foi traducida ao castelán, ao catalán e ao éuscaro.
• Xela volveuse vampira (2007). Baía Edicións, narrativa infantil. Ilustracións de Noemí López. 56 páxs. ISBN 978-84-9995-029-7 (2010). Foi traducida ao castelán. Inclúe DVD.
• A pequena Gardiana (2008). Museo Belas Artes da Coruña, narrativa infantil. Ilustracións de Xosé Cobas. 27 páxs. ISBN 978-84-612-1682-6.
• Fiz, o coleccionista de medos (2009). Oqo, narrativa infantil. Ilustracións de Teresa Lima. 40 páxs. ISBN 9788498712063. Foi traducida ao castelán, ao éuscaro, ao portugués, ao inglés, ao francés e ao italiano.
• Papá é meu! (2009). Galaxia, narrativa infantil. Ilustracións de Irene Fra. 24 páxs. ISBN 978-84-9865-173-7.
• O misterio da casa do Pombal (2009). S.M., narrativa infantil. 79 páxs. ISBN 9788498541427. Foi traducida ao castelán.
• Pesadelo no tren Chocolate (2009). Galaxia, narrativa infantil, Árbore. 112 páxs. ISBN 978-84-9865-235-2. Foi traducida ao castelán. e ao catalán.
• 1 pulga, 5 amigos e 1 tándem (2009). Concello de Pontevedra. Ilustracións de Manolo Uhía. Narrativa infantil.
• ¿E ti que farías por min? (2010). Xerais, infantil e xuvenil, álbums. Ilustracións de Manuel Uhía. 40 páxs. ISBN 978-84-9121-622-3 (2019)
• Un saco de estrelas (2010). Xerais, narrativa infantil, Merlín. Ilustracións de Enjamio. 56 páxs. ISBN 978-84-9914-107-7.
• O misterio do Faro Vello (2012). Xerais, narrativa infantil. Ilustracións de Manuel Uhía. 136 páxs. ISBN 978-84-9914-369-9 (7ª ed.).
• O neno can (2012). Galaxia, xuvenil. 64 páxs. ISBN 978-84-9865-431-8. En colaboración con Francisco Castro. Foi traducido ao castelán. Lista de Honor da revista CLIJ 2014. 2013: Lista do Centro IBBY de Documentación para nenos con dificultades especiais.
• Historia da bicicleta dun home lagarto (2014). Xerais, narrativa infantil. Ilustracións de Laura Súa Campo. 168 páxs. ISBN 978-84-9914-754-3 (3ª ed.). ePub: ISBN 978-84-9914-878-6. Foi traducida ao castelán e ao catalán.
• Icía quere cambiar o mundo (2015). Parlamento de Galicia. Ilustracións de Carmen Pernas. ISBN 978-84-7836-102-1.
• O segredo de Zoe (2016). Tambre, narrativa infantil. Ilustracións de Marina Seoane. 40 páxs. ISBN 9788490461457.
• A furgoneta branca (2019). Xerais, narrativa infantil. 32 páxs. Ilustracións de Lucía Cobo. ISBN 978-84-9121-465-6.
• Lingua guapa. Cantos que contan… (2020). Galaxia, 76 páxs., poemas, infantil. Acompaña un CD con catorce cancións na voz de Ángeles Ruibal, arranxos e produción de Néstor Blanco. ISBN 978-84-9151-455-8.
• O xenio da Cidade do Sal (2021). Xerais. 176 páxs. Ilustracións de Xosé Cobas. ISBN 978-84-1110-002-1. ePub: ISBN 978-84-1110-028-1. O libro contén un CD, coordinado e interpretado polo frautista Luis Soto, con cuartetos de Mozart para frauta e trío de cordas que dialogan coas músicas tradicionais galegas.

 

Narrativa

• A rosquilleira (2003). Casa de Galicia de León.
• Dúas letras (2012). Galaxia. 48 páxs. ISBN 978-84-9865-432-5. Acompañada de DVD coa película do mesmo nome dirixida por Eloy Varela.
• Caderno de bitácora (Historias para coñecermos Vigo: Oia, Canido) (2019). Ed. Elvira. 60 páxs. ISBN 9788494878626.
• A coidadora de outonos (2022). Diario de Pontevedra, Editorial Elvira. 60 páxs. ISBN 978-84-12633-41-2. Relato vendido co Diario de Pontevedra.
• A muller xabaril (2023). Vigo: Xerais. 320 páxs. ISBN 978-84-1110-293-3. ePub: ISBN 978-84-1110-296-4.

Con Mariano García (o seu marido): Gastronomía

• O libro da empanada. Historia, tradición e 107 receitas (1993). Xerais, Montes e Fontes. 304 páxs. ISBN 978-84-9782-418-7 (5ª ed. 2006)
• Festas gastronómicas de Galicia (1994). Xerais, Montes e Fontes. 448 páxs. ISBN 978-84-7507-818-2.
• Repostería en Galicia. Lambetadas de onte a hoxe. 219 receitas (1997). Xerais, Montes e Fontes. 360 páxs. ISBN 978-84-9782-419-4 (7ª ed. 2006).

 

Obras colectivas e en colaboración con outros autores

• E dixo o corvo... (1997). Xunta de Galicia.
• Novo do trinque (1997). BNG.
• Imos xuntos camiñar (1999). Xunta de Galicia.
• Contos de ler e contar (2001). Xunta de Galicia.
• Ninguén está só (2001). Tris Tram.
• Palabras con fondo (2001). Fondo Galego de Cooperación e Solidariedade.
• Un saquiño de contos (2001). Xerais.
• Tres pegadas (2002). Xunta de Galicia.
• Contos dende a Arquitectura (2003). Colexio de Arquitectos de Pontevedra.
• Narradio. 56 historias no ar (2003). Xerais.
• Terra de Moraña (2003). Concello de Moraña.
• ¡Adeus, pés!, en Crispín do Mao, ¡Adeus, pés!, O enigma do menhir e Catro pallasos (2004). Xunta de Galicia.
• Postais do Camiño (2004). Galaxia.
• Contos de medo no museo (2005).Museo Provincial de Lugo.
• Poetas e Narradores nas súas voces. Volume II (2006). Consello da Cultura Galega.
• Educación e Paz III. Literatura galega pola Paz (2008). Xerais.
• Quen casa ten de seu. Cinco contos na Casa de Rosalía (2009). Fundación Rosalía de Castro.
• Cociñando ao pé da letra (2011) Galaxia. Colaboración con varios autores sobre poesía e cociña.
• Xabarín 18 (2013). EEI Monte da Guía/Concello de Vigo/Galaxia.
• Pontevedra. Laranxeiras e limoeiros (2015). Concello de Pontevedra/Galaxia.
• Os aforismos do riso futurista (2016). Xerais.
• María Victoria Moreno. A muller que durmía pouco e soñaba moito. (2018). Xerais, infantil e xuvenil, Merlín. A canda Marilar Aleixandre. 128 páxs. ISBN 978-84-9121-311-6.

Traducións

• Kika superbruxa. Tola polo fútbol de Knister (2006). Bruño.
• Números animados (2006). Bruño.

Cine

• Guión da curtametraxe Garuda (2010)
• Guión da curtametraxe Dúas letras (2011)
• Guión de Querido Tomás (2013), pola que obtivo o premio á mellor actriz no Festival Independente de Braga (Portugal) no 2014.
• Escribiu e dirixiu a curta A última moeda (2016), historia de intenso lirismo e protagonismo infantil.

• Premio Merlín no 1991, por Dúas bágoas por Máquina.
• Premio de narración breve Casa de Galicia de León no 1993, por A rosquilleira.
• Premio O Barco de Vapor no 1994, por O misterio dos fillos de Lúa.
• Premio Edebé de Literatura Infantil no 1995, por O estanque dos parrulos pobres.
• Premio Álvaro Cunqueiro de Periodismo Gastronómico no 1999, por Repostería en Galicia.
• Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil no 1996, pola novela O misterio dos fillos de Lúa.
• Premio de Xornalismo Francisco Fernández del Riego, ano 2004.
• Premio Irmandade do Libro á autora do ano no 2006.
• Premio Xosé María Álvarez Blázquez da Asociación Galega de Editores no 2012.
• Premio Frei Martín Sarmiento de 3º e 4º da ESO en 2014, por O neno can.
• Premio da Cultura Galega en 2015.
• Premio Rosa dos Ventos do Instituto Galego-Arxentino Apóstol Santiago de Bos Aires, 2018.

Wiki Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Fina Casalderrey

Ligazóns externas

• Dúas Letras, vídeo
• Páxina web da autora
• Entrevista de Literatura Galega do S.XX do alumnado do IES Manuel García Barros Arquivado 23 de decembro de 2014 en Wayback Machine.