Clado:Traqueófitas Clado:Anxiospermas Clado:Eudicots Clado:Rosids
Brassica rapa | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Clasificación científica | |||||||||||
|
Brassica rapa é unha especie de plantas da familia das brasicáceas que se pode presentar en varias subespecies e variedades cultivadas moi comúns, como a planta do nabo (da que se obteñen nabos, nabizas e grelos); komatsuna, bomdong, bok choy e outras coles chinesas, etc.
Brassica rapa subsp. oleifera é unha subespecie de sementes oleíferas. De tres especies de Brassica oleíferas, concretamente Brassica rapa, Brassica napus (colza) e Brassica juncea, obtense o aceite de colza (nos Estados Unidos e Canadá este tipo de aceite con baixo nivel de ácido erúcico denomínase canola, mentres que os tipos de grao non alimentario denomínanse alí aceite de colza).
A orixe de B. rapa, tanto xeograficamente coma en canto os seus parentes silvestres sobreviventes, foi difícil de identificar porque o ser humano a desenvolveu en distintos tipos de vexetais, agora atópase na maior parte do mundo e volveu ao estado silvestre (feral) moitas veces. Un estudo das secuencias xenéticas duns 400 individuos de B. rapa tanto domesticados coma ferais, xunto con modelos ambientais, proporcionou máis información sobre a súa complexa historia. Este estudo indicou que a B. rapa ancestral probablemente se orixinou hai entre 4000 e 6000 anos na área do Hindu Kush de Asia central, e tiña tres conxuntos de cromosomas. Isto proporcionoulle o potencial xenético para adquirir unha diversidade de formas, sabores e requirimentos de cultivo. A domesticación produciu as hortalizas modernas e as variedades con sementes oleíferas, todas as cales teñen dous conxuntos de cromosomas.
A subespecie produtora de aceite (oleifera) de Brassica rapa puido ser domesticada varias veces desde o Mediterráneo á India, empezando xa no 2000 a.C. Os nabos comestibles foron cultivados primeiro posiblemente no norte de Europa, e foron un alimento importante na antiga Roma. O cultivo do nabo despois espallouse cara ao leste ata a China e chegou ao Xapón no 700 d.C. Hai descricións de hortalizas de B. rapa en documentos indios e chineses desde arredor o ano 1000 a.C.
No século XVIII Carl Linné considerou o nabo e as variedades produtoras de aceite especies diferentes, e denominounas B. rapa e B. campestris. Os taxónomos do século XX atoparon que as plantas eran fértiles entre si e debían pertencer á mesma especie. Como o nabo fora nomeado primeiramente por Linné, adoptouse o nome Brassica rapa.
As follas novas de B. rapa considéranse unha hortaliza excelente para comer crúa ou se son máis vellas cociñadas, así como os gromos. En Galicia son alimentos moi populares as follas novas tenras desta planta, chamadas nabizas (ou rabizas) e os gromoa, chamados grelos (ou cimos, cimóns), moi populares en Galicia. A raíz napiforme ensanchada (nabo, carola, varizo, cachola, carocha) e as sementes (nabiñas) poden tamén comerse crúas, pero estas últimas conteñen un aceite que pode ser irritante para algunhas persoas. Tamén se lles poden dar aos animais. As variedades utilizadas e usos culinarios dependen do país.
Moitas bolboretas, incluíndo Pieris rapae, aliméntanse e polinizan as flores de B. rapa.
Cultivar | Imaxe | Nome |
---|---|---|
Bok choy (un tipo de col chinesa) | Brassica rapa subsp. chinensis | |
Bomdong | Brassica rapa var. glabra | |
Choy sum | 100px | Brassica rapa subsp. parachinensis |
(Un tipo de colza) | Brassica rapa subsp. oleifera | |
Komatsuna | Brassica rapa subsp. perviridis | |
Mizuna | Brassica rapa var. nipposinica | |
Col chinesa (un tipo) | Brassica rapa subsp. pekinensis | |
(Un tipo de grelo) | Brassica rapa var. ruvo | |
Tatsoi | Brassica rapa subsp. narinosa | |
Nabo | Brassica rapa subsp. rapa | |
(Un tipo de grelo) | Brassica rapa subsp. trilocularis |
Wiki Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Brassica rapa |
This article uses material from the Wikipedia Galego article Brassica rapa, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Todo o contido está dispoñible baixo a licenza CC BY-SA 4.0, agás que se indique o contrario. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Galego (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.