Arroka sedimentarioa sedimentuen, materia organikoen edo prezipitazio kimikoaren metatzeaz sortutako harria da.
Arroka sedimentarioak ibaien ertzetan, amildegi, ibar, laku eta itsasoen hondoan eta ibaien bokaletan sor daitezke. Geruzak edo estratuak osatuz antolatuta daude.
Kanpoko prozesu geologikoek lehendik dauden arroketan eragiten dute; agente horiek meteorizatu, garraiatu eta hainbat lekutan uzten dituzte, garraioaren arabera (ura, haizea, izotza). Era berean, zenbait animalia- edo landare-organismok harri sedimentarioak (fosilak) sortzen lagun dezakete. Arroka sedimentarioak lurrazalean hamar kilometroko sakoneraraino egon daitezke. Arroka hauek, euren osagarriak, solte edo trinkotuak izan ditzakete, hau da, sedimentazioaren ondorengo prozesuen bidez elkartu direnak, orokorrean, diagenesi bezala ezagutzen direnak.
Arroka sedimentarioek lurrazalaren %75 baino gehiago estaltzen dute, arroka igneoetan eta, neurri txikiagoan, metamorfikoetan aurkitzen den estaldura sedimentarioa eratuz. Hala ere, bere bolumen osoa txikia da batez ere arroka igneoekin konparatzen direnean, azal gehiena ez ezik mantu osoa osatzen dutenak. Euskal Herrian ohikoena den arroka mota da.
Arroka sedimentarioak Lurraren gainazalean sortzen dira eta lurrazala osatzen duten arroka igneoak estaltzen dituzte, gutxi gorabehera gainazalaren %75a. Hala ere arroka igneo hauekin konparatuta bolumen oso txikia daukate.
Meteorizazioak eta higadurak sorturiko sedimentuak beherantz garraiatuak dira (ur, haize edo izotzaren bidez) eta erliebearen hobietan pilatzen dira, arro sedimentarioetan alegia. Metatze horren ondoren sedimentuen trinkotzea eta zementazioa gertatzen da diagenesi izeneko prozesu batean.
Kontinente zein ozeanotan aurkitzen diren erliebearen hobiak dira eta bertan sedimentuak pilatzen dira.
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Arroka sedimentario, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.