Qanon: Theori gynllwyn a chuddwybodaeth Americanaidd gyda dylanwad byd-eang

Dechreuodd y ddamcaniaeth gyda phostiad ym mis Hydref 2017 gan ddefnyddiwr fforwm 4chan dienw gan ddefnyddio'r enw Q, unigolyn Americanaidd i fod, er yn ddiweddarach credwyd ei fod yn grŵp o bobl , a honnodd fod ganddo fynediad at wybodaeth ddosbarthedig am weinyddiaeth Trump. Mae "Q" yn gyfeiriad at yr awdurdodiad mynediad Q a ddefnyddir gan Adran Ynni'r UD sy'n ofynnol i gael mynediad at ddata cyfyngedig cyfrinachol a gwybodaeth diogelwch cenedlaethol.

QAnon

Enghraifft o'r canlynol	damcaniaeth gydgynllwyniol, mudiad gwleidyddol
Crëwr	Q
Rhagflaenwyd gan	Pizzagate
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mae'r plot yn y bôn yn ddiweddariad o The Protocols of the Elders of Zion a'r syniad cyffredinol am y plot yw bod yna actorion Hollywood rhyddfrydol, gwleidyddion plaid Democrataidd a swyddogion uchel eu statws sy'n ymwneud â chylch masnachu plant rhyw rhyngwladol ac yn perfformio pedophile gweithredoedd; a bod Donald Trump yn ymchwilio iddynt ac yn eu herlyn ac yn ceisio atal coup honedig a drefnwyd gan Barack Obama, Hillary Clinton a George Soros. Mae'r cyfryngau wedi disgrifio QAnon fel "canlyniad" o ddamcaniaeth cynllwynio Pizzagate.

Dechreuodd yr arwyddion cyntaf ymddangos yn y porthiant o Q dienw ar y fforwm Rhyngrwyd 4Chan. Yn y negeseuon hyn a'r rhai a grëwyd gan ddilynwyr, mae rhai o symudiadau'r Wladwriaeth Ddwfn yn cael eu gwadu yn erbyn Trump, ac yno maen nhw'n drysu rhai ffigurau sy'n cael eu casáu gan yr hawl, fel y buddsoddwr Iddewig George Soros neu Hillary Clinton. Yn ogystal â'r tueddiadau gwrth-Semitaidd a gwrth-chwith arferol, mae QAnon yn sefyll allan oherwydd ei fod yn ychwanegu adroddiadau eithafol anghredadwy at y cawl o gasineb. Er enghraifft:

• Sgandal Pizzagate. Dywedwyd bod rhai arweinwyr Democrataidd sy'n cefnogi Hillary Clinton wedi trefnu rhwydwaith pedoffilia o amgylch pizzeria yn Washington.
• Mae llawer o sêr Hollywood a llawer o rai eraill yn y sefydliad rhyddfrydol yn ddilynwyr Satan ac yn ymwneud ag aberthu plant.
• Ni laddwyd yr Arlywydd John F. Kennedy: mae'n fyw, ac yn rhyfedd ddigon, mae bellach yn gefnogwr Trump.
• Mae yna gynllun i arestio miloedd o Americanwyr a mynd â nhw i gyd i garchar Guantanamo. Byddant yn defnyddio salwch ffug Covid-19 fel esgus dros hyn.

Mae cynllwyn QAnon 2020 wedi'i gysylltu â damcaniaethau cynllwynio eraill am Covid-19; ac mae'r ddau yn cynnwys cymeriadau sydd wedi'u pardduo, fel Soros ei hun neu Bill Gates. Yn ystod haf 2020, cyhoeddodd Twitter ei fod wedi cymryd camau i atal cyfrifon a swyddi sy'n gysylltiedig â QAnon.

Arweiniodd ymateb rhai grwpiau radical oedd yn erbyn rheolau a pholisïau i ddelio gyda Covid-19 brotestio yn erbyn rheolau Cyfnod Clo yng Nghymru. Ar ddydd Sadwrn 24 Gorffennaf 2021, gwnaeth colofn o brotestwyr gwrth-gloi eu ffordd i gartref Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford. Nid oedd y tramgwydd erchyll hwn i normau preifatrwydd arferol gwleidyddol Cymru yn ddigymell – nid oedd hyd yn oed wedi’i drefnu yng Nghymru. Roedd yn rhan o fudiad byd-eang, a roddwyd ar waith gan grŵp cynllwynio Islamoffobaidd Qanon yn yr Almaen.

• Great Reset (Yr Ailosod Enfawr)
• Gwladwriaeth Ddofn
• Damcaniaeth gydgynllwyniol

• How Disinformation Arrived in Wales, and Where It’s Going Next gwefan Sefydliad Materion Cymreig Medi 2022
• QAnon: What is it and where did it come from? Gwefan BBC News, 6 Ionawr 2021