1831 Yng Nghymru

 

• Cyfrifiad 1831 yn ddangos mae Merthyr Tudful oedd y dref fwyaf yng Nghymru
• Gwrthryfel y gweithwyr ym Merthyr Tudful
• Edward Pryce Lloyd, Barwn 1af Mostyn yn newid ei enw i Edward Pryce Lloyd-Mostyn drwy drywdded brenhinol
• Collwyd 130 o fywydau yn llongddrylliad y stemar padl Rothsay Castle yn ar Draeth Lafan
• Richard Bulkeley Williams-Bulkeley yn cael ei ethol yn Aelod Seneddol Biwmares
• Ordeinio Thomas Elias (Bardd Coch) yn weinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd
• Yr Arglwydd Ystys Syr William Milbourne James yn cael ei alw i'r bar yn Lincoln's Inn
• Robert Meredith, argraffydd Cymraeg yn yr Unol Daleithiau, yn ymfudo i'r America
• Charles Nice Davies yn cael ei benodi yn llyfrgellydd Llyfrgell yr Annibynwyr

 

Llyfrau newydd

• Thomas Lloyd Jones (Gwenffrwd) - Ceinion Awen y Cymmry
• John Evans (I. D. Ffraid) - Hanes yr Iddewon
• Isaac Jones - Geiriadur Ysgrythyrol
• Benjamin Jones (P A Môn) - Y Cronicl, neu Draethawd ar Fedydd
• Thomas Williams (Eos Gwynfa) - Manna'r Anialwch
• William Davies Leathart - The Origin and Progress of the Gwyneddigion Society of London. Instituted M.DCC.LXX
• William Jones - Hanes Cymmanfa y Bedyddwyr
• Thomas Phillips - Esboniad Byr ar y Testament Newydd
• Daniel Evans (Daniel Ddu o Geredigion) - Gwinllan y Bardd

Cerddoriaeth

• Daniel Rees - Casgliad o Psalmau a Hymnau

 

 

• 20 Mai, David Saunders - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (bu farw 1892)
• 14 Ionawr, John David Davies - hynafiaethydd (bu farw 1911)
• 23 Chwefror, James Bilsland Hughes - cerddor (bu farw 1878)
• 31 Mawrth, Lewis William Lewis (Llew Llwyfo) - bardd, nofelydd, a newyddiadurwr (bu farw 1901)
• 13 Ebrill, Richard Jones Owen (Glaslyn) - bardd a llenor (bu farw 1909)
• 28 Ebrill, Godfrey Morgan, Is-iarll 1af Tredegar - milwr a gwleidydd (bu farw 1913)
• Mai, David Roberts (Dewi Havhesp) - bardd (bu farw 1884)
• 3 Mai, Syr Walter Morgan, Barwnig 1af - arglwydd faer Llundain (bu farw 1916)
• 16 Mai, David Edward Hughes - cerddor, ffisegwr a dyfeisydd (bu farw 1900)
• 10 Gorffennaf, Hugh Jones - gweinidog gyda'r Bedyddwyr a phrifathro coleg (bu farw 1883)
• 16 Awst, David Howell, (Llawdden) - deon (bu farw 1903)
• 16 Hydref, John Jones (Eos Bradwen) - cerddor (bu farw 1899)
• 5 Tachwedd, Anna Leonowens - athrawes plant Mongkut, brenin Siam. Anfarwolwyd yn y sioe gerdd The King and I
• 8 Rhagfyr, William Dykins (Dirwynydd) - llenor a bardd gwlad (bu farw 1872)
• 14 Rhagfyr, Griffith John - cenhadwr (bu farw 1912)
• 31 Rhagfyr, Charles Heath - argraffydd (g. 1761)
• Dyddiad anhysbys
  • William Davies (Gwilym Teilo) - llenor, bardd a hanesydd (bu farw 1892)
  • Robert Prys Morris - hanesydd a hynafiaethydd (bu farw 1890)
  • William Hugh Evans - gweinidog gyda'r Wesleaid, a llenor (bu farw 1909)
  • Richard Owens - pensaer capeli a The Welsh Streets yn Lerpwl (bu farw 1891)
  • James Hughes - (Iago Bencerdd) - Cerddor (bu farw 1878)

 

• Ionawr Thomas Jones - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, ac esboniwr (g. 1761)
• 7 Ionawr, Edward Davies - clerigwr ac awdur llyfrau (g.1756)
• 8 Mawrth, Nathaniel Rowland - gweinidog ac offeiriad eglwysig (g. 1749)
• 30 Mawrth, Dafydd Jones (Dafydd Siôn Siâms) – bardd (g. 1743)
• 10 Ebrill, James James - gweinidog Methodistaidd ac Annibynnol (g. 1760)
• 8 Mehefin Sarah Siddons - actores (g. 1755)
• 11 Awst, Cradock Glascott – clerigwr efengylaidd (g. 1743)
• 11 Awst, Jenkin Lewis - gweinidog ac athro Annibynnol (g. 1760)
• 13 Awst, Dic Penderyn - glöwr a merthyr y dosbarth gweithiol (g. 1808)
• 25 Awst, David Jones, Treffynnon - gweinidog gyda'r Annibynwyr, emynydd a cherddor (g 1770)
• 29 Awst, John Williams - clerigwr Methodistaidd (g. 1747)
• Rhagfyr, Edmund Francis - gweinidog gyda'r Bedyddwyr Albanaidd
• 24 Rhagfyr, Maurice Evans - clerigwr efengylaidd (g. 1765)