کۆمەڵەی کۆمۆنیست (بە ئەڵمانی : Bund der Kommunisten ) پارتێکی سیاسی نێودەوڵەتی بوو کە لە ١ی حوزەیرانی ١٨٤٧ لە لەندەن، ئینگلتەرا دامەزرا.
کۆمەڵەکە لە ئەنجامی یەکگرتنی کۆمەڵەی دادپەروەران کە کارل شاپەر سەرۆکایەتی دەکرد و کۆمیتەی نووسەرانی کۆمۆنیست لە برۆکسل، بەلجیکا پێکهێنرا، کە تیایدا کارل مارکس و فریدریش ئەنگڵس کەسایەتی باڵادەست بوون. کۆمەڵەی کۆمۆنیست وەک یەکەمین حیزبی مارکسیستی دادەنرێت و هەر بە ناوی ئەم گرووپە بوو کە مارکس و ئەنگڵس مانیفێستی کۆمۆنیستیان لە کۆتایی ساڵی ١٨٤٧ نووسی. کۆمەڵەی کۆمۆنیستەکان لە تشرینی دووەمی ١٨٥٢ بە فەرمی هەڵوەشایەوە، دوای دادگاییکردنی کۆمۆنیستەکانی کۆڵن.
لە ماوەی دەیەی ساڵانی ١٨٤٠دا، وشەی "کۆمۆنیست" بە شێوەیەکی گشتی بەکارهێنرا بۆ وەسفکردنی ئەو کەسانەی کە گوایە لە باڵی چەپی یانەی جاکۆبینەکانی شۆڕشی فەرەنسا هاتوون. ئەم مەیلە سیاسییە خۆی وەک میراتگری بیردۆزی یەکسانیخوازیی ساڵی ١٧٩٥ بە سەرۆکایەتی گراکوس بابیوف دەبینی.
بیرمەندی فەرەنسی ئیتیان کابێت ئیلهامبەخش بوو بۆ خەیاڵ بە ڕۆمانێک سەبارەت بە کۆمەڵگایەکی یۆتۆپیایی کە لەسەر بنەمای بەرهەمهێنانی هاوبەش دامەزراوە بە ناوی Voyage en Icarie (١٨٣٩). لویس ئۆگست بلانکیی شۆڕشگێڕ مشتوومڕی ئەوەی هێنایە باس کە زۆرینەی خەڵک کۆبکاتەوە لە دژی "دەوڵەمەندەکان"، دەست بەسەر حکومەتدا بگرێت لە کودەتایەکدا و دواتر سیستمێکی ئابووریی یەکسانیخوازی نوێ دابمەزرێنێت.
کۆمەڵێک لە ئەڵمانییەکان لە پاریس بە سەرۆکایەتی کارل شاپەر, خۆیان لە شێوەی کۆمەڵگەیەکی نهێنیدا ڕێکخست کە بە کۆمەڵەی دادپەروەران (Bund der Gerechten) ناسراو بوو و بەشدارییان لە یاخیبوونێکی ئایاری ١٨٣٩ لە پاریس کرد لە هەوڵێکدا بۆ دامەزراندنی کۆمارێکی کۆمەڵایەتی. دوای شکستەکەی ڕێکخراوەکە ناوەندەکەی گواستەوە بۆ لەندەن، لە هەمان کاتدا ڕێکخراوە ناوخۆییەکانی لە زیوریخ و پاریس پاراست.
شۆڕش لە ئاسمانی زۆرێک لە دەسەڵاتە پاشایەتییەکانی ئەوروپادا بوو.
This article uses material from the Wikipedia Soranî / کوردی article کۆمەڵەی کۆمۆنیست, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ناوەرۆک لەبەردەستە لەژێر CC BY-SA 4.0دا، مەگەر پێچەوانەی وترابێ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Soranî / کوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.