Тайбэй
Тайбэ́й — сталіца Тайваня (уладамі Тайваня афіцыйна завецца «месцам часовага знаходжання ўрада Рэспублікі Кітай на час камуністычнага мяцяжу»).
З пункта гледжання кіраўніцтва КНР Тайбэй — сталіца правінцыі Тайвань у складзе КНР. Насельніцтва 2 630 191 чал. (чэрвень 2008).
Тайбэй на карце Тайваня   | ||||||||||||||||||||||||||||
Гісторыя
У пачатку XVII стагоддзя на тэрыторыі сучаснага Тайбэя існавалі 3 паселішчы, якія ў сярэдзіне ХІХ стагоддзя ператварыліся ў гандлёвы цэнтр. 3 1875 года горад. Пасля ўтварэння асобнай правінцыі Тайвань — рэзідэнцыя губернатара, з 1891 года — сталіца правінцыі. У час японскага каланіяльнага панавання (1895—1945) перайменаваны у Тайхоку, тут знаходзілася рэзідэнцыя японскага губернатара. Пасля аднаўлення кітайскага суверэнітэту над Тайванем (1945) — цэнтр яго правінцыі. 3 1949 года ў Тайбэі размясціўся ўрад Кітайскай Рэспублікі (пасля паражэння ў грамадзянскай вайне з кітайскімі камуністамі ў мацерыковым Кітаі), у 1958 года афіцыйна абвешчаны месцам яго знаходжання. У 1967 годзе вылучаны ў асобны адміністрацыйны раён пад кіраваннем цэнтральнага ўрада.
Геаграфія
Тайбэй размешчаны ў паўночнай частцы вострава Тайвань і акружаны аднайменным раёнам. Горад знаходзіцца ў горнай мясцовасці, і з трох бакоў — з паўночнай, паўднёвай і ўсходняй — яго атачаюць горы.
Экакоміка
Тайбэй — найважнейшы транспартны цэнтр Тайваня, дзе сходзяцца асноўныя чыгункі, кіроўныя на паўднёвы ўсход, у бок порта Дзілун, і на поўдзень, у бок горада Гаасюн, а таксама новая лінія хуткаснай чыгункі Тайбэй — Гаасюн, уведзеная ў эксплуатацыю ў студзені 2007 года. У 2003 годзе ў Тайбэі быў пабудаваны адзін з самых высокіх небаскробаў свету — Тайбэй 101.
Горад абслугоўваюць 2 аэрапорты — міжнародны Тааюань, размешчаны ў раёне Тааюань, і ўнутраных ліній Сунгшан, а таксама марскі порт Дзілун на паўднёва-ўсходнім узбярэжжы вострава.
Горад Тайбэй — найважнейшы адукацыйны і ўніверсітэцкі цэнтр Тайваня. Сярод вучэбных устаноў найболей вядомы Тайванскі дзяржаўны ўніверсітэт. Тайбэй — таксама найбуйнейшы цэнтр сродкаў масавай інфармацыі Тайваня.
Гарады-пабрацімы
City of Perth[d], Аўстралія (1999)
Індыянапаліс, ЗША (1978)- Аклахома-Сіці, ЗША (1981)
Асунсьён, Парагвай (1987)- Атланта, ЗША (1979)
Банжул, Гамбія (1997)
Бельмапан, Беліз (2019)- Бостан, ЗША (1996)
Бісау, Гвінея-Бісау (1997)
Варшава, Польшча (1995)
Версаль, Францыя (1986)
Вільнюс, Літва (28 мая 1998)[…]
Гватэмала, Гватэмала (1998)- Голд-Кост, Аўстралія (1982)
- Гуам, ЗША (1973)
Дакар, Сенегал (1997)- Далас, ЗША (18 лістапада 1996)
Джыда, Саудаўская Аравія (1978)
Кастры, Сент-Люсія (2018)
Катану, Бенін (1967)
Кесан-Сіці, Філіпіны (1968)- Кліўленд, ЗША (1975)
Кіеў, Украіна (30 сакавіка 2023)
Кіта, Эквадор (2016)
Ла-Пас, Балівія (1997)
Ламэ, Тога (1966)- Лос-Анджэлес, ЗША (1979)
Лілонгвэ, Малаві (1984)
Ліма, Перу (2020)
Маджура, Маршалавы Астравы (1999)
Манагуа, Нікарагуа (1992)
Манровія, Ліберыя (1998)- Маніла, Філіпіны (1966)
- Маршал (Тэхас), ЗША (1978)
Мбабанэ, Эсваціні (1997)
Панама, Панама (1989)
Прага, Чэхія (2020)
Прэторыя, ПАР (1983)
Рыга, Латвія (2001)
Сан-Нікалас-дэ-лос-Гарса[d], Мексіка (1997)
Сан-Сальвадор, Сальвадор (1993)- Сан-Францыска, ЗША (2 лютага 1970)
Сан-Хасэ, Коста-Рыка (1984)
Санта-Дамінга, Дамініканская Рэспубліка (1970)
Сеул, Паўднёвая Карэя (1968)- Тэгу, Паўднёвая Карэя (4 лістапада 2010)
Тэгусігальпа, Гандурас (1974)
Уагадугу, Буркіна-Фасо (2008)
Улан-Батар, Манголія (1997)
Улан-Удэ, Расія (1996)- Фінікс, ЗША (1979)
- Х’юстан, ЗША (1961)
- Яганэсбург, ПАР (1982)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
Зноскі
Літаратура
- Адзярыха В. У. (гісторыя). Тайбэ́й // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 384. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Тайбэ́й // Географические названия мира: Топонимический словарь: Ок. 5000 единиц (руск.) / Е. М. Поспелов; Отв. ред. P. A. Агеева. — 2-е изд., стереотип.. — М.: Русские словари: ООО «Издательство Астрель»: ООО «Издательство ACT», 2002. — С. 406. — 512 с. — ISBN 5-17-001389-2 (ООО «Издательство ACT»), ISBN 5-271-00446-5 (ООО «Издательство Астрель»), ISBN 5-93259-014-9 (Издательство «Русские словари»).
- Тайбэ́й // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 209. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тайбэй
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Тайбэй, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.