Берасьце́йскі езуі́цкі кале́гіюм — навучальная ўстанова каталіцкага манаскага ордэна езуітаў, якая працавала ў XVII—XVIII стст.
у Берасьці. Калегіюм зьяўляўся сярэдняй навучальнай установай клясычнага тыпу.
На запрашэньне луцкага біскупа П. Валуцкага з 1616 року езуіты пачалі ў Берасьці місіянэрскую дзейнасьць. У 1620 року ваявода берасьцейскі Астафей Валовіч падараваў езуітам фальварак Адамкаў, які стаў іхняй рэзыдэнцыяй. У 1629 року быў заснаваны Берасьцейскі калегіюм.
Віленскі ваявода і магілёўскі староста Леў Сапега ахвяраваў езуітам фальварак Дзераўна зь вёскай Мольткі і Менявеж (Берасьцейскі павет), а ў 1650 року — фальварак і вёску Паніквы (цяпер у Камянецкім раёне). У 1669 року кароль Міхал Вішнявецкі перадаў езуітам вёску Плоску і землі ў Прылуках (цяпер у Берасьцейскім раёне).
На працягу XVII—XVIII стст. ордэн езуітаў набываў тут новыя землі зь вёскамі (Слаўкі, Студзіловічы, Ляскавічы й інш., Берасьцейскі павет), аддаючы грошы пад залог маёнткаў, ператварыўся ў буйнога ліхвяра і арганізатара па эксплюатацыі промыслаў; меў бібліятэку, аптэку (з 1694). Пры рэзыдэнцыі існавала школа. Каля 1630 року працавала музычная бурса. У 1633 року рэзыдэнцыя пераўтвораная ў калегіюм. 3 пачатку XVIII стагодзьдзя да 1755 вялося будаўніцтва новага будынка для калегіюму.
Навучальная праграма Берасьцейскага езуіцкага калегіюму была тыповай для езуіцкіх калегіюмаў. Выкладаліся «сем вольных навук», багаслоўе, лацінская і грэцкая мовы. Як навучальная ўстанова спрыяў умацаваньню пазыцыяў каталіцкай царквы і ўсталяваньню эўрапейскай сыстэмы адукацыі на Берасьцейшчыне. 3 1634 року ў калегіюме выкладалі толькі настаўнікі, якія мелі званьне прафэсараў. У 1772/1773 навучальным годзе з 28 выкладчыкаў 17 былі сьвятарамі, 3 — настаўнікамі пачатковых клясаў, 8 — манахамі. У 1696—1760-я рокі пры калегіюме дзейнічаў школьны тэатар. У бібліятэцы, якая налічвала каля 2 тыс. тамоў, былі кнігі на лацінскай, нямецкай, францускай ды іншых мовах. У 1731 року значны кнігазбор у 300 тамоў падараваў Ян Фрыдэрык Сапега.
Будынкі калегіюму знаходзіліся на тэрыторыі сучаснай Берасьцейскай крэпасьці, не зьберагліся.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Берасьцейскі езуіцкі калегіюм, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.