Уроцлаў (па-польску: Wrocław, па-лацінску: Wratislavia ці Vratislavia, па-чэску: Vratislav, па-нямецку: Breslau) — сталіца Сылезіі, адзін з найбольшых (чацьверты па колькасьці насельніцтва) і найстарэйшых гарадоў Польшчы, разьмешчаны па абодвух берагах Одры, на нізіне Сылезіі.
Уроцлаў | |||||
польск. Wrocław | |||||
| |||||
Першыя згадкі: | 9 стагодзьдзе | ||||
Краіна: | Польшча | ||||
Ваяводзтва: | Ніжнесылескае | ||||
Прэзыдэнт места: | Яцэк Сутрык | ||||
Плошча: | 292,82 км² | ||||
Насельніцтва | |||||
колькасьць: | 683 700 чал. | ||||
шчыльнасьць: | 2334,88 чал./км² | ||||
Часавы пас: | UTC+1 | ||||
летні час: | UTC+2 | ||||
Тэлефонны код: | +48 71 | ||||
Паштовыя індэксы: | ад 50-041 да 54-612 | ||||
Нумарны знак: | DW | ||||
Геаграфічныя каардынаты: | 51°6′36″ пн. ш. 17°1′57″ у. д. / 51.11° пн. ш. 17.0325° у. д. 17°1′57″ у. д. / 51.11° пн. ш. 17.0325° у. д. | ||||
Уроцлаў | |||||
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы | |||||
http://www.wroclaw.pl/ |
На цяперашні момант Уроцлаў зьяўляецца сталіцай Ніжнесылескага ваяводзтва, горадам-паветам і сталіцай Уроцлаўскага гарадзкога павету, які складаецца з 9 навакольных гмінаў.
Першы раз згадваецца ў 1000 годзе ў сувязі з закладаньнем біскупства, але славянскае паселішча на Тлумскай высьпе існавала паўтары стагодзьдзі раней. З канца X стагодзьдзя знаходзіўся пад панаваньнем Пястаў. У 1261 годзе атрымаў Магдэбурскае права, у 1335 годзе горад патрапіў пад уладу Чэскага каралеўства, пазьней (па кароткім часе пад акупацыяй Вугоршчыны) разам з Чэскім каралеўствам далучаны да Манархіі Габсбургаў. У 1741 з большасьцю тэрыторыі Сылезіі здабыты Прусіяй. Пасьля другой сусьветнай вайны Ўроцлаў паводле Патсдамскай канфэрэнцыі далучыўся да Польшчы.
Уроцлаў па-за зруйнаваньнем 1940-х гадоў (70% будынкаў зьнішчана) захаваў шмат пабудоваў у арыгінальным стане, адрэстаўраваных, ці адбудаваных пасьля вайны. Да архітэктурных асаблівасьцяў належаць: гатычная Ратуша на Рынку, гатычныя касьцёлы: Уроцлаўская Архікатэдра, Сьвятога Крыжа, касьцёл Найвышэйшай дзевы Марыі на Пяску; аб’яднаньне галоўных будынкаў Унівэрсытэту Ўроцлаўскага ў стылі барока з заляй Леапальдына; нэагатычны будынак Цэнтральнага вакзалу; мадэрнісцкая Hala Ludowa (архітэктар — Макс Бэрг). Акрамя таго ў горадзе існуе больш за 8000 старажытных здабыткаў. Уроцлаў зьяўляецца найбольшым архітэктырным носьбітам Польшчы. Тыя гмахі прэзэнтуюць стылі ад барока, клясыцызму, гістарызму да мадэрнізму.
Праз Уроцлаў праходзяць трасы 261, 67, 40. Структура сеткі гарадзкіх дарог моцна арыентавана на цэнтар гораду, мае прамяністы выгляд. Да канца XX стагодзьдзя сума даўжынь усіх мастоў складала 2500 мэтраў. З 1980-х гадоў паступова будуецца колавая дарога вакол цэнтру. На сёньняшні дзень на тэрыторыі гораду адбываюцца велізарныя пабудовы новых трас, якія вызваляць увесь горад ад корак.
На ўроцлаўскіх прадпрыемствах вырабляюцца аўтобусы, вагоны, электратэхніка, хімічныя вырабы. Колькі год дынамічна разьвіваецца сэктар IT, таксама шмат замежных прадпрыемстваў (Siemens, LG (LG Philips + 6 podwykonawców + LG Electronics), Volvo, HP, QAD, Bombardier Transportation, Whirpool, 3M, Bosch, Wabco, Fagor etc.). Siemens, дарэчы, пераносіць свой інфармацыйны цэнтар ва Ўроцлаў. Вялікае фармацэўтычнае асяродзьдзе: US Pharmacia, Hasco-Lek, Galena, 3M, Labor, S-Lab, Herbapol.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Уроцлаў, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.