Ру́дня — места ў Расеі, на рацэ Малой Бярэзіне.
Адміністрацыйны цэнтар Руднянскага раёну Смаленскай вобласьці. Насельніцтва на 2017 год — 9484 чалавекі. Знаходзіцца за 68 км на паўночны захад ад Смаленску, каля граніцы зь Беларусьсю; чыгуначная станцыя на лініі Смаленск — Віцебск. Аўтамабільныя дарогі на Парэчча і Красны.
Рудня лац. Rudnia | |||||
| |||||
Першыя згадкі: | 1363 | ||||
Краіна: | Расея | ||||
Суб’ект фэдэрацыі: | Смаленская вобласьць | ||||
Муніцыпальны раён: | Руднянскі | ||||
Плошча: |
| ||||
Насельніцтва: | 9484 чал. (2017) | ||||
Часавы пас: | UTC+3 | ||||
Тэлефонны код: | 48141 | ||||
Паштовы індэкс: | 216790 | ||||
Нумарны знак: | 67 | ||||
Геаграфічныя каардынаты: | 54°57′0″ пн. ш. 31°4′0″ у. д. / 54.95° пн. ш. 31.06667° у. д. 31°4′0″ у. д. / 54.95° пн. ш. 31.06667° у. д. | ||||
Рудня | |||||
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы |
Рудня — даўняе мястэчка гістарычнай Віцебшчыны, на этнічнай тэрыторыі беларусаў.
Першы пісьмовы ўспамін пра Рудню (сяло Родня Смаленскага княства) датуецца 1363 годам. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай 1565—1566 гадоў паселішча ўвайшло ў склад Віцебскага павету Віцебскага ваяводзтва.
У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) Рудня апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у Бабінавіцкім, з 1857 году Аршанскім павеце Віцебскай губэрні. У гэты час мястэчка знаходзілася ў супольным валоданьні Агінскіх і Гутакоўскіх, тут было 60 хрысьціянскіх і 62 юдэйскія двары, дзейнічалі 3 царквы (усе ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду), праводзіліся 2 кірмашы.
У 1856 годзе праз Рудню прайшла шаша Віцебск — Смаленск, а ў 1868 годзе — чыгунка Рыга — Арол. Па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) у 1866 годзе расейскія ўлады зачынілі тутэйшы касьцёл. На 1880 год мястэчка знаходзілася ў валоданьні Шабекаў, тут быў 1 мураваны і 242 драўляныя будынкі, драўляная і мураваная цэрквы, 3 юдэйскія малітоўныя дамы. На 1910 год — 6 мураваных і 523 драўляныя будынкі.
25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Рудня абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала мястэчка разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У 1924 годзе Руднянскую воласьць (разам зь Любавіцкай і Мікулінскай) не вярнулі БССР. У 1926 годзе паселішча атрымала статус места, з 1929 году — цэнтар раёну. 25 лютага 1932 году пачаў працаваць ільнозавод. У Другую сусьветную вайну з 14 ліпеня 1941 да 29 верасьня 1943 году Рудня знаходзілася пад акупацыяй Трэцяга Райху.
У Рудні працуюць 2 сярэднія школы, дашкольныя ўстановы.
Мэдычнае абслугоўваньне насельніцтва ажыцьцяўляе меская лякарня.
Дзейнічаюць бібліятэкі, клюбы.
Афіцыйная назва | Гістарычная назва | Былыя назвы |
Каапэратыўная вуліца | Любавіцкая вуліца | |
Калхозная вуліца | Мікулінская вуліца Руднянская вуліца | |
Кірэева вуліца | Арлоўска-Рыская вуліца | Сацыялістычная вуліца |
Льнаводчая вуліца | Мяшчанская вуліца | |
Пушкінская вуліца | Цыганская вуліца |
Да нашага часу не захавалася траса вуліцы Панскай. Гістарычны Рынак ня мае афіцыйнай назвы.
Ільнозавод, прадпрыемствы харчовай прамысловасьці.
У месьце дзейнічае Руднянскі гістарычны музэй.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Рудня (горад), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.