Енісей: рака ў Азіі

Упадае ў Карскае мора Арктычнага акіяну.

Рака

Енісей
Енисей
Енісей каля Краснаярску
Агульныя зьвесткі
Выток	сутока рэкаў: Малы Енісей і Вялікі Енісей
Вышыня вытоку	3300
Вусьце	Карскае мора
Вышыня вусьця	0 м
Краіны басэйну	Манголія, Расея
Вобласьці	Тува, Хакасія і Краснаярскі край
Даўжыня	3487 км
Сярэднегадавы сьцёк	19 800 м³/с
Плошча басэйну	2580 тыс. км²
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Назва паходзіць ад эвенкійскага «Іонесі» — вялікая вада.

Адна з найдаўжэйшых рэкаў сьвету: даўжыня ад месца сутокі Вялікага й Малога Енісею — 3487 км, ад вытокаў Малога Енісею — 4287 км, ад вытокаў Вялікага Енісею — 4092 (4123) км. Паводле плошчы басэйну (2580 тыс. км²) Енісей займае 2-е месца сярод рэкаў Расеі (пасьля Абі) і 7-е месца сярод рэкаў сьвету. Для басэйну Енісею характэрная рэзкая асыметрычнасьць: яго правабярэжная частка ў 5,6 разы вышэй за левабярэжную.

Енісей ёсьць мяжой між Заходняй і Ўсходняй Сібір’ю. Ад Саянаў да Арктычнага акіяну Енісей праходзіць праз усе кліматычныя зоны Сібіры. Уласна Енісей пачынаецца ў месьце Кызыле на сутоку Вялікага й Малога Енісею.

Палеміка: Енісей альбо Ангара

Існуе колькі прычынаў, паводле якіх сучасны Енісей ніжэй за суток з ракой Ангарой насамрэч можа лічыцца Ангарой:

• пры сутоку зь Енісеем Ангара нясе значна больш вады — ля паселішча Стрэлка сярэднегадавы сьцёк вады ў Енісеі складае 3350 м³/с, а ў вусьці Ангары — 4530 м³/с
• басэйн верхняй часткі Енісею складае менш за 400 тыс. км², то бок значна менш за плошчу вадазбору Ангары — 1040 тыс. км².

Такім чынам можна заключыць, што Енісей лічыцца галоўнай ракой з прычыны больш геалягічнае будовы ягонай рачной даліны й праз гістарычна складзеныя традыцыі.

 

Месты (разьмешчанныя ўніз па цячэньні): Кызыл, Шаганар, Саянагорск, Мінусінск, Абакан, Дзіўнагорск, Краснаярск, Сасноваборск, Жалезнагорск, Лесасібірск, Енісейск, Ігарка, Дудзінка.