Дэпрэсія

depressio — прыгнечаньне) — душэўная прыгнечанасьць з затарможанасьцю мысьленьня, мовы і рухаў. Здараецца пры душэўнай і цялеснай хваробе. Найбольш уласьцівая ў маркотнай ступені біпалярнага афэктыўнага разладу(be) (БАР). Прыкметы: паніжаны настрой да глыбокай тугі з трызьненьнем, нерухомасьцю і самаабвінавачваньнем. Ёсьць парушэньнем афэкту і найбольш распаўсюджаным душэўным разладам.. Захаваньні звыш 4 месяцаў разглядаецца як псыхічнае захворваньне. У 80% выпадках дасягаецца поўнае выздараўленьне. Часта суправаджаецца злоўжываньнем рэчывамі, што ўплываюць на цэнтральную нэрвовую сыстэму (алькаголь) і сыходам «з галавой» у працу. Некалькі навуковых дасьледаваньняў знайшлі статыстычную карэляцыю зь некаторымі сельскагаспадарчымі пэстыцыдамі.

На пачатак студзеня 2001 г. звыш 7% людзей у сьвеце хварэлі на дэпрэсію.

Самыя распаўсюджаныя тыпы дэпрэсіі:

• Алькагольная дэпрэсія
• Атыповая дэпрэсія
• Астэнічная дэпрэсія
• Апатычная дэпрэсія
• Вялікая дэпрэсіўнае засмучэньне
• Біпалярнае засмучэньне
• Дэпрэсія пасьля растаньня
• Дэпрэсія пры клімаксе
• Дародавая дэпрэсія
• Неўратычная дэпрэсія
• Псыхатычная дэпрэсія
• Псіхагенная дэпрэсія
• Дэпрэсія пасьля родаў
• Рэкурэнтная дэпрэсія
• Рэзыстэнтная дэпрэсія
• Устойлівае дэпрэсіўнае засмучэньне
• Прыхаваная дэпрэсія
• Сэзоннае афэктыўнае засмучэньне

Хвароба выяўляецца праз сталы сум, раздражненьне і прыгнечанасьць, зьніжэньне цікавасьці і задавальненьня ад справаў, пасіўнасьць і стомленасьць пры адсутнасьці дзейнасьці, хістаньні апэтыту і вагі, парушэньне(en) сну, немагчымасьць засяродзіцца, няздольнасьць прымаць рашэньні, пачуцьцё безнадзейнасьці і віны(en), нізкую самаацэнку, думкі пра сьмерць і самагубства.

Чыньнікамі пераадоленьня прыгнечанасьці прынамсі ўзімку ёсьць:

1. дзённае сьвятло: штодзённыя шпацыры, разьмяшчэньне ў памяшканьні ля вакна, яркае асьвятленьне 2,5-10 тыс. люкс лямпай поўнага спэктру цягам 30 хвілінаў;
2. рухавасьць: штодзённая зарадка на сьвежым паветры;
3. ежа: рознакаляровая гародніна і садавіна, тлустая рыба, валоскія арэхі, каляндра, бананы, яйкі, авакада, індычка;
4. утульнасьць: сустрэчы з сябрамі і сваякамі, забавы, падарожжы, знаёмствы, утульныя адценьні і пахі.

• Ангеданія