A domesticación ye l'acción u l'efecto de fer domestico bel ser vivo, ye decir, que vivo chunto a lo ser humán, que se cría en casa.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
O termin deriva d'o latín domus, que significa "casa", y domesticus, que tien o mesmo significato que o termin actual. Describe o paso d'o estato salvache a lo estato domestico de bels animals por acción de l'hombre. Iste proceso ye a causa d'os intreses humans d'obtener d'as especies salvaches alimento, servicio, companyía, ropa, etc., y prencipió ya fa a lo menos once mil anyos.
Una especie domesticata, animal u vechetal, ye una especie que ha desembolicato bels caracters morfolochicos, fisiolochicos, u encluso comportamentals, nuevos y hereditarios, como resultato d'una luenga interacción, d'un control u mesmo d'una selección deliberata por parti d'o ser humán.
A domesticación designa tamién o estato en que a reproducción, as curas y l'alimentación d'os animals, u o ciclo d'as plantas son controlatos de traza mas u menos dreita por o ser humán. En o luengache corrient, a exprisión "animal domestico" ye a sobén emplegata en o sentito d'animal de companyía. Iste zaguer termin se puet aplicar a un animal individual, mientres que a domesticación se refiere a una población u una especie entera. Una acepción ampliata d'a domesticación tiende a tratar totas as formas d'interacción regular d'a especie humana con una especie animal.
A principal utilidat d'as plantas y animals domesticos ye a producción d'alimentos, asinas como d'atros productos útils como a lana, o cotón, u a seda. Manimenos, os motivos d'a practica d'a ganadería u de l'agricultura no son siempre estrictament utilitarios y encluyen o placer, o tiempo libre u practicas relichiosas. A domesticación d'as plantas y d'os animals acompanyó los inicios de l'agricultura y estió un factor esencial en o desembolique d'a civilización. En o pasato permitió a revolución neolitica, pero tamién ye un proceso que encara se prolonga en l'actualidat.
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Domesticación, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.