Eiffelturm
De Eiffelturm (frz.
Gschicht
De Name chunnt vom Erbauer, em Gustave Alexandre Eiffel. Säller hät en zur Weltusstellig 1889 baue lo, wo s Hundert-Johr-Jubiläum vo de Französische Revolution gsi isch. Bis s Chrysler Building z New York fertig gstellt worre isch, isch de Eiffelturm s höchste Bauwerk gsi, wo vo Mänsche gmacht worde isch.
Eigetlig isch de Eiffelturm nit defür denkt gsi, stoh z blybe. De Eiffel hätt en Èndi 1909 widder mieße abriße, well diè 20-jöhrigi Konzession dört abglaufè gsi isch. D Bevölkerig vo Paris hät nit bsunders viil Gfalle am Turm gfunde. Wyl de Turm aber (wäge siner Höchi) vor allem zimli nützlig für diè milidärischi Kommunikation gsi isch, hät mer en doch stoh lo, idèmm d Konzession wèg dè strategisch-milidärischè Bedütig um 70 Johr volängerèt worrè isch. Wôrend dè èrschtè Konzessionsphasè hèt dè Ingenieur Eiffel s alleinige Nutzigsrächt für dè Turm ghaa. Well d Baukoschtè schu rächt schnèll amortisyrt gsi sin, isch dè Eiffel i sellènè 20 Johr zum Multimillionär worrè.
Hütt isch de Eiffelturm s Wohrzeiche und eini vo de wichtigste Sehenswürdigkeite vo Paris.
Technischi Date und Zahle
De Eiffelturm isch uss 18.038 Metallteil mithilf vo 2.500.000 Niete vom 26. Januar 1987 bis 31. März 1989 zämmegsetzt worre. Er wiegt 10.010 Tonne, dodevo mache d Metalldeil etwa 7.300 Tonne us. Mit de Antenne isch er 324 Meter hoch und befindet sich uff de Koordninate 48º 51' 32''N 2º 17' 45''E. Bis uff diè zweit Etagè gits Stègè, i jedem vo dè vir Pfyler. D Stègè im Südpfyler vofüègt übber 669 Schtufè, welli uèzuès gluèget rächts unnè alli zee Stufè aagschribbè sin. Selli Stègè am Südpfyler isch au diè einzig, wo de Bsuècher vo unnè uè beschtygè cha. S git au è Stègè vo dè zweitè Etagè bis i d Spitzè, sebbi isch abber nimmi für Öffentlichkeit zuègänglich. Für diè Fuèßlaamè gits au Uffzüüg im Nord-, Oscht- un Weschtpfyler, welli abber ebbèfalls nu bis zu dè zweitè Etagè gönn. Ab dè zweitè Etagè uèzuès gits für dè Publikumsvokeer nu no èn Lift zentràl i dè Mitti bis zum Gipfel (frz. sommet) odder dè drittè Etagè, also dè obberschtè Blattform, wo für Tourischtè zuèglõ isch. Diè dritt Etagè lyt uff èrè Höchi vo 276 m, diè zweit Etagè lyt uff 116 m, diè èrscht Etagè uff 58 m. Die oberscht Uussichtsblattform lyt also übber doppelt so hoch wiè diè zweit Etagè. D Spitzè vom Eiffelturm wörd vo meerèrè Antennè bildet. Mit dè Uusstraalig vom èrschtè öffentlichè Radiobrogram z Europa im Johr 1921 un èm èrschtè französischè Fernseebrogramm 1935 hèt s Bauwärch als Sendeturm èn wichtigè Bydraag für d Hörfunkgschichtè un d Fernsee-Gschichtè gliferèt. Dè Fèrnseeturm isch diè wichtigschti Sendeaalaag im Großraum Paris.
Statistik
.png)
De Eiffelturm wird immer meh züe-n-re Touristeattraktion. So hät er 2006 über 6,5 Millione Bsüecher gha und d Tendänz stigt. Sit em Bau sin bis 2006 genau 236.445.812 Lüt uffegstyge.
Anderi Bauwerk vom Gustave Eiffel
Au im alemannische Sprochruum hät s mindestens ei Bauwerch vom Gustave Eiffel: d Ysebahnbruck über de Rhy zwüsche Etzwile (Kanton Thurgau) und Hemishofe (Kanton Schaffuuse). Hüt fahre dört allerdings keini Personezüg meh dure, sondern numme no Gieterzüg.
Weblink
Commons: Eiffelturm – Sammlig vo MultimediadateieQuelle
(alli uff Französisch)
This article uses material from the Wikipedia Alemannisch article Eiffelturm, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Dr Inhalt isch verfiegbar unter CC BY-SA 4.0, wänn nyt andersch aagee isch. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Alemannisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.