Tiếng Avesta
Tiếng Avesta là một ngôn ngữ Iran Đông thuộc hệ ngôn ngữ Ấn-Âu được biết tới nhờ các văn bản Hỏa giáo, như Avesta, mà từ đó người ta đặt tên cho ngôn ngữ này.
Thứ tiếng này từng được nói tại Arachosia, Aria, Bactria, và Margiana, tương ứng với toàn lãnh thổ Afghanistan, cũng như một phần của Pakistan, Tajikistan, Turkmenistan, và Uzbekistan, ngày nay. Văn hóa Yaz tại Bactria-Margiana có nhiều khả năng là đại diện cho một nền văn hóa "Đông Iran" cổ hơn như được mô tả trong Avesta.
| Tiếng Avesta | |
|---|---|
| Khu vực | Miền đông sơn nguyên Iran |
| Dân tộc | Airya |
| Phân loại | Ấn-Âu |
| Hệ chữ viết | Chữ Avesta (phát triển từ chữ Pahlavi) Chữ Gujarat (được dùng bởi người theo Hỏa giáo tại Ấn Độ) |
| Mã ngôn ngữ | |
| ISO 639-1 | ae |
| ISO 639-2 | ave |
| ISO 639-3 | ave |
| Glottolog | aves1237 |
| Linguasphere | 58-ABA-a |
 Yasna 28.1, Ahunavaiti Gatha (Bodleian MS J2) | |
Do là một ngôn ngữ hành lễ, tiếng Avesta vẫn tiếp tục được sử dụng sau khi đã biến mất từ lâu như một ngôn ngữ giao tiếp thường ngày. Nó có quan hệ gần với tiếng Phạn Vệ-đà, ngôn ngữ Ấn-Iran cổ nhất còn được lưu giữ tới nay.
Ngữ âm Tiếng Avesta
Tiếng Avesta có những âm xuýt hữu thanh, và có một loạt âm xát.
Phụ âm
| Loại | Môi | Răng | Chân răng | Sau chân răng hay Vòm | Ngạc mềm | Môi-ngạc mềm | Thanh hầu | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mũi | m /m/ | n /n/ | ń [ɲ] | ŋ /ŋ/ | ŋʷ /ŋʷ/ | ||||||||
| Tắc | p /p/ | b /b/ | t /t/ | d /d/ | č /tʃ/ | ǰ /dʒ/ | k /k/ | g /ɡ/ | |||||
| Xát | f /ɸ/ | β /β/ | ϑ /θ/ | δ /ð/ | s /s/ | z /z/ | š /ʃ/ | ž /ʒ/ | x /x/ | γ /ɣ/ | xʷ /xʷ/ | h /h/ | |
| Tiếp cận | y /j/ | w /w/ | |||||||||||
| Rung | r /r/ | ||||||||||||
Theo Beekes, [ð] và [ɣ] lần lượt là tha âm của /θ/ và /x/.
Nguyên âm
| Loại | Trước | Giữa | Sau | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ngắn | dài | ngắn | dài | ngắn | dài | |
| Đóng | i /i/ | ī /iː/ | u /u/ | ū /uː/ | ||
| Vừa | e /e/ | ē /eː/ | ə /ə/ | ə̄ /əː/ | o /o/ | ō /oː/ |
| Mở | a /a/ | ā /aː/ | å /ɒː/ | |||
| Mũi | ą /ã/ | |||||
Unicode Tiếng Avesta
Bảng Unicode Tiếng Avesta chữ Avesta
| Bảng Unicode Tiếng Avesta Avesta Official Unicode Tiếng Avesta Consortium code chart: Avestan Version 13.0 | ||||||||||||||||
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
| U+10B0x | 𐬀 | 𐬁 | 𐬂 | 𐬃 | 𐬄 | 𐬅 | 𐬆 | 𐬇 | 𐬈 | 𐬉 | 𐬊 | 𐬋 | 𐬌 | 𐬍 | 𐬎 | 𐬏 |
| U+10B1x | 𐬐 | 𐬑 | 𐬒 | 𐬓 | 𐬔 | 𐬕 | 𐬖 | 𐬗 | 𐬘 | 𐬙 | 𐬚 | 𐬛 | 𐬜 | 𐬝 | 𐬞 | 𐬟 |
| U+10B2x | 𐬠 | 𐬡 | 𐬢 | 𐬣 | 𐬤 | 𐬥 | 𐬦 | 𐬧 | 𐬨 | 𐬩 | 𐬪 | 𐬫 | 𐬬 | 𐬭 | 𐬮 | 𐬯 |
| U+10B3x | 𐬰 | 𐬱 | 𐬲 | 𐬳 | 𐬴 | 𐬵 | 𐬹 | 𐬺 | 𐬻 | 𐬼 | 𐬽 | 𐬾 | 𐬿 | |||
Chú thích
Liên kết ngoài
- Thông tin về tiếng Avesta tại avesta.org
This article uses material from the Wikipedia Tiếng Việt article Tiếng Avesta, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 4.0, ngoại trừ khi có ghi chú khác. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tiếng Việt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.