19 De Lujo: Data

· agosto · setenbre · otobre · novenbre · disenbre 

El 19 de lujo el ze el 200° dì dal scumìsio de l'ano drio del całendàrio gregorian e el 201° inte i ani bizesti. Par rivar al cao de l'ano ghe vołe oncora 165 dì.

• 64 - El scumìsia el Grando inséndio de Roma (Dies nefastus)
• 484 – Leónsio el vien incoronà inperadore a Tarso contro Zenon
• 711 – Le forse musulmane de Tariq ibn Ziyad i sconfize i Vizigoti guidai da re Roderigo
• 1333 – Bataja de Halidon Hill: bataja finałe de łe Guere d'indipendensa scosezi
• 1544 – Scumìsia l'asèdio de Boulogne, inte el ndar de l'invazion de Enrico VIII in Fransa
• 1553 – Lady Jane Grey ła vien sostituia da Maria I cofà rezina d'Inghiltera, dopo gaver regnà par solché nove dì
• 1620 – Se ga el Sacro maseło in Valtełina: sirca 600 protestanti co done e putełi i vien copai inte ła note dai catòłeghi infogonai da predegatori fransescani e domenegani
• 1717 - La flota veneziana suportada da un scuadron mis-cià de nave portoghezi, maltezi e pontefise ła dèzema i Otomani inte ła bataja de Matapan
• 1848 – Deriti de łe done: Scumìsia a Seneca Falls (New York) ła Convension sui deriti de łe Done
• 1862 – Guera de secesion americana: a Buffington Island, inte l'Ohio, el raid del zenerałe confedarà John Hunt Morgan el vien ostacolà cuando che un grupo dei so ómani el vien caturà co i sercava de traersar el fiume Ohio
• 1870 – Guera franco-prusiana: ła Fransa ła ghe declara guera a ła Prùsia
• 1902 - Svìsara: el finise el Consejo Federałe, co ła firma de ła Costitusion.
• 1903 – Maurice Garin el vinse el primo Tour de France
• 1918 - El Honduras el ghe declara guera a ła Zermània; trè dì prima ło ghea fato Haití.
• 1942 – Seconda guera mondiałe: bataja de l'Atlàntego – el grandamerajo todesco Karl Dönitz el ghe órdena ai ultemi U-Boot de retirarse dai so pozisionaminti, cofà resposta ai statunitensi de un òtemo sistema de convoji
• 1943 – Seconda guera mondiałe: Roma ła vien bonbardada dai Liai par ła prima volta fazendo 617 morti. Papa Pio XII el dasa el Vategan e el va a dar na man e socorso a łe vìteme
• 1964 – Guera del Vietnam: inte el ndar de un comìsio a Saigon, el primo ministro sudvietnamita Nguyễn Khánh el dimanda de slargar ła guera inte el Vietnam del Nord
• 1969 – Ła vien ufisałizada ła Bank of Baroda
• 1975 – Verona: El el vien fondà el primo parco de divertimenti stàbiłe in vèneto (Gardaland)
• 1976
  • El vien creà in Nepal el Parco nasionałe de Sagarmatha
  • Montréal: Nadia Comăneci, 14 ani, ła divien ła prima atleta a ciapare el puntejo perfeto de 10 inte ła XXI Ołinpìade
• 1979 – In Nicaragua i rebełi Sandinisti i roersa ła ditatura, pozada dai USA, de Anastasio Somoza Debayle
• 1980 – I Zughi de ła XXII Ołinpìade i vien verti ufisalmente a Mosca
• 1985
  • Dezastro de ła Val de Stava: A łe ore 12:22:55 el croła un coston paltanozo de ła Montecatini inte ła Val de Stava (TN). Inte el so percorso ła cołada de paltan ła fa 268 morti. Insieme a cueła del Vajont, ła resta una de łe pì gravi catàstrofe industriałe e anbientałe eoropee.
  • El vicepresidente statunitense George H. W. Bush el anunsa che l'insegnante Christa McAuliffe ła sarà ła prima maestra che ła vołarà inte el Space Shuttle
• 1992 – Pałermo: pochi mezi dopo da ła straje de Capaci, el vien copà da ła màfia el procuratore de ła Repùblega Paolo Borsellino insieme a sincue ajenti de ła so scorta inte ła Straje de via d'Amelio
• 1996 – Zughi de ła XXVI Ołinpìade i vien verzesti ufisalmente a Atlanta
• 1997 – L'IRA, dopo de ła vitòria dei laburisti inte łe ełesion britàneghe, el recùpara el cesar el fogo intieronpesto l'ano prima.
• 2001 – Ciad: Descuerto un crànio fòsiłe de na spece desconosesta, denomenada Sahelanthropus tchadensis o "Toumaï". Ła publegasion ufisałe ła ze sol Nature inte el 11 de lujo del 2002
• 2007 - ła sonda Cassini-Huygens de ła NASA ła descuerze na nova luna de Saturno: el satèłite nùmaro 60.
• 2007 - òmani armai inte ła provinsa del dezerto osidentałe ezisian del goernorà de Vałe Nova i ataca un posto de bloco miłitare, copando mìnemo 21 soldai. Par cuanto che el ze sta rifario, l'Ezito el ga declarà el stato de ałarma inte el confine col Sudan.

• 1249:
  • Jacopo Tiepolo, cuarantatre doxe dea Repùblega Vèneta

Nasionałi

•   Nicaragua

Dì de ła Libarasion Nasionałe.

•   Birmania

Dì dei Màrtiri

•   Cołónbia

Dì dei Eroi de ła Pàtria e dei so Famejari.

Làeghe

• Festività romane: primo dì de Lucaria.

Rełijoze

Santi catòłeghi

Festa del patrono de łe sità

•   Wiki Commons el detien imàjini o altri file so 19 de lujo