Roma: Comune itałian

Varda l'alfabeto fonètego internasionałe." class="duhoc-vec IPA">/ˈroma/ , pronunsa (?·i) ) el ze un comun italian de 2 783 809 abitanti, cavedałe de ła Repùblega Italiana, e caołogo de l'omònema sità metropułitana e de ła rejon Làsio.

Roma

Roma (it)
Bandiera Stema
Soranome	la città eterna, Вечный город, Wieczne Miasto, Věčné město, Ciudad Eterna e večno mesto
Pozision
41°53′35″N 12°28′58″E / 41.893056°N 12.482778°E41.893056; 12.482778 (Roma)Coordinae: 41°53′35″N 12°28′58″E / 41.893056°N 12.482778°E41.893056; 12.482778 (Roma)
Continente	Eoropa
Stato	Itàłia
Rejon	Làsio
Sità metropułitana	Sità metropułitana de Roma Capitałe
Cavedałe de	Sità metropułitana de Roma Capitałe Itàłia Làsio
Popołasion
Totałe	2 748 109 (1° de zenaro del 2023) 2 618 109 (509 v.C.)
Densità	2 134,69 hab./km²
Demònemo	romano o romana, romani ,
Idioma	italian
Zeografia
Àrea	1 287,36 km²
Bagnà da	Tevere, Fiume Aniene e mar Tiren
Altitùdene	21 m
Rente a	Anguillara Sabazia   Campagnano di Roma Castel San Pietro Romano Albano Laziale   Trevignano Romano   Zagarolo Sacrofano   Frascati   Marino   Tivoli Gallicano nel Lazio Riano Palestrina   Guidonia Montecelio Pomezia   Monterotondo Colonna   Fiumicino   Ciampino Ardea   Castel Gandolfo Poli Fonte Nuova   Grottaferrata   Monte Compatri Formello Monte Porzio Catone Mentana San Gregorio da Sassola
Dati istòreghi
Fondador	Romolo (it) e Remo (it)
Avegnimento ciave	sacco di Roma (410) (it) (410) sacco di Roma (455) (it) (455) Asèdio de Roma (472) (472) Asèdio de Roma (dècada del 530) assedio di Roma (it) (546) incursione saracena contro Roma (it) (846) saco de Roma (1527) (1527) Asèdio de Roma (1849) (1849) Sacco de Roma (390 a.C.) (390 v.C.) Asèdio de Roma (508-507 a.C.) (509 v.C.) fondazione di Roma (it)
Dì festivo	festa patronałe (29 de giugno) [[Categoria" was not found.
Patrono	San Pièro e San Poło
Organizasion pułìtega
Òrgano lejislativo	Asanblea Capitolina (it)
Sìndico de Roma	Roberto Gualtieri (it) (21 de otobre del 2021)
Menbro de	Sità Creativa e League of Historical Cities (en)
Còdazi de identifegasion
Còdaze postałe	00118–00199
Còdaze de matricołasion	RM
Fuzo oràrio	UTC+1 UTC+2
Clasifegasion climàtega	clima mediterraneo (it)
Prefiso tełefònego	06
ID ISTAT	058091
Còdaze catastałe de Itàlia	H501
Sito web	comune.roma.it

Se parla del comun pì popołà d'Itàlia e el terso de l'Union eoropea dopo Berlin e Madrid, mentre co 1287,36 km²

el ze el comun pì estendesto d'Itàlia]] e ła cuinta sità pì estendesta d'Eoropa dopo Mosca, Istanbul, Londra e San Pietroburgo, e ła prima de l'Union eoropea. Dotada de un ordenamento aministrativo speciałe, denomenà Roma Cavedałe, displinà da na leje del Stato, el ze par de pì el comun europeo co ła pì granda superfise de àree verdi. 

Fondada secondo la tradision el 21 de apriłe del 753 v.C. (siben che scavi pì arenti inte el tenpo fati inte el Lapis nizer i faria rivar ła fondasion a 2 sècułi prima), inte el corimento dei so trè miłeni de stòria ła ze stada la prima metròpułi de l'Osidente, (el nùmaro de abitanti de ła Roma augustea el ze sta brincà solché inte i scumìsi del XIX sècoło da Londra) core batente de na de łe pì rełevanti siviltà antighe, che ła ga influensà ła società, ła cultura, la łéngua, ła leteratura, l'arte, l'architetura, l'urbanìstega, l'inzegneria siviłe, la fiłozofia, la rełijon, el derito e el costumar dei sècułi seventi. Posto de orìzene de ła łéngua latina, ła ze stada cavedałe de l'antigo Stato roman che el slargava i so confini so tuta ła conca del Mediteràneo e granda parte de l'Eoropa, del Stato Pontifiso, ponesto soto al podere tenporałe dei papi e del Regno d'Itàlia (dal 1871 al 1946). Par antonomàzia, ła ze definia l' Urbe, Caput Mundi e Sità eterna.

Core de ła cristianità catòłega, ła ze ła ùgnoła sità del mondo a gaver òspite inte el so interior un intiero Stato, l'enclave de ła Sità del Vategan: par sta motivasion ła ze de frecuente definia cavedałe de do Stati. El so sentro stòrego, dełimità dal perìmetro de łe mure aureliane che łe ze espresion de cuazi trè miłeni de testimonianse, el ze manifestasion del patrimònio stòrego, artìstego e culturałe del mondo osidentałe eoropeo e, inte el 1980, co łe propietà extrateritoriałi de ła Santa Sede inte ła sità, el ze sta inserio inte ła lista dei Patrimoni de l'umanità de l'Organizasion de łe Nasion Unie par l'Educasion, ła Siensa e ła Cultura (UNESCO), provedimento estendesto inte el 1990 ai teritori conprendesti inte el drento de łe mura zanicołensi. Posto de fondasion de ła Comunità econòmega europea e de l'Euratom, ła ga drento anca łe sedi de trè organizasion de łe Nasion Unie: l'Organizasion par l'ałimentasion e l'agricultura (FAO), el Fondo internasionale par el sviłupo agrìcuło (IFAD) e el Programa ałimentare mondiałe (PAM).

Ea region ła xe relativamente granda, ła xe al centro dea Itàlia, el xentro storico el se sviuppa spexialmente sui 7 coli te Roma dove ke ghe xe anca e più importanti ville Romane.

 

Par via de ła só storia łónga, Roma ła ga tuta na serie de siti stòrico-culturałi che val ła pena èser visti. Intrà i posti pi famuxi se pol métar par exenpio:

• Fori Inperiałi
• Terme de Caracalla
• Vitoriano
• Piasa San Piéro (Vatican) e Muxei Vaticani
• Ìxoła Tiberina

Resìproco zemełajo

Dal 9 de Apriłe del 1956, Rome ła ze resiprocamente ła escluziva, ùnzoła sità zemełada co:

Parize, Fransa, 1956 

(VEC)

«:Solo Parigi è degna di Roma; solo Roma è degna di Parigi. (IT)

Seule Paris est digne de Rome; seule Rome est digne de Paris. (FR)
Solché Parize la ze degna de Roma; solché Roma la ze degna de Parize. (VEC)

»

Altre rełasion internasionałi

Achacachi, Bolivia 

Algeri, Alzeria 

Beijing, China

Belgrado, Serbia 

Brasilia, Braziłe 

Buenos Aires, Arzentina 

Cairo, Ezito 

Cincinnati, USA 

Kyiv, Ucràina 

Kobanî, Sìria

Kraków, Połònia

Madrid, Spagna

Multan, Pakistan

Nova Delhi, Ìndia 

Nova York, USA

Plovdiv, Bulgaria 

Seoul, Sud Corea

Sydney, Australia 

Tirana, Albania

Tehran, Iran 

Tokyo, Japon

Tongeren, Belzo 

Tunis, Tunizia

Washington, D.C., USA

• Università La Sapienza
• Università Niccolò Cusano

Dal primo de novenbre 2015, a seguito de ła decadensa del sindico Ignazio Marino, ła sità ła xe ministrà da un comisario straordinario.

•   Wiki Commons el detien imàjini o altri file so Roma

• Sito ufisałecomune.roma.it.  
• RomaTreccani.it – Enciclopedie on line, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana.  
• Roma, in Disionàrio de istòria, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana, 2010.  
• Rómasapere.it, De Agostini.  
• (IT, DE, FR) Romahls-dhs-dss.ch, Disionàrio stòrego de ła Svìsara.  
• (EN) John Foot, Blake Ehrlich e Richard R. Ring, RomeEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.  
• Opere di RomaopenMLOL, Horizons Unlimited srl.  
• (EN) Opere riguardanti Rome / Rome (Italy) / RomaOpen Library, Internet Archive.  
• (EN) Roma, in Catholic Encyclopedia, Robert Appleton Company.