Sharq — bu Yer aylanadigan yoʻnalish.
Sharqqa yoʻnalish shimolga va janubga, yaʼni Yerning geografik qutblariga perpendikulyar va gʻarbiy yoʻnalishga qarama-qarshidir. Sharqqa yoʻnalish geodezik azimutda +90° va astronomik azimutda −90° ga toʻgʻri keladi.
Dastlab, ehtimol, bu soʻz „quyosh chiqishi“ degan maʼnoni anglatadi va keyinchalik maʼno oʻzgardi.
Tenglik kunlarida quyosh aynan sharqdan chiqadi.
Ruscha „sharq“ soʻzi cherkov slavyan tilidan olingan. Qadimgi slavyan tilida bu soʻz „vstok“ deb yozilgan boʻlib, u yunoncha „ἀnánolή“ ning iz qogʻozi edi .
Ingliz tilidagi „sharq“ soʻzi nemischa „ost“ va qadimgi norvegiya „austr“ soʻzlari bilan oʻxshash boʻlib, lotincha „aurōra“ ga oʻxshaydi. Qadimgi ingliz tilida bu soʻz „ēast“ (sifat), „ēastan“ (zarf) yoki „ēaste“ (ism) sifatida yozilgan boʻlib, bu soʻzlar proto- germancha „*aust-“ soʻzma-soʻz „quyosh chiqishi tomon“ soʻzidan kelib chiqqan., xuddi shu soʻz proto-hind-yevropacha „*aus-“ („porlash“) dan keladi . Oʻrta ingliz tilida bu soʻz allaqachon „est“ deb yozilgan.
Yerning zamonaviy xaritalarida sharq oʻng tomonda joylashgan. Ushbu konvensiya magnit shimolni kompas nolga qoʻyadigan kompasdan foydalanish natijasida paydo boʻldi, biroq Venera va Uran kabi retrograd aylanadigan sayyoralar jadvallarida chap tomon sharqda joylashgan.
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Sharq, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.