Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi
Birlashgan millatlar tashkilotining xavfsizlik kengashi — BMTning asosiy doimiy ishlovchi siyosiy organi; BMT Ustavi 24-moddasiga binoan xalqaro tinchlik va xavfsizlikni saqlab turish uchun asosiy javobgarlik BMT Xavfsizlik Kengashi zimmasiga yuklatilgan.
BMT Xavfsizlik Kengashining faoliyat doirasi BMT Ustavi (V—VII boblar)da aniq koʻrsatilgan va davlatlar oʻrtasidagi nizolarni tinch yoʻl bilan hal etish sohasida keng vakolatlar berilgan. U xalqaro toʻqnashuvlarni yoxud nizolarni keltirib chiqarishi ehtimol tutilgan har qanday nizo yoki holatni tekshirish vakolatiga, tinchlikka har qanday taxdid va uni har qanday buzish yoki agressiya hollarini aniqlash hamda xalqaro tinchlik va xavfsizlikni saqlab qolish yoxud tiklash yuzasidan tegishli tadbirlarni belgilash hamda tavsiyalar berish huquqiga egadir. BMTga a’zo 15 davlat: 5 doimiy va 10 muvaqqat a’zodan iborat. BMT Ustavi 23moddasiga koʻra, AQSH, Buyuk Britaniya, Fransiya, Xitoy,Shimoliy Irlandiya qo'shma qirolligi va Rossiya BMT Xavfsizligi Kengashi doimiy a’zolaridir. Muvaqqat a’zolar esa Bosh Assambleya tomonidan 2 yillik muddatga saylanadi, uning har bir sessiyasida 5 muvaqqat a’zo qayta saylanishi shart. Muvaqqat a’zolar oʻrni kuyidagicha taqsimlanadi: Osiyo va Afrika davlatlaridan —5 a’zo, Sharqiy Yevropa davlatlaridan— 1 a’zo, Lotin Amerikasi davlatlaridan—2 a’zo, Gʻarbiy Yevropa va boshqa davlatlar (Kanada, Avstraliya, Yangi Zelandiya)dan—2 a’zo. BMT Xavfsizlik Kengashiga a’zo har bir davlat unda bir vakilga ega boʻladi. BMT Xavfsizlik Kengashi uzluksiz ishlaydi, uning majlislari orasidagi tanaffuslar 2 haftadan oshmasligi shart. Mazkur majlislarda davlatlar vakili ingliz tilidagi rasmiy nomi boʻyicha alifbo tartibida bir oy mobaynida navbatmanavbat raislik qiladi. BMT Xavfsizlik Kengashi majlislari ochiq boʻladi; uzrli sabablarga binoan majlis yopiq deb e’lon qilingan hollar bundan mustasno.
Yana q.
Adabiyotlar
- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.