Abulqosim Lohutiy (1887.12.10., Kirmonshoh, Gʻarbiy Eron — 1957.16.3, Moskva) — fors-tojik shoiri, yangi tojik sheʼriyatining asoschilaridan biri.
1905—11 yillardagi Eron inqilobining ishtirokchisi. "Bisotun" gazetasi (1916, Kirmonshoh shahri), "Fors" jurnali (1921, Istanbul shahri)ni nashr ettirgan. 1922 - yil ikkinchi Tabriz qoʻzgʻoloniga ("Lohutiyxon qoʻzgʻoloni") rahbarlik qilgan. Bu qoʻzgʻolon bostirilgach, Erondan chiqib ketishga majbur boʻladi. Avval Moskvada, soʻng Dushanbe shahrida yashay boshlaydi. "Uch qatra" (1932), "Farangiston safari" (1934) dostonlari, "Shevchenko vasiyatnomasiga javob" (1934), "Oqin Jambulga" (1937) va boshqa sheʼrlari xalqlar doʻstligi mavzusida. Ikkinchi jahon urushi yillari yozilgan sheʼr va dostonlari fashizm ustidan gʻalabaga ishonch ruhi bilan sugʻorilgan. "Temirchi Kova" (1939) librettosi tojik adabiyotida bu janrda yozilgan ilk asardir. Urushdan keyingi yillarda yaratilgan asarlarida tinchlik tarannum etilgan ("Tinchliksevarlar qoʻshigʻi", "Miting" va boshqalar). "Eron naʼrasi" (1950), "Koreya xalqiga" (1952) sheʼrlarida esa Sharq xalqlari ozodlik va mustaqillik uchun kurashga daʼvat etiladi. A. S. Pushkin, A. S. Griboyedov, V. V. Mayakovskiy, U. Shekspir, Karpo Vega va boshqa yozuvchilarning asarlarini tojik tiliga tarjima qilgan. Lohutiy bir necha yil Toshkentda yashadi. Oʻzbekistonga bagʻishlangan bir turkum sheʼrlar yaratdi ("Oʻrta Osiyo", 1934; "Oʻzbekiston", 1939; "Oʻzbek onasining topshirigʻi", "Doʻst keldi", 1941 va boshqalar). Asarlari oʻzbek tilida nashr etilgan (Devon, 8 • 1 1958; "Tanlangan asarlar", 1968).
Abulqosim Lohutiy | |
---|---|
Asl ismi | forscha: ابوالقاسم لاهوتی |
Tavalludi | 12-oktyabr 1887-yil |
Vafoti | 16-mart 1957-yil (69 yoshda) Moskva, SSSR |
Kasbi | 1907 - 1957 |
Ijod qilgan tillari | Fors tili |
Fuqaroligi | SSSR |
Mukofotlari | Tojikiston Qahramoni Lenin ordeni |
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Abulqosim Lohutiy, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.