Tregtia e lirë është një politikë tregtare që nuk kufizon importet apo eksportet.
Në qeveri, tregtia e lirë mbështetet kryesisht nga partitë politike që mbajnë pozicione ekonomikisht liberale, ndërsa partitë politike nacionaliste ekonomike dhe të majta në përgjithësi mbështesin proteksionizmin, e kundërta e tregtisë së lirë.
Shumica e kombeve janë sot anëtarë të marrëveshjeve tregtare shumëpalëshe të Organizatës Botërore të Tregtisë. Tregtia e lirë u ilustrua më së miri nga qëndrimi i njëanshëm i Britanisë së Madhe, i cili reduktoi rregulloret dhe detyrimet mbi importet dhe eksportet nga mesi i shekullit të nëntëmbëdhjetë deri në vitet 1920. Një qasje alternative, e krijimit të zonave të tregtisë së lirë ndërmjet grupeve të vendeve me marrëveshje, si ajo e Zonës Ekonomike Evropiane dhe e tregjeve të hapura Mercosur, krijon një barrierë proteksioniste midis asaj zone të tregtisë së lirë dhe pjesës tjetër të botës. Shumica e qeverive ende imponojnë disa politika proteksioniste që synojnë të mbështesin punësimin vendas, të tilla si aplikimi i tarifave për importet ose subvencionet për eksportet. Qeveritë gjithashtu mund të kufizojnë tregtinë e lirë për të kufizuar eksportet e burimeve natyrore. Barriera të tjera që mund të pengojnë tregtinë përfshijnë kuotat e importit, taksat dhe barrierat jotarifore, siç është legjislacioni rregullator.
Historikisht, hapja ndaj tregtisë së lirë u rrit ndjeshëm nga viti 1815 deri në shpërthimin e Luftës së Parë Botërore. Hapja tregtare u rrit përsëri gjatë viteve 1920, por u shemb (veçanërisht në Evropë dhe Amerikën e Veriut) gjatë Depresionit të Madh. Hapja e tregtisë u rrit ndjeshëm përsëri nga vitet 1950 e tutje (megjithëse me një ngadalësim gjatë krizës së naftës 1973). Ekonomistët dhe historianët ekonomikë pretendojnë se nivelet aktuale të hapjes tregtare janë më të lartat që kanë qenë ndonjëherë.
Ekonomistët janë përgjithësisht mbështetës të tregtisë së lirë. Ekziston një konsensus i gjerë midis ekonomistëve se proteksionizmi ka një efekt negativ në rritjen ekonomike dhe mirëqenien ekonomike, ndërsa tregtia e lirë dhe ulja e barrierave tregtare ka një efekt pozitiv në rritjen ekonomike dhe stabilitetin ekonomik. Megjithatë, në afat të shkurtër, liberalizimi i tregtisë mund të shkaktojë humbje të konsiderueshme dhe të shpërndara në mënyrë të pabarabartë dhe dislokim ekonomik të punëtorëve në sektorët konkurrues të importit.
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Tregtia e lirë, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.