Travunia

Principata u bë e trashëguar në një numër shtëpish fisnike, shpesh të afërta me dinastinë sunduese. Rajoni ra nën sundimin osman në 1482. Selia e saj ishte në qytetin e Trebinjës .

Në shekujt e 9-të dhe të 10-të, Zhupa e Travunias mbahej nga familja fisnike Belojevic, e cila kishte të drejtën e sundimit gjatë sundimit të princit Vlastimir (r. 830–850), të dinastisë Vlastimirović . Pas vdekjes së Çasllavit, anëtarit të fundit të dinastisë, principata u shpërbë dhe provincat u aneksuan nga bullgarët dhe bizantinët. Në 1034, Stefan Vojislav (themeluesi i dinastisë Vojislavljević ) nxiti një rebelim dhe hoqi dorë nga sundimi bizantin, duke u bërë Princi i Serbëve, duke sunduar nga selia në Duklja . Në fillim të shekullit të 12-të, Desa e dinastisë Vukanoviq luftoi rajonin dhe vazhdoi nën sundimin e dinastisë Nemanjić (1166-1371), ose e mbajtur nga anëtarët e dinastisë ose nga bashkëpunëtorët e ngushtë (më shpesh komandantë ushtarakë), nga të cilët ishin familje fisnike e shquar Vojinoviq . Pasi Nikola Altomanovic, zotëruesi i një krahine të madhe gjatë rënies së Perandorisë Serbe, u mund në 1373, pronat e tij u ndanë midis Princit Lazar Hrebeljanoviç të Serbisë, Đurađ I Balshiqit të Zetës dhe Ban Tvrtko I Kotromanić të Bosnjës. Trebinja vazhdoi nën kurorën boshnjake në duart e familjes Pavlović, më pas në vitin 1435 u bë pjesë e Dukatit të Shën Savës të familjes Kosača, në vasalitetin osman. Ai u aneksua përfundimisht në 1482 nga osmanët dhe u organizua në sanxhakun e Hercegovinës .

Sllavët pushtuan Ballkanin gjatë mbretërimit të Justinianit I (r. 527–565), kur përfundimisht deri në 100,000 sllavë sulmuan Selanikun . Ballkani Perëndimor u vendos me Sclaveni (Sklavenoi), lindja me Antes . Sklavenoi plaçkitën Thrakinë në 545 dhe përsëri vitin tjetër. Në vitin 551, sllavët kaluan Nishin fillimisht u drejtuan për në Selanik, por përfunduan në Dalmaci . Në vitin 577 rreth 100.000 sllavë u derdhën në Traki dhe Ilirik, duke plaçkitur qytete dhe më pas duke u vendosur. Karli i Madh, Mbreti i Frankëve nga viti 768 deri në vdekjen e tij në 814, e zgjeroi mbretërinë franke në një perandori që përfshinte pjesën më të madhe të Evropës perëndimore dhe qendrore. Dalmacia, e cila ishte në juglindje të perandorisë Franke, ishte në duart e kroatëve dhe serbëve. Radosllav i Serbisë ose i biri i tij ishte sundimtar i Serbisë gjatë kryengritjeve (819–822) të Ljudevit Posavskit kundër Frankëve. Sipas Royal Frankish Annals, në 822, Ljudevit shkoi nga vendi i tij në Sisak te serbët që kontrollonin një pjesë të madhe të Dalmacisë (" ad Sorabos, quae natio magnam Dalmatiae partem obtinere dicitur "), por sipas John (Jr.) Fine, ishte e vështirë të gjeje serb në këtë zonë pasi që burimet bizantine ishin të kufizuara në bregdetin jugor, po ashtu është e mundur që ndër fiset e tjera të ekzistojë fisi i grupit të fiseve të vogla të serbëve. Përmendja e "Dalmacisë" në 822 dhe 833 si një term i vjetër gjeografik nga autorët e Annals Frankish ishte Pars pro toto me një perceptim të paqartë të asaj që në të vërtetë i referohej këtij termi gjeografik. Në fund të viteve 870, u krijua Tema e Dalmacisë (" thema Dalmatias"), me strategët e ulur në Dubrovnik (Raguza, Ragusion). Këto qytete të vogla në rajon (edhe Dyrrachium ) nuk shtriheshin në brendësi dhe nuk kishin kapacitet ushtarak, kështu që Vasili I pagoi një taksë prej '72 monedhash ari' princave të Zahumlje dhe Travunia.

Këtu renditen vetëm sundimtarët që kishte Travunia si apanazh ose feud dhe jo edhe sundimtarët e rajonit Travunia. Travunia u shkri në shtetet fqinje dhe humbi rëndësinë e saj disa herë në histori.

• Beloja (para vitit 839), zhupan i Travunisë
• Krajina Belojeviq (fl. 847/848), zhupan i Travunijes, i biri i Belojës dhe dhëndër i Vlastimirit
• Hvalimir (fundi i shekullit të 9-të), zhupan i Travunijas, i biri i Krajinës
• Çuçimir (gjysma e parë e shekullit të 10-të), zhupan i Travunijas, i biri i Hvalimirit
• Dragimir (para 1000–1018), Princi i Travunija dhe Zahlumia
• Domanek (fl. 1054), Princ i Travunisë
• Desa (1149–1162), Princ i Dukljes, Travunijas dhe Zahumljes
• Gërdesha (fl. 1150–51), zhupan i Travunisë

• Dukla
• Zahumlia
• Narentinët
• Historia e Ballkanit

• Moravcsik, Gyula, red. (1967). Constantine Porphyrogenitus: De Administrando Imperio (bot. 2nd revised). Washington D.C.: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies. ISBN 9780884020219.
• Pertz, Georg Heinrich, red. (1845). Einhardi Annales. Hanover.
• Scholz, Bernhard Walter, red. (1970). Carolingian Chronicles: Royal Frankish Annals and Nithard's Histories. University of Michigan Press. ISBN 0472061860.
• Shishiq, Ferdo, red. (1928). Летопис Попа Дукљанина (Chronicle of the Priest of Duklja). Београд-Загреб: Српска краљевска академија.
• Кунчер, Драгана (2009). Gesta Regum Sclavorum. Vëll. 1. Nikshiq: Историјски институт, Манастир Острог.
• Живковић, Тибор (2009). Gesta Regum Sclavorum. Vëll. 2. Nikshiq: Историјски институт, Манастир Острог.