Peñón de Vélez de la Gomera (Arabisht: Hajar Badis ) është një ishull spanjoll dhe shkëmbor i baticës, në Detin Mesdhe perëndimor, i lidhur me bregun maroken nga një istëm ranor .
Ajo është gjithashtu e lidhur me një ishull më të vogël në lindje, La Isleta, nga një istmus shkëmbor. Ishulli i baticës u quajt Hajar Badis (Shkëmbi i Badisit) dhe lidhej me qytetin e Badisit .
Gjeografia | |
---|---|
Vendndodhja | Bregu i Afrikës Veriore |
Koordinatat | 35°10′20″N 4°17′59″W / 35.17222°N 4.29972°W |
Zona ujore të lidhura | Deti Mesdhe |
Shteti | |
Vélez de la Gomera, së bashku me La Isleta, është një zotërim i përtejdetit i njohur si plaza de soberanía. Administrohet nga Qeveria e Spanjës dhe popullata përbëhet vetëm nga personel ushtarak spanjoll.
Kufiri i saj me Marokun është 80 m i gjatë, duke e bërë atë një nga kufijtë më të shkurtër ndërkombëtarë në botë.
Peñón de Vélez de la Gomera ndodhet 119 km në juglindje të Ceutës. Ishte një ishull natyror në detin Albor deri më 1930, kur një stuhi hodhi sasi të mëdha rëre në kanalin e shkurtër mes ishullit dhe kontinetit afrikan. Kanali u kthye në njëtombolo dhe ishulli u bë një gadishull.
Portugalia dhe Spanja miratuan një marrëveshje në 1496 në të cilën ata krijuan në mënyrë efektive zonat e tyre të ndikimit në bregdetin e Afrikës së Veriut . Si rezultat, Spanja mund të pushtonte territorin vetëm në lindje të Peñón de Vélez. Ky kufizim përfundoi me Bashkimin Iberik të Portugalisë dhe Spanjës në 1580 nën Philip II pas Betejës së 1578 të Alcácer Quibir, kur Spanja filloi të ndërmerrte veprime të drejtpërdrejta në Marok, si në pushtimin e Larache .
Në 1522, Spanja humbi peñón ndaj një sulmi maroken berber që rezultoi në vdekjen e të gjithë garnizonit spanjoll. Ali Abu Hassun, sundimtari i ri Wattasid i Marokut në 1554, më pas dha peñón trupave osmane që e kishin ndihmuar për të fituar fronin.
Osmanët e përdorën atë si bazë për korsairët që vepronin në rajonin e ngushticës së Gjibraltarit . Sulltani Sa'di Abdallah al-Ghalib u alarmua nga ky aktivitet, nga frika se osmanët mund të përdornin qytetin e Badisit si bazë nga e cila do të ndërmerrnin pushtimin e Marokut. Në 1564, ai i detyroi marokenët të evakuonin qytetin dhe peñón , të cilën ua dorëzoi spanjollëve. Popullsia marokene u tërhoq në kasbah të Senadës .
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Peñón de Vélez de la Gomera, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.