රටත් ජාතියත් එක්සත් කිරීමේ මහගු බලමහිමයක් ජාතික කොඩියට ගැබ් වී ඇත.
මෙම ලිපිය හෝ ලිපි කොටස ශ්රී ලංකා ජාතික කොඩිය සමඟ ඒකාබද්ධ කිරීමට යෝජිතය. (සංවාදය) |
සිංහල රාජවංශය ආරම්භයේ සිටම සිංහ ලාංඡනය රජවරුන් විසින් භාවිතයට ගෙන ඇත. ස්වෛරී භාවය, ස්වාධීනත්වය, පිළිබිඹු කෙරෙන ජාතික කොඩියෙන් බෞද්ධ ආභාසය, ප්රඥාව, වීරත්වය, ශක්තිය හා විනය නිරූපනය කෙරේ. විජය රජු ලක්දිවට පැමිණීම නිරූපනය සඳහා සාංචියේ ද සිංහ රුවක සලකුණක් යොදා ඇත. පැරණි සිංහල ගෝත්ර සලකුණ ද සිංහයා ය. මීට අවුරුදු 5000 කට පෙර ලංකාපුර ජනයාගේ නිවෙස්වල සිංහයා සහිත ධජ පතාක ළෙල දුන් බව වාල්මිකී සහ රාමායනයේ සඳහන්ව ඇත. කෝට්ටේ ශ්රි ජයවර්ධනපුර වර්ණනාව, කැළණිය, දඹුලු විහාරය, සෙංකඩගල වර්ණනා වලදී මේ පිළිබඳ සඳහන් වේ.දැනට සොයාගෙන ඇති මෙරට පැරණිම කොඩිය දඹුලු විහාරයේ ඇති දුටුගැමුණු රජතුමාගේ කොඩියයි. එහි දක්වා ඇත්තේ සිංහ ලාංඡනයයි. පසු කාලින රජවරු තම රාජ්ය කොඩිය ලෙස සිංහ කොඩිය බාවිතා කලේ ය. ලංදේසි යුගයේද සිංහ ලාංඡනය රාජ්ය කොඩියට බාවිතා කල බව 2වන රාජසිංහ රජුගේ අභාවය නිසා අඩකුඹු කළ රාජ්ය කොඩිය පිළිබඳ තොරතුරු වලින් හෙළිවේ. ශ්රී වික්රම රාජසිංහ රජු සතු වූ කොඩි සතරක් විය. මින් කොඩි තුනකම නිරූපණය වූයේ සිංහයාය. එක් කොඩියක පමණක් දවුල, පිහිය, පොරොව, දුන්න හා ඊතලය දක්නට ලැබුණි. එය යුද්ධ කොඩියයි. 1803 සැප්තැම්බර් 13 වන දින ශ්රී වික්රම රාජසිංහ රජු හංවැල්ල බල කොටුවට පහර දී පැරැද පලා යන විට අතහැර දමා ගිය සිංහ කොඩි දෙකින් එකක් මහනුවර රාජ්යයේ රාජ්ය ලේකම් ගේ කොඩිය වූ අතර අනෙක රජුගේ සිවිල් කොඩිය විය.මෙහි පසුබිමේ පැහැය රතුවන අතර වාටිය කහපාටය. සිංහයා අසිපත දරන්නේ වම් අතිනි. අසිපත හැඩයක් නොමැත.මෙසේ අල්ලාගත් කොඩිය ඉංග්රීසි ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් ලන්ඩනයේ වයිට් හෝල් දෙව් මැදුරේ තැන්පත් කරන ලදි. 1815 ශ්රී වික්රම රාජසිංහ රජුට රජුට විරුද්ධව යුද්ධ ප්රකාශ කළ බ්රවුන්රිග් ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් අට දිසාවෙන්ම සේනා මෙහෙයුම් කළ අවස්ථාවේ රජු ඇතුළු රට වැසියෝ පලායාමෙන් මහනුවර රාජ්ය ලේඛනාගාරයේ තිබූ වටිනා ලියකියවිලි හා රජුගේ සිහසුන, රාජ මුද්රාව සහ කොඩිය ඉංග්රීසින් අතට පත්විය. 1815 මාර්තු 2 උඩරට රාජ්ය ඉංග්රීසින් අතට පත්වීමෙන් පසු උඩරට ගිවිසුම ප්රකාශ කරන අතර ඉන් උද්දාමයට පත් ඉංග්රීසි භටයෙකු සිංහ කොඩිය බිම දා බ්රිතාන්ය ධජය එසවූහ. එයින් නොසන්සුන් වූ වාරියපොල සුමංගල හිමියන්ගේ අභීත සටනින් පසු සුළු මොහොතකට උවද නැවත ඉංග්රීසි ධජය පහත දා සිංහ ධජය අවසන් වරට කන්ද උඩරට රාජ්යයේ ලෙළ දෙවීමට සමත් විය. ගිවිසුම ප්රකාශයෙන් පසු ඉංග්රීසි කොඩිය ප්රථම වරට මහනුවර මහමළුවේ ඔසවන ලදී. ඒත් සමග සිංහල රාජ්ය පාලන ක්රමය ද අහෝසි විය. දී වෙස්ලි රෝහලෙන් සොයා ගන්නා ලද සිංහ කොඩිය කපිතාන් පොලොක් විසින් අල්ලා ගන්නා ලද කොඩිවලට මදක් වෙනස් විය. 1815 දී බ්රිතාන්යට ගෙන යන ලද සිංහ කොඩියේ ඡායාරූපයක් ප්රථම වරට 1915 මාර්තු 02 දිණමින පුවත්පතේ පළවිය. ප්රාදේශීය රාජ්ය පාලනයේදි දිසාවන් හා කෝරළ අනුව කොඩි බාවිතා කලද පොදු ජාතික කොඩිය වූයේ සිංහ කොඩිය යි.දැනට එංගලන්තයේ තැන්පත් කර ඇති අපේ කොඩි තුනක් ගැන සඳහන් වේ.එකක් කැප්පටිපොල දිසාව විසින් රබට් බ්රවුන්රිග් ආණ්ඩුකාරවරයාට තෑගිකළ කොඩියයි. එහි අසිපතක් දැරූ සිංහයෙකුගේ රුවද සිව් කොනේ බොපත් හතරක්ද වේ.දෙවන කොඩිය ඊට සමාන වන අතර සිංහයා සෙමරක් (වාමරයක්) අල්ල සිටින බවත් සංකේතවත් කරයි. තුන්වන කොඩියේ ඇත්තේ සිංහ රුවකි.
හතර කෝරළය - ඉර හද කොඩිය තුන්කෝරලය - භේරුන්ඩ පක්ෂියා වෙල්ලස්ස - ව්යාඝ්ර කොඩිය සීතාවක - හස්ති කොඩිය මාතර දිසාව - කුරු අලියා කොඩිය වලපනේ දිසාව - මයුර කොඩිය තමන්කඩුව දිසාව - සිංහ කොඩිය රයිගම් කෝරළය - මුවා සහිත කොඩිය සෙංකඩගල - සැවුල් කොඩිය ඌව පළාත - හංස කොඩිය සත් කෝරළය - විවිධ සිංහ කොඩිය
අධිරාජ්ය විරෝධී සටන පන ගැන්වෙමින් තිබියදී ජාතික කොඩියක අවශ්යතාව පැන නැගුණි. ඒ අනුව මෙරට කොඩිය ගැන පර්යේෂණයක් කිරීමට ඒ.සී.බෙල් මහතා, ආචාර්ය ජෝසප් පියර්සන් මහතා සහ ඊ.ඩබ්.පෙරේරා මහතා ඉදිරිපත් වූ අතර ඊ.ඩබ්.පෙරේරා මහතා විසින් 1908 එංගලන්තයේ වෙස්ලි රෝහලේ තිබූ සිංහලේ අන්තිම රජු විසින් භාවිතා කළ ජාතික කොඩිය සොයාගන්නා ලදී. පසුව, 1815 එංගලන්තයට ගෙන යන ලද ශ්රී වික්රම රාජසිංහ රජු විසින් භාවිතා කල කොඩිය ජාතික කොඩිය ලෙස භාවිතා කල යුතුයැයි යෝජනා විය. 1948 ජනවාරි 16 දින මඩකලපුව මන්ත්රී සින්න ලෙබ්බේ මහතා මෙම යෝජනාව පාර්ලිමේන්තුවට යෝජනා කරන ලදී. එය විවාදයට භාජනය විය. පසුව මහාමාන්ය ඩී.එස්. සේනානායක මහතා රාජ්ය කොඩිය පිළිබද උපදෙස් ලබාගැනීම හා කොඩිය නිර්මාණය සඳහා කමිටුවක් පත් කළේය. එහිදී සභාපති එස්.ඩබ්.ආර්.ඩී බණ්ඩාරනායක, ලේකම් ආචාර්ය සෙනරත් පරනවිතාන, ටී.බී. ජයා, ජී.ජී.පොන්නම්බලම්, ජේ.ආර්.ජයවර්ධන,ශ්රීමත් ලලිත රාජපක්ෂ, ශ්රීමත් ජෝන් කොතලාවල යන මහත්වරුන්ගේ අධීක්ශනය යටතේ ජේ.ඒ.ඩී.පෙරේරා සහ එස්.ජී.චාර්ලිස් යන මහත්වරුන් දෙපළ කොඩිය නිර්මාණය කළෝය.
1948.02.04 දින අප බ්රිතාන්ය අධිරාජ්යයෙන් ඩොමීනියන් නිදහස ලැබුවද ඒ වන විටත් ජාතික කොඩිය පිළිබඳ ස්ථීර තීරණයක් ගෙන නොතිබුණි. එහෙත් නව කොඩිය ඔසවන ලදි. 1948.02.10 දින ප්රථම පාර්ලිමේන්තුව විවෘත කිරීමේදී බ්රිතාන්ය හා සිංහ කොඩිය ඔසවන ලද අතර පෙබරවාරි 12 ප්රථම නිදහස් උළෙලෙදී පත්තිරිප්පුවේ දී ඔසවන ලද්දේ සිංහ කොඩිය පමණි.
1951 මාර්තු 02 කමිටු නිර්දේශය මත කොඩියේ ඉදිරි පසට කොල හා තැඹිලි පාට තීරු දෙකක් එකතු කරන ලදී. එක් පටියක ප්රමාණය කොඩියේ ප්රමාණයෙන් හතෙන් එකකි. එය ද්රවිඩ හා මුස්ලීම් සුළු ජාතික නියෝජනය විය. 1952 පෙබරවාරි 04 නිදහස් දින සැමරුමේ ඔසවන ලද්දේ සම්මත කරගත් ජාතික කොඩියයි. 1972 ශ්රිලංකා ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව අනුව කොඩිය වටා කහ පාට තීරුවක් යොදා ජාතික කොඩියේ හතර කොනේ තිබූ පැරණි බෝකොල පත් ඉවත් කර වර්තමාන බෝ කොල හැඩයෙන් නිරූපනය කරන ලදී. 1972 මැයි 22 ජනරජ සැමරුමේදී මෙම සංශෝධිත කොඩිය ඔසවන ලදී. එමෙන්ම, 1978 සැප්තැම්බර් 09 ශ්රි ලංකා ප්රජාතාන්ත්රික සමාජවාදී ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව යටතේ ද ජාතික කොඩියට මුල්තැනක් හිමිවිය.(06 වගන්තිය)
ජාතික කොඩියේ බෝපත් හතරකි. ඉන් මෙත්තා, කරුණා, මුදිතා, උපේක්ඛා යන පරම සත්යය අවබෝධය සංකේතවත් කරයි.
සෙසු සතුනට වඩා විනයවත් සංවර සතෙකි.ආත්ම ශක්තිය කෙරේ විශ්වාසය තබයි.තමනට නොගැලපෙන දේ නොකරයි.
මුල් සමාජ රාමුවට යොමුවී ඇත.අසාධාරණයේදී සටන් වැදීම සහ එය ධර්මයට අනුව සිදුකිරීම පෙන්වීමට අසිපත කහපාටින් වර්ණ ගන්වා ඇත.
නිදහස් දිනය ඇතුළු ජාතික වැදගත් කමකින් යුතු දිනවලදී ජාතික කොඩිය ඔසවනු ලැබේ.සියළු රාජ්ය උත්සව වලදී ජාතික කොඩිය එසවීම අපගේ චාරිත්රයයි.ජාතික කොඩිය එසවිය යුත්තේ එයට නියමිත ගරු බුහුමන් ලැබෙන පරිදිය.පෞද්ගලික හා සාමන්ය උත්සව වලදී ජාතික කොඩිය එසවීම නොකල යුතුය. එමෙන්ම ජාතික කොඩියේ වර්ණ, දිග, පළල සහ සැලැස්ම එස්.එස්.6931, 1985 දරණ ප්රමිතියට අනුව නිර්මාණය කළ යුතුය.විදේශ රාජ්ය නායක නායිකාවන් අප රටට පැමිණෙන විටදී එම රටේ ජාතික කොඩිය ප්රදර්ශනය කිරීමේදී අප ජාතික කොඩියද ප්රදර්ශනය කළ යුතුය. කොඩිය කොඩි ගහේ ඔසවන්නේ යට කී පාට තීරු දෙක කොඩි ගස පැත්තට සිටිනසේය. විදේශ රටවල අප කොඩිය එසවීමේදී එරට නීතී රීති හා තානාපති සම්බන්ධතා පිළිබධ අවබෝධයකින් එය කළ යුතුය.
කිසියම් අවස්ථාවක වෙනත් රටවල ජාතික කොඩි සමග අප කොඩිය ඔසවන්නේ නම් සියළු කොඩි ගස් එකම උසකින් තිබිය යුතු අතර කොඩි එසවිය යුත්තේ ද සමාන උසකිනි. එම කොඩි තිබිය යුත්තේ වම් පසිනි.ඒ ඒ රටවල නම්වල ඉංග්රීසි අනුවාදයේ අකාරාදී පිළිවෙලට කොඩි එසවිය යුතුය.සෑම කොඩියකම ප්රමාණය සමාන විය යුතුය.පාසලක පාසල් වාරය ආරම්භ දින හා උදය රැස්වීමේ විශේෂ දිනකදී ජාතික කොඩිය එසවිය හැකිය.ජාතික කොඩිය එසවීමෙන් පසු ජාතික ගීය ගායනා කළ යුතුය.
රාත්රී කාලයක ජාතික කොඩිය ඔසවන්නේ නම් ඊට ආලෝකය ලැබෙන්නට සැලැස්විය යුතුය. ජාතික කොඩිය සමග ආගමික කොඩි ඔසවන්නේ නම් ඒවාද තිබිය යුත්තේ සමාන මට්ටමකිනි.සංගම්, සමාජ,පාසල් ආදී කොඩි රැසක් සිංහ කොඩිය සමඟ එකට ඔසවන්නේ නම් ජාතික කොඩිය කොඩි පෙළේ මැදින් එසවිය යුතුය. අනෙක් ඒවාට වඩා උසින් එසවිය යුතුය.එසවීමට පෙර එය යොතට සවිකොට අකුලා උස් ස්ථානයක හෝ කෙනෙකු දෑතින් ඔසවාගෙන සිටිය යුතුය.එහිදී ජාතික කොඩිය පළමුවෙන්ම එසවිය යුතුය.පහත් කිරීමේදී පහත් කල යුත්තේ අනෙක් සියළු කොඩි පහත් කර අවසානයේදීය.
ගොඩනැගිල්ලක හෝ සඳළු තලයක, ජනේලයකින් ජාතික කොඩිය ඔසවන්නේ නම් කොඩි ගස හරස් අතට නොව අංශක 45 ක් ඇලකොට තිබිය යුතුය. අඩකුඹු කරන්නේ නැතිනම් කොඩිය තිබිය යුත්තේ කොඩි ගසේ කෙලවරය. එක් ගොඩිගසක එසවිය යුත්තේ එක් කොඩියක් පමණි.සිංහයා උඩුයටිකුරු කර නොඑසවීමට වගබලාගත යුතුය. මගුල් බෙර හා සංඛ නාද පැවැත්වීම ගෞරව බහුමානයට හේතුවේ. ජාතික කොඩිය ඔසවා එයට හිස නමා ආචාර කළයුතුය. ත්රිවිධ හමුදා නිලධාරි තමන්ට නියමිත ආචාර කිරීම් කළ යුතුය. පාරක් හෝ වීදියක් මැද ජාතික කොඩිය ඔසවන්නේ නම් එය එසවිය යුත්තේ සිංහයා උඩු අතට සිටින සේ නොව සිංහයා හරස් අතට සිටින සේය.දුර්වර්ණ හෝ ඉරීගිය ජාතික කොඩියක් කිසිවිටකත් එසවීම නොකළ යුතුය.
ජාතික ශෝක දිනයකදී ජාතික කොඩිය අඩකුඹු කළ යුතුය.ඊට කලින් එය ගොඩි ගසේ මුදුනටම ඔසවා මොහොතකට පසු අඩකුඹු කළ යුතුය.කොඩිය පහත් කිරීමට පෙරද යළි එය මුදුනට ඔසවා පසුව පහත් කළ යුතුය.අඩකුඹු කිරීමේදී කොඩිය පහත් කළ යුත්තේ කොඩිගසේ උසින් තුනෙන් පංගුවක් දක්වාය.රජය මගින් නියමිත ශෝක දින නියම කරයි.වෙළද දැන්වීම් සදහා හෝ සැරසිල්ලක් ලෙස ජාතික කොඩිය භාවිතා නොකළ යුතුය.ජාතික කොඩිය ඔසවන ඕනෑම අවස්ථාවක කාළගුණය හෝ වෙනත් බලපෑම් මත එය පහත් නොකළ යුතු අතර ඔසවනු ලැබූ අවස්ථාවේ සිට හිරු බැස යන තුරු එය ඔසවා තිබිය යුතුය. ජාතික කොඩිය ඔසවන්නා සීරුවෙන් සිට එය කළ යුතු අතර ත්රිවිධ හමුදා හා පොලීසියේ නිලඇදුමින් සැරසුනු අය හැර අනෙක් සියළු දෙනා හිස් වැසුම් ගැලවිය යුතුය.සීරුවෙන් සිටිය යුතුය. වේදිකාවක ජාතික කොඩිය ඔසවන්නේ නම් කථිකයාගේ දකුණු පසින් කොඩිගස එසවිය යුතුය.නැතිනම් කථිකයා පසුපසින් බිත්තියක ඉහළින් දිගහැර රදවා තැබිය යුතුය. පෙළපාලියකදී ජාතික කොඩිය පහත් කොට ගරු නොකළ යුතුය.ඉදිරියෙන්ම දකුණින් ගෙන යා යුතුය.
රාජ්ය නායකයෙකු හෝ රටදැය වෙනුවෙන් දිවි පිදූ රණවිරුවන්ගේ පමණක් දේහය මත ජාතික කොඩිය තබා බුහුමන් දැක්විය හැක.ජාතික කොඩිය ඔසවන, පහත් කරන සෑම අවස්ථාවකදීම නිශ්ශබ්දව සංවරව එය කළ යුතුය. නියමිත පිළිවෙලට නමාගත් ජාතික කොඩිය තැන්පත් කල යුත්තේද එහි ගෞරවය ආරක්ෂා වන අයුරිනි. කිසිවිටකත් බිම නොතැබිය යුතුය.ජාතික කොඩිය අපගේ ජාතික වස්තුවකි. බුහුමන් දැක්වීම, එහි සෙවනෙහි එක්සත්ව, එක්සිත්ව, සාමයෙන් සිටීම අප කාගෙත් යුතු කමකි.
Nauladilan (talk) 14:01, 22 දෙසැම්බර් 2016 (යූටීසී)
This article uses material from the Wikipedia සිංහල article ශ්රි ලංකාවේ ජාතික කොඩිය, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). අන්ලෙසකින් සඳහන්කර නැති සෑම විටෙකම අන්තර්ගතය CC BY-SA 4.0 යටතේ ඇත. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki සිංහල (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.