Olsztyn
Olsztyn (njemački: Allenstein) je grad od 171,979 stanovnika na sjeveroistoku Poljske u Varminsko-mazurskom vojvodstvu u kom je najveći grad i administrativni centar.
Olsztyn | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 53°46′N 20°28′E / 53.767°N 20.467°E | |
| Država |  Poljska |
| Vojvodstvo | Varminsko-mazursko |
| Povjat | Olsztyn |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Piotr Grzymowicz |
| Površina | |
| - Ukupna | 88.3 km² |
| Visina | 88 |
| Stanovništvo (2019.) | |
| - Grad | 171,979 |
| - Gustoća | 1,947 stan. / km² |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 10-001–11-041 |
| Pozivni broj | (+48) 89 |
| Karta | |
  Olsztyn Pozicija Olsztyna u Poljskoj | |
Geografske karakteristike
Olsztyn se prostire duž rijeke Łyna, u centru regije Mazurska jezera udaljen 215 km sjeverno od Varšave.
Historija
Olsztyn je izrastao pored impozantnog zamka kog su podigli Teutonski vitezi 1334. Status grada dobio je već 1353. Od 1466. je u sastavu Jagelovske Poljske.
Kraljevina Pruska zauzela je i anektirala taj kraj 1772. i odtad se Olsztyn, kao Allenstein razvija kao tipičan njemački grad.
Na samom početku Prvog svjetskog rata Allenstein su zauzele jedinice Ruskog Carstva ali su ga nakon Bitke kod Tannenberga povratile jedinice Njemačkog Carstva.
.jpg)
Krajem Drugog svjetskog rata - 22. januara 1945. Allenstein je zauzela Crvena armija i pritom razorila oko 50% grada. Sovjetske vojne vlasti predale u maju 1945. upravu nad gradom poljskoj administraciji. Tako da je od 1946. Olsztyn administrativni centar vojvodstva.
Njemačko stanovništo je počelo bježati iz grada još krajem 1944. iz straha pred Crvenom armijom, preostali stanovnici su raseljeni ili pobjegli tako da je danas potpuno poljski grad.
Znamenitosti i obrazovanje
Najpoznatiji i najstariji spomenik Olsztyna je biskupski zamak iz 14. vijeka, u kom je kao administrator radio Nikola Kopernik.
Pored tog ratna razaranja preživjele su i katedrala sv. Jakoba iz 16. vijeka, gradska vrata s kraja 14. vijeka i ostatci bedema iz 14. vijeka. Ipak najveći dio zgrada u historijskom centru koje su ostale, podignut je secesijskom stilu krajem 19. početkom 20. vijeka.
Olsztyn je grad sa četiri univerziteta u kojima strudira oko 45 000 studenata, i grad brojnih velikih parkova
Privreda
Olsztyn je grad drvne i prehrambene industrije, poznat po tvornici automobilskih guma koja je danas dio kompanije Michelin.
Poznati sugrađani
- Nikola Kopernik, (1473-1543) astronom
- Marcin Kromer, (1512-1589) biskup
- Hugo Haase, (1863-1919) političar
- Erich Mendelsohn, (1887-1953) arhitekt
Pobratimski gradovi
|
Izvori
Vanjske veze
This article uses material from the Wikipedia Srpskohrvatski / Српскохрватски article Olsztyn, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sadržaj je dostupan pod CC BY-SA 4.0 osim ako je drugačije navedeno. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Srpskohrvatski / Српскохрватски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.