محمد رضا شاہ پہلوی

شاہ
محمد رضا شاہ پہلوی
(فارسی وچ: محمد رضا پهلوی‎)
جم	26 اکتوبر 1919
وفات	27 جولائی 1980 (61 سال)  قاہرہ، مصر
وجہ وفات	لیمفو ما
مدفن	مسجد الرفاعی
طرز وفات	طبعی موت
نسل	ایرانی
زوجہ	شہزادی فوزیہ فواد ملکہ ثریا اسفندیاری ملکہ فرح دیبا
اولاد	شهناز پہلوی رضا پہلوی فرح ناز پہلوی علی رضا پہلوی لیلیٰ پہلوی
والد	رضا شاہ پہلوی
والدہ	تاج‌ الملوک آیرملو
بہن/بھائی	ہمدم‌السلطنہ پہلوی ،  فاطمہ پہلوی ،  اشرف پہلوی ،  علی رضا پہلوی ،  احمد رضا پہلوی ،  عبد الرضا پہلوی ،  شمس پہلوی
خاندان	پہلوی ٹبر
ہور معلومات
پیشہ	سیاست دان ،  شاہی حکمران
عسکری خدمات
لڑائیاں تے جنگاں	دوجی وڈی لڑائی
اعزازات
رائل وکٹورین چین (۱۹۴۸)  گرینڈ کراس آف دی لیگون آف ہانر (۱۹۳۹)  آرڈر آف دی وائیٹ لائن  جی سی بی
نامزدگیاں
نوبل امن انعام (۱۹۶۷) نوبل امن انعام (۱۹۶۴)
دستخط
	IMDB اُتے صفحات
ترمیم

محمد رضا شاہ پہلوی 16 ستمبر 1941 توں ایران دا شہنشاہ سی جینوں ایرانی انقلاب آن تے 11 فروری 1979 تے اپنا راج چھڈنا پیا۔ او پہلوی ٹبر وچوں سی۔ محمد رضا شاہ پہلوی 26 اکتوبر 1919 نوں ایران دے شہر تہران وچ جمیا سی تے 27 جولائ 1980 نوں سٹھ وریاں دی عمر وچ مصر دے شہر قاہرہ وچ مریا۔

محمد رضا شاہ پہلوی ایران وچ اسلامی انقلاب تو‏ں قبل ایران دے آخری بادشاہ سن ۔

شاہ محمد رضا پہلوی (1980ء - 1919ء) نو‏‏ں اپنے اقتدار اُتے اِنّا اعتماد سی کہ کہ انھاں نے اپنے لئی شہنشاہ دا لقب اختیار کیتا۔ انھاں نے اپنی ابتدائی دو بیویاں نو‏‏ں صرف اس لئی طلاق دے دتی کہ اوہ انہاں دے لئی وارث سلطنت پیدا نہ کرسکياں ۔ آخر وچ انھاں نے تیسری بیوی فرح دیبا نال اکتوبر 1960ء وچ شادی کيتی۔ انہاں دے بطن تو‏ں ولی عہد رضا پیدا ہوئے۔ مگر اس دے بعد خود شاہ نو‏‏ں سلطنت چھڈ کے جلاوطن ہو جانا پيا۔

نياران پيلس Narayan Palace دی تعمير 1958ء ميں شروع ہوئی شہنشاہ ايران محمد رضا پہلوی نے دنيا بھر دیاں ناياب اشياء اس ميں جمع كيتیاں تے دس سال بعد 1968ء ميں اس ميں رہائش پذير ہوئے۔ انقلاب ايران تک اوہ اسی محل ميں اپنی ملكہ فرح پہلوی دے ہمراہ مقيم سن تے ایتھو‏ں انھاں ملک بدر ہونا پيا۔ محل دی ہر چيز كو محفوظ کر ديا گيا اے۔ اسی محل دے نال اک ہور قديم محل موجود اے جو قاجار خاندان دے زير استعمال رہیا سی تے بعد ميں شہنشاہ ايران نے اسنو‏ں اپنے سركاری آفس وچ تبديل كر ليا سی محل تو‏ں ملحقہ شہنشاہ ايران دے آفس وچ دنيا دی عظيم شخصيات دی تصاوير ركھیاں گئیاں نيں جنہاں وچ سابق وزيراعظم پاكستان ذو الفقار علی بھٹو دی تصوير وی موجود اے۔

جلا وطنی

مختلف اسباب دے تحت ایران وچ خمینی انقلاب آیا۔ 16 جنوری، 1979ء نو‏‏ں شاہ محمد رضا پہلوی ایران تو‏ں باہر جانے دے لئی اپنے خصوصی ہوائی جہاز وچ داخل ہوئے تو اوہ زار و قطار رو رہے سن ۔ ملک تو‏ں باہر جانے دے لئی اس وقت دے وزیر اعظم شاہ پور بختیار نے آمادہ کیتا۔ 11 فروری 1979 وچ ایران دی شاہی حکومت دا مکمل خاتمہ ہو گیا۔

اس دے بعد اوہ مختلف ملکاں وچ پھرتے رہے۔ ۔ سب تو‏ں پہلے مصر دے شہر اسوان گئے، اس دے بعد مراکش دے شاہ حسن دوم دے مہمان رہے۔ مراکش دے بعد بہاماس دے پیراڈائز آئی لینڈ وچ قیام پزیر ہوئے تے پھر میکسیکو سٹی دے قریب کورناواکا شہر وچ میکسیکو دے صدر جوز لوزپیز پورٹیلو دے مہمان بنے۔

چھ ہفتے نیویارک دے ہسپتال کورنیل میڈیکل وچ جراحتی علاج کرواندے رہے۔ قیام دے دوران ڈیوڈ ڈی نیوسم دے خفیہ نام دا استعمال کیتا جو اس وقت دے نائب وزیر خارجہ برائے سیاسی امور دا اصل نام سی ایران وچ امریکی سفارتی خانے دے جلائے جانے اُتے شاہ ایران نو‏‏ں امریکا تو‏ں جانا پيا۔ فیدل کاسترو دی وجہ تو‏ں میکسیکو نے دوبارہ میزبانی تو‏ں انکار کر دتا، مجبوراََ پانامہ دے تفریحی جزیرے اسلا کوندا دورا وچ قیام کیتا۔ پانامہ وچ مقامی افراد دے ہنگامیاں تے فوجی حکمران دے ناروا سلوک تو‏ں تنگ آ کے مارچ 1980 وچ مصر دی سیاسی پناہ قبول کر لی۔

ایتھ‏ے تک کہ 27 جولائ‏ی، 1980ء نو‏‏ں قاہرہ دے اک اسپتال وچ انہاں دا انتقال ہو گیا۔ موت دے وقت شاہ دی جو دولت بیرونی بینکاں وچ جمع سی اوہ دس ہزار ملین پونڈ تو‏ں وی زیادہ سی۔

حوالے

تصاویر

• 
  ملکہ فرح دیبا
• 
  فوزیہ تے رضا شادی دی تقریب
• 
  ملکہ فوزیہ تے محمد رضا شاہ پہلوی
• 
  شادی دی یاد تمغا ملکہ فوزیہ تے محمد رضا شاہ پہلوی
• 
  ملا شخصیتاں تقریب تے محمد رضا شاہ پہلوی
• 
  اندرا گاندھی شاہ تے ملکہ دا خیر مقدم کر دی ہوئی
• 
  ایران دا ریال