Mangostan Właściwy: Gatunek rośliny

Pochodzi z Borneo i południowej części Półwyspu Malajskiego, ale rozpowszechniony został w Azji Południowo-Wschodniej i w północno-wschodniej Australii.

Mangostan właściwy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	kluzjowate
Rodzaj	mangostan
Gatunek	mangostan właściwy
Nazwa systematyczna
Garcinia mangostana L. Sp. Pl.: 443 (1753)
Synonimy
Mangostana garcinia Gaertn.
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wiki Commons

Pokrój
Wiecznie zielone drzewo, dochodzące do 25 m wysokości.
Liście
Ulistnienie nakrzyżległe. Liście podłużne, eliptycznojajowate, lśniące, całobrzegie o oliwkowozielonym kolorze.
Kwiaty
Są dwojakiego rodzaju: obupłciowe lub rozdzielnopłciowe i wyrastają po 3–9 na szczytach pędów. Kwiaty żeńskie wyrastają pojedynczo. Mają 4-działkowy kielich i 4-płatkową koronę o średnicy do 6 cm. Płatki korony są wewnątrz żółtawe, z zewnątrz czerwonozielonkawe. W środku kwiatów pojedynczy słupek i liczne pręciki.
Owoce
Okrągłe, ciemnofioletowe jagody od 4–7 cm, pokryte suchą, grubą, ciemnofioletową skórką. Ich miąższ zawiera kilka (6–8) nasion, jest biały, soczysty, w smaku jest słodki i cierpki, przypomina poziomkę, morelę, pomarańczę i ananas. Nasiona w wyglądzie i smaku najbardziej przypominają liczi.

• Roślina uprawna: trudna w rozmnażaniu. Plantacje uprawy mieszczą się głównie w Azji południowo-wschodniej.
• Sztuka kulinarna: Uważany jest za jeden z najsmaczniejszych owoców tropikalnych, jest jednak trudny do przechowywania i transportowania. W stanie świeżym można go przechowywać zaledwie kilka dni.
  • Składniki odżywcze:
    • około 16% cukry (głównie fruktoza i glukoza)
    • około 0,003% witaminy C (3 mg/100 g)

• Z tłuszczu wytłaczanego z nasion produkuje się mydło.
• Drewno znajduje zastosowanie w rzeźbiarstwie, kora używana jest jako garbnik.
• Suplementacja: Owoce mangostanu cenione są ze względu na bogactwo składników odżywczych (antyoksydantów, minerałów i enzymów). Garcynia jest źródłem kwasu hydroksycytrynowego (HCA), który jest niezbędny do syntezy kwasów tłuszczowych, cholesterolu i trójglicerydów, jak również hamuje lipogenezę, sprzyja syntezie i magazynowaniu glikogenu w wątrobie, co przyspiesza odczucie sytości. Ekstrakt z owoców od czasu opatentowania sposobu wytwarzania jest wykorzystywany w suplementach diety.

• Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.brak strony w książce