Karlik drobny (Pipistrellus pygmaeus) – gatunek ssaka z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).
Pipistrellus pygmaeus | |||
(Leach, 1825) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | karlik drobny | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ) | |||
Zasięg występowania | |||
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1825 roku angielski przyrodnik William Elford Leach nadając mu nazwę Vespertilio pygmaeus. Holotyp pochodził z Spitchwick, niedaleko lasu w Dartmoor, w Devon, w Wielkiej Brytanii. Podgatunek cyprius po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 2007 roku czeski chiropterolog Petr Benda nadając mu nazwę Pipistrellus pygmaeus cyprius. Okaz typowy pochodził z nad rzeki Kryos, w pobliżu górnego końca szlaku Kalidonia, około 2 km na południowy zachód od Troodos (35°N 33°E/34,920000 32,870000), w Cyprze.
Pipistrellus pygmaeus był generalnie uznawany za podgatunek P. pipistrellus, jednak na podstawie kilku badań genetycznych, popartych danymi morfologicznymi, oba gatunki zostały rozdzielone w latach 90. XX wieku. Dane genetyczne umieszczają P. pygmaeus w pobliżu P. creticus i P. hanaki. Niedawno opisany podgatunek cyprius może reprezentować odrębny gatunek, ponieważ jest bardzo odmienny morfologicznie i dość odmienny genetycznie. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki.
Karlik drobny występuje w Europie zamieszkując w zależności od podgatunku:
Długość ciała (bez ogona) 36–51 mm, długość ogona 23–36 mm, długość ucha 9–13 mm, długość przedramienia 27,7–32,8 mm; masa ciała 4–7,5 g. Wzór zębowy: I C P M = 34. Kariotyp wynosi 2n = 44, FNa = 50. Karlik drobny jest małym nietoperzem o brunatnym futrze z delikatnie złotawym odcieniem i niewielkimi trójkątnymi, zaokrąglonymi uszami. Koziołki ma niewielkie i rogalikowate. Między nozdrzami zwykle mały, ale wyraźnie widoczny grzbiet. Od innych gatunków odróżniają go błony skrzydłowe, przedramiona i pyszczek prawie tej samej barwy co grzbiet.
Karlik drobny wylatuje na łowy kilkanaście minut po zachodzie słońca. Wykazuje się wieczorem i nad ranem. Lata stosunkowo nisko (2-5m nad ziemią). Przeważnie poluje w luźnych grupach, liczących od kilku do 20 osobników. Najczęściej łowi drobne muchówki, wije, pająki i kosarze. Wiosną, w kwietniu i maju, samice gromadzą się w kryjówkach rozrodczych, najczęściej w budynkach mieszkalnych, poddaszach kościołów czy domkach letniskowych. Kolonie mogą liczyć od 30 do 650 osobników. Samica rodzi w czerwcu zazwyczaj dwa młode, które uzyskują zdolność lotu po 3-4 tygodniach. W czasie odchowu młodych samica często zmienia kryjówki. Młode samice osiągają dojrzałość płciową jeszcze w roku urodzenia, uczestniczą w godach i są zapładniane. Samce zdolność do rozrodu uzyskują w drugim roku życia. Karliki drobne odbywają gody od końca lipca do połowy września. Samiec zajmuje swoje terytorium, które patroluje i którego broni przed rywalami własnego gatunku. W locie odzywa się głosem godowym, wabiąc samice. Otoczenie swojej kryjówki znaczy żółtą wydzieliną gruczołów policzkowych. Niekiedy gromadzi wokół siebie harem, liczący kilka do nawet kilkunastu samic. Karliki drobne ze wschodniej i północnej części zasięgu wędrują na zimę w cieplejsze rejony, przebywając nawet 1000 kilometrów lub więcej. Hibernują od połowy listopada do początku marca. W Polsce najczęściej zimują w ociepleniach ścian budynków, na strychach, w kościołach, wyjątkowo w podziemiach i jaskini.
W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową oraz wymagający ochrony czynnej, dodatkowo obowiązuje zakaz fotografowania, filmowania lub obserwacji, mogących powodować płoszenie lub niepokojenie.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Karlik drobny, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.